Ορισμένα μικρόβια που ζουν στο έντερο μπορούν να βοηθήσουν στην προστασία από τις επιπτώσεις μιας δίαιτας υψηλής σε περιεκτικότητα νατρίου, σύμφωνα με μελέτη του MIT (Massachusetts Institute of Technology) που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Nature. Ως γνωστόν το νάτριο, που λαμβάνεται στη διατροφή κυρίως από το αλάτι, έχει συνδεθεί με την υψηλή αρτηριακή πίεση.
Η ομάδα του MIT, που συνεργάστηκε με Γερμανούς ερευνητές, διαπίστωσε ότι τόσο σε ποντίκια όσο και σε ανθρώπους, μια δίαιτα υψηλής περιεκτικότητας σε αλάτι μειώνει τα ωφέλιμα βακτήρια ενός τύπου γαλακτοβάκιλλων που ονομάζονται Lactobacillus murinus – τα ωφέλιμα βακτήρια λέγονται προβιοτικά.
Ως αποτέλεσμα, τα προ-φλεγμονώδη ανοσοκύτταρα Th-17 αυξάνονται σε αριθμό. Αυτά τα ανοσοκύτταρα έχουν συνδεθεί με την υπέρταση, αν και ο ακριβής μηχανισμός με τον οποίο συμβάλλουν στην υψηλή πίεση του αίματος δεν είναι γνωστός.
Οι ερευνητές έδειξαν επίσης ότι η θεραπεία με χορήγηση του προβιοτικού Lactobacillus murinus μπορεί να αντιστρέψει τις αρνητικές επιπτώσεις.
«Νομίζω ότι υπάρχει κάποια υπόσχεση για την ανάπτυξη προβιοτικών που θα μπορούσαν να στοχεύουν στην πιθανή εξάλειψη ορισμένων επιπτώσεων μιας δίαιτας υψηλού αλατιού, αλλά οι άνθρωποι δεν πρέπει να πιστεύουν ότι μπορούν να τρώνε γρήγορο φαγητό και στη συνέχεια να λάβουν ένα προβιοτικό που θα τα διορθώσει όλα”, είπε ο Eric Alm, διευθυντής του Κέντρου Μικροβιολογίας Πληροφορικής και Θεραπευτικής του MIT.
Οι επιστήμονες γνωρίζουν εδώ και καιρό ότι μια δίαιτα με πολύ αλάτι μπορεί να οδηγήσει σε καρδιαγγειακές παθήσεις μέσω αύξησης της αρτηριακής πίεσης. Καθώς το νάτριο συσσωρεύεται στην κυκλοφορία του αίματος, το σώμα διατηρεί περισσότερη ποσότητα νερού για να αραιώσει το νάτριο. Αυτό αυξάνει την πίεση στα αιμοφόρα αγγεία, μπορεί να τα κάνει πιο παχιά και ενδεχομένως να οδηγήσει σε υπέρταση.
Πρόσφατες μελέτες έχουν επίσης ενοχοποιήσει το ανοσοποιητικό σύστημα του οργανισμού σε μερικές από τις επιπτώσεις μιας δίαιτας υψηλού αλατιού. Το αλάτι αυξάνει τον πληθυσμό των ανοσοκυττάρων Th-17 τα οποία διεγείρουν τη φλεγμονή και μπορούν να οδηγήσουν σε υπέρταση. Επίσης μια μελέτη σε ποντίκια έδειξε ότι η περίσσεια αλατιού μπορεί να οδηγήσει στην ανάπτυξη μιας αυτοάνοσης ασθένειας που είναι παρόμοια με τη σκλήρυνση κατά πλάκας.
Προβιοτικά και πίεση του αίματος
Εν τω μεταξύ, μελετώνται οι αλληλεπιδράσεις μεταξύ των μικροβίων του εντέρου και διαφόρων τύπων ανοσοκυττάρων. Φαίνεται πως η ισορροπία μεταξύ των προφλεγμονωδών κυττάρων όπως το Th-17 και των αντιφλεγμονωδών κυττάρων επηρεάζεται από τη σύνθεση της εντερικής χλωρίδας. Οι ερευνητές έχουν επίσης διαπιστώσει ότι τα προβιοτικά μπορούν να αλλάξουν την ισορροπία αυτή υπέρ των αντιφλεγμονωδών κυττάρων.
Στη νέα μελέτη, οι ερευνητές προσπάθησαν να μάθουν πώς μια δίαιτα με πολύ αλάτι επηρεάζει το μικροβίωμα.
Για δύο εβδομάδες, οι ερευνητές τροφοδοτούσαν ποντίκια με μια δίαιτα στην οποία το αλάτι αποτελούσε το 4%, σε σύγκριση με το 0,5% της κανονικής τους διατροφής. Διαπίστωσαν ότι αυτή η δίαιτα οδήγησε σε μείωση ενός τύπου γαλακτοβάκιλλων που ονομάζεται Lactobacillus murinus. Αυτά τα ποντίκια είχαν επίσης μεγαλύτερους πληθυσμούς φλεγμονωδών κυττάρων Th-17 και μεγαλύτερη αρτηριακή πίεση. Όταν τα ποντίκια με υψηλή αρτηριακή πίεση έλαβαν ένα προβιοτικό που περιείχε Lactobacillus murinus, ο πληθυσμός των κυττάρων Th-17 μειώθηκε όπως επίσης και η αρτηριακή πίεση.
Σε μια δεύτερη μελέτη 12 ανθρώπων, οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι η προσθήκη 6 γραμμαρίων αλατιού στη διατροφή τους για δύο εβδομάδες, άλλαξε τη σύνθεση των βακτηριδίων στο έντερο. Ο πληθυσμός του Lactobacillus murinus μειώθηκε ενώ η πίεση του αίματος αυξήθηκε μαζί με τις μετρήσεις των κυττάρων Th-17. Όταν τα άτομα αυτά έλαβαν ένα εμπορικά διαθέσιμο προβιοτικό για μια εβδομάδα πριν από τη μετάβαση στη δίαιτα του υψηλού αλατιού, τα επίπεδα των γαλακτοβάκιλλων και η αρτηριακή πίεση παρέμειναν σταθερά.
Δεν είναι ακόμη σαφές πώς ακριβώς τα κύτταρα Th-17 συμβάλλουν στην ανάπτυξη της υψηλής πίεσης του αίματος και άλλων ασθενειών.
Μάθαμε ότι το ανοσοποιητικό σύστημα ασκεί μεγάλο έλεγχο στο σώμα, πέρα από αυτόν που γενικά θεωρούμε ως ανοσία, είπαν οι ερευνητές. Οι μηχανισμοί με τους οποίους ασκεί τον έλεγχο βρίσκονται υπό έρευνα.
Οι ερευνητές ελπίζουν ότι τα ευρήματά τους θα βοηθήσουν να ρίξουν περισσότερο φως στον μηχανισμό με τον οποίο μια δίαιτα με πολύ αλάτι επηρεάζει την υγεία. Μελετούν επίσης πώς άλλοι διατροφικοί παράγοντες όπως οι φυτικές ίνες, το λίπος και οι πρωτεΐνες επηρεάζουν το μικροβίωμα.