Εκατομμύρια άτομα δίνουν καθημερινή μάχη με την υπέρταση η οποία αυξάνει σημαντικά τις πιθανότητες για εγκεφαλικό επεισόδιο και καρδιακά επεισόδια. Ποια είναι η καλύτερη διατροφική στρατηγική για τη μείωση της αρτηριακής πίεσης;
Μειώνοντας το αλάτι και ακολουθώντας τη δίαιτα DASH, μπορείτε να μειώσετε σημαντικά την υψηλή αρτηριακή πίεση, σύμφωνα με μια μελέτη που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό JACC: Cardiovascular Interventions από ερευνητές του Ιατρικού Κέντρου Beth Israel Deaconess, στη Βοστώνη.
Ένας βασικός παράγοντας που ανεβάζει την αρτηριακή πίεση είναι η πρόσληψη αλατιού και ειδικότερα η πρόσληψη νατρίου (το αλάτι αποτελείται κατά 40% από νάτριο).
Στη μελέτη έλαβαν μέρος 412 άτομα με υψηλή αρτηριακή πίεση (προϋπέρταση ή υπέρταση πρώτου σταδίου). Το 57% ήταν γυναίκες και κατά το ίδιο ποσοστό ήταν Αφροαμερικανοί. Η μέσες τιμές της αρτηριακής πίεσης ήταν 135/86 mmHg και η μέση ηλικία ήταν 48 ετών.
Οι εθελοντές κατηγοροποιήθηκαν τυχαία είτε να παραμείνουν στη συνήθη αμερικανική διατροφή είτε να ακολουθήσουν τη δίαιτα που ονομάζεται Διατροφική Προσέγγιση για τη Διακοπή της Υπέρτασης (DASH: Dietary Approaches to Stop Hypertension). Η δίαιτα DASH συνιστάται από γιατρούς και διατροφολόγους και επικεντρώνεται σε φρούτα, λαχανικά, δημητριακά ολικής αλέσεως, γαλακτοκομικά χαμηλά ή χωρίς λιπαρά, ψάρια, πουλερικά, φασόλια, σπόρους και ξηρούς καρπούς.
Όλα τα γεύματα και τα σνακ δόθηκαν στους συμμετέχοντες οι οποίοι έτρωγαν το κύριο γεύμα τους – είτε μεσημεριανό είτε δείπνο – σε ένα από τα κέντρα στα οποία διεξήχθη η μελέτη. Αρχικά, οι συμμετέχοντες ακολουθούσαν μια διατροφή υψηλής περιεκτικότητας σε νάτριο κατά τη διάρκεια δύο εβδομάδων και στη συνέχεια τυχαιοποιήθηκαν είτε στη δίαιτα DASH είτε στη δίαιτα ελέγχου.
Στην καθορισμένη δίαιτα, κάποιοι κατανάλωναν 1,150 mg νάτριο (μισό κουταλάκι αλάτι την ημέρα), άλλοι μεσαία ποσότητα, ήτοι 2.300 mg νάτριο (ένα κουταλάκι αλάτι) και άλλοι υψηλά επίπεδα νατρίου περίπου 3.450 mg (1,5 κουταλάκι του γλυκού αλάτι), όσο δηλαδή είναι η μέση πρόσληψη στην αμερικανική διατροφή.
H μελέτη κράτησε 30 ημέρες. Στο τέλος αυτής της περιόδου, τα αποτελέσματα διέφεραν σημαντικά ανάλογα με τη πρόσληψη αλατιού και την υπόλοιπη διατροφή.
Μείωση της πίεσης όσο και με τα φάρμακα
Τα άτομα που αρχικά είχαν πάνω από 150 mmHg συστολική πίεση και ακολουθούσαν τη δίαιτα ελέγχου λαμβάνοντας λίγο αλάτι είδαν τη συστολική πίεση να πέφτει κατά 7,0 mmHg σε σχέση με αυτούς που κατανάλωναν πολύ αλάτι.
Αυτοί που αρχικά είχαν πάνω από 150 mmHg συστολική πίεση και ακολουθούσαν τη δίαιτα DASH λαμβάνοντας λίγο αλάτι είδαν τη συστολική πίεση να πέφτει κατά 10,4 mmHg σε σχέση με αυτούς που κατανάλωναν πολύ αλάτι.
O συνδυασμός χαμηλής πρόσληψης νατρίου και δίαιτας DASH μείωσε την αρτηριακή πίεση σε σύγκριση με τη δίαιτα ελέγχου και την υψηλή πρόσληψη αλατιού σε όλους τους συμμετέχοντες. Η μείωση ήταν 5,3 mmHg σε άτομα με αρχική συστολική πίεση κάτω από 130 mmHg και 20,8 mmHg σε άτομα με υπέρταση πρώτου σταδίου, δηλαδή με συστολική πίεση πάνω από 150 mmHg.
Οι μειώσεις αυτές είναι εντυπωσιακές ξεπερνώντας την επίδραση που έχουν τα φάρμακα και οι ερευνητές είπαν πως δεν την ανέμεναν. Η ερευνητική ομάδα είπε ακόμη ότι χρειάζεται περαιτέρω έρευνα για να διαπιστωθεί εάν η συνδυασμένη δίαιτα έχει το ίδιο αποτέλεσμα για ενήλικες με συστολική αρτηριακή πίεση πάνω από 160 mmHg – η ανώτερη αρχική συστολική πίεση στη μελέτη ήταν 159 mmHg.
Ο επικεφαλής της μελέτης Δρ Stephen Juraschek, είπε: .”Δεν είμαι εναντίον των φαρμάκων με κανένα τρόπο και σίγουρα έχουν έναν πολύ σημαντικό ρόλο στην επίτευξη ελέγχου της αρτηριακής πίεσης αλλά τα αποτελέσματα δείχνουν πως εάν η δίαιτα ληφθεί σοβαρά υπόψη από τους γιατρούς και τους ασθενείς μπορεί να έχουν πραγματικά έντονο αντίκτυπο”. Ο ίδιος ανέφερε ότι η δίαιτα DASH είναι ευκολότερο να υιοθετηθεί από την προσκόλληση σε 1.150 mg νατρίου ημερησίως διότι δεν είναι εύκολο να ξέρει κανείς πόσο νάτριο λαμβάνει, ειδικά αν τρώει έξω από το σπίτι του, ακόμα και αν είναι ενημερωμένος.
“Αυτή η μελέτη παρέχει αναμφισβήτητες αποδείξεις ότι οι άνθρωποι που ακολουθούν τη δίαιτα DASH βελτιώνουν την αρτηριακή τους πίεση”, δήλωσε ο Δρ. Benjamin Hirsch ο οποίος ασκεί προληπτική καρδιολογία στο Northwell Health’s Sandra Atlas Bass Heart Hospitalστο Manhasset, της Νέας Υόρκης.
Η Δρ. Antonella Apicella, διαιτολόγος που βοηθά τους καρδιοπαθείς στο νοσοκομείο Lenox Hill στη Νέα Υόρκη, ανέφερε πως αν και τα θετικά αποτελέσματα στη συστολική αρτηριακή παρατηρήθηκαν στα άτομα που ξεχωριστά ακολουθούσαν είτε μια δίαιτα με χαμηλή περιεκτικότητα σε νάτριο είτε τη δίαιτα DASH, η μελέτη δείχνει ότι ο συνδυασμός είναι πιο ευεργετικός για τον έλεγχο της αρτηριακής πίεσης σε άτομα με προϋπέρταση ή υπέρταση 1ου σταδίου”.