Η Ελληνική Πνευμονολογική Εταιρεία κρούει τον κώδωνα του κινδύνου για τη χρόνια αποφρακτική πνευμονοπάθεια (ΧΑΠ) καθώς αποτελεί την 5η αιτία θανάτου παγκοσμίως και θα ανέβει στην 3η θέση έως το 2020.
Σύμφωνα με την πανευρωπαϊκή μελέτη ERS COPD Audit study στην οποία συμμετείχε και η χώρα μας, το 7% των Ελλήνων ασθενών με ΧΑΠ που θα νοσηλευτεί στο νοσοκομείο λόγω παρόξυνσης θα πεθάνει εντός 3 μηνών.
Η κυριότερη αιτία της ΧΑΠ είναι το κάπνισμα (ακόμα και το παθητικό) αλλά και η χρήση τζακιών ή ξυλοσομπών επιδεινώνουν το πρόβλημα. Τα συμπτώματα της ΧΑΠ (βήχας, πτύελα, δύσκολη αναπνοή στην προσπάθεια) χαρακτηρίζονται από ύπουλη εμφάνιση και σταδιακή επιδείνωση. Το αποτέλεσμα είναι οι πάσχοντες για κάποια χρόνια τα θεωρούν λανθασμένα σαν μια φυσιολογική συνέπεια του καπνίσματος και της ηλικίας που αυξάνεται και να μην καταφεύγουν στον πνευμονολόγο για να εξεταστούν και να υποβληθούν σε σπιρομέτρηση, που είναι η εξέταση που αποκαλύπτει τη νόσο.
Η ΧΑΠ αποφράζει τους βρόγχους (τους αεραγωγούς που αναπνέουμε) και καταστρέφει τους ιστούς των πνευμόνων. Οι βλάβες αυτές από ένα σημείο και μετά είναι μη αναστρέψιμες. Δυστυχώς, μόνο αφού καταστραφεί το 50-60% των πνευμόνων ο ασθενής αρχίζει να έχει σοβαρά συμπτώματα και 2-3 κρίσεις επιδείνωσης της αρρώστιας τον χρόνο, που συχνά τον οδηγούν να εισαχθεί και να νοσηλευτεί στο νοσοκομείο.
Αν ο ασθενής συνεχίσει να αγνοεί τα ενοχλητικά συμπτώματα του βήχα, της απόχρεμψης και του εύκολου λαχανιάσματος (δύσπνοια) και να καπνίζει, αφήνει την αρρώστια να εξελιχθεί στην πιο προχωρημένη της μορφή. Σε αυτή ο ασθενής δεν μπορεί να κάνει καθημερινές οικιακές δουλειές, να κοιμηθεί, να μετέχει σε οικογενειακές διασκεδάσεις και να έχει σεξουαλική ζωή. Τελικά ο ασθενής καθηλώνεται σε μια αναπηρική μορφή διαβίωσης στο σπίτι, απόλυτα εξαρτημένος από την οικογένειά του και από τη λήψη οξυγόνου όλο το 24ωρο.
Στις διαπιστώσεις για την Ελλάδα η ERS COPD Audit study αναφέρει ότι 9 ενήλικες καπνιστές στους 100 πάσχουν από τη νόσο, δηλαδή περίπου 600.000 Έλληνες νοσούν ενώ το 56% εξ’ αυτών δεν γνωρίζουν ότι πάσχει από ΧΑΠ. Οι μισοί πάσχοντες συνεχίζουν να καπνίζουν ενώ οι άνδρες πάσχουν 2,5 φορές περισσότερο από τις γυναίκες, 11,6% έναντι 4,8%.
Δεδομένων των παραπάνω διαπιστώσεων, η Ελληνική Πνευμονολογική Εταιρεία υπογραμμίζει τα εξής:
- Ο καπνιστής που είναι πάνω από 35 ετών με ένα έστω από τα συμπτώματα βήχα, απόχρεμψη ή δύσπνοια πρέπει να επισκεφθεί τον πνευμονολόγο και προφανώς να διακόψει το κάπνισμα.
- Όλοι οι καπνιστές πρέπει να κάνουν ετήσια σπιρομέτρηση και να καταφύγουν στα ιατρεία βοήθειας διακοπής καπνίσματος.
- Όλοι οι διαγνωσθέντες με ΧΑΠ πρέπει να μπουν σε ειδικό πρόγραμμα θεραπείας και αποφυγής παραγόντων κινδύνου.
- Η πολιτεία πρέπει να στελεχώσει τις υγειονομικές μονάδες με ειδικούς γιατρούς (πνευμονολόγους) για να αντιμετωπιστεί αυτή η παγκόσμια επιδημία.
Η Ελληνική Πνευμονολογική Εταιρεία καλεί όλους τους αρμοδίους να βοηθήσουν στην ανάπτυξη προγραμμάτων μείωσης της καπνιστικής συνήθειας, μείωσης της ενδοοικιακής (τζάκια, σόμπες) και της εξωοικιακής ατμοσφαιρικής ρύπανσης (αυτοκίνητα και βιομηχανικές εκπομπές) αλλά και στην αυστηρή εφαρμογή της απαγόρευσης του καπνίσματος στους δημόσιους χώρους.
