Παρά το γεγονός ότι πολλές μελέτες έχουν δείξει ότι οι πρωτεΐνες είναι ένας καλός σύμμαχος στο αδυνάτισμα, μια μελέτη που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Journal of Physiology βρήκε ότι η μειωμένη κατανάλωση συγκεκριμένων αμινοξέων βοηθάει στην αντιμετώπιση μεταβολικών προβλημάτων που συνοδεύουν την παχυσαρκία και το διαβήτη τύπου 2 καθώς και στη διατήρηση του βάρους. Η μελέτη ωστόσο έγινε σε ποντίκια.
Ερευνητές του University of Wisconsin-Madison διαπίστωσαν ότι μειώνοντας την κατανάλωση των αμινοξέων διακλαδισμένης αλυσίδας (BCAA) βελτιώθηκε η μεταβολική υγεία, ακόμα και όταν δεν μειώθηκαν οι προσλαμβανόμενες θερμίδες.
Τα BCAA είναι τρία απαραίτητα αμινοξέα: η λευκίνη, η ισολευκίνη και η βαλίνη. Έχουν καλή φήμη μεταξύ των μπόντιμπίλτερς και διατίθενται στην αγορά ως συμπλήρωμα διατροφής.
Οι πρωτεΐνες που λαμβάνονται με την διατροφή περιέχουν BCAA σε ποσοστό περίπου 15-20%. Τα γαλακτοκομικά και το κόκκινο κρέας έχουν τη μεγαλύτερη ποσότητα και ακολουθούν τα αυγά.
Όμως ορισμένες μελέτες συνέδεσαν τα BCAA με την αντίσταση στην ινσουλίνη στα ποντίκια.
Στην παρούσα μελέτη, οι ερευνητές τάισαν παχύσαρκα ποντίκια που είχαν προ-διαβήτη με μια διατροφή χαμηλή σε λευκίνη, ισολευκίνη και βαλίνη και παρατήρησαν ότι αυτό βελτίωσε τη ρύθμιση του σακχάρου στο αίμα τους και προήγαγε την απώλεια βάρους.
Οι ερευνητές εξέτασαν το βάρος των ποντικιών, τη σύνθεση του σώματος, το μεταβολισμό της γλυκόζης και την κατανάλωση ενέργειας. Τα ποντίκια δεν είχαν περιορισμούς στην κατανάλωση τροφής άρα δεν κατανάλωναν λιγότερες θερμίδες. Ο μόνος περιορισμός ήταν στην κατανάλωση BCAA.
Παρά το γεγονός ότι τα πειραματόζωα έκαναν μια ανθυγιεινή διατροφή με πολλά λιπαρά και ζάχαρη, παρουσίασαν βελτίωση στη μεταβολική υγεία τους εξαιτίας της χαμηλής περιεκτικότητας σ’ αυτά τα τρία αμινοξέα. Δηλαδή η ανθυγιεινή διατροφή δεν είναι τόσο κακή, αν περιέχει λίγα BCAA, είπαν οι ερευνητές.
Μια διατροφή χαμηλή σε BCAA επιδρά στην ορμόνη FGF21 που εμπλέκεται στη θερμογένεση και αυξάνει την ενεργειακή δαπάνη, βρήκε η μελέτη.
Αν τα αποτελέσματα αυτά ισχύουν και στους ανθρώπους, τότε ίσως διατροφικά σχήματα ή φάρμακα που μιμούνται μια δίαιτα χαμηλής περιεκτικότητας σε BCAA, θα μπορούσαν να βοηθήσουν τα άτομα με περιττά κιλά να χάσουν βάρος.
Οι ερενητές ελπίζουν ότι η διατροφική προσέγγιση της χαμηλής περιεκτικότητας σε BCAA μπορεί να είναι αποτελεσματική στην θεραπεία ή πρόληψη του μεταβολικού συνδρόμου που ενοχοποιείται για την εκδήλωση διαβήτη, καρδιακής νόσου και εγκεφαλικών επεισοδίων.
Επόμενος στόχος των ειδικών είναι να μελετήσουν κατά πόσο η μείωση των BCAA στη διατροφή μπορεί πράγματι να βελτιώσει τη μεταβολική υγεία στους ανθρώπους και να τους κάνει πιο αδύνατους.
Ορισμένες μελέτες έχουν βρει ότι η μια διατροφή με πολλές πρωτεΐνες και ιδιαίτερα με αυγά αυξάνει τον κίνδυνο για διαβήτη τύπου 2 αλλά μέχρι σήμερα δεν υπάρχει μια καλή εξήγηση γι’ αυτό. Από την άλλη μεριά, οι πρωτεΐνες δεν έχουν συνδεθεί με καρδιοπάθειες, το ίδιο και τα αυγά παρότι περιέχουν αρκετή χοληστερόλη.
Μια μελέτη το 2016, πάλι σε ποντίκια, βρήκε ότι μια δίαιτα χαμηλής περιεκτικότητας σε αμινοξέα και ειδικότερα σε BCAA επέφερε βελτίωση στο βάρος παρότι περιείχε περισσότερες θερμίδες σε σύγκριση με την ομάδα ελέγχου.
Πρέπει να αναφερθεί πως είναι γνωστό εδώ και δεκαετίες ότι ο θερμιδικός περιορισμός αυξάνει το προσδόκιμο ζωής. Ορισμένες μελέτες έχουν δείξει πως όχι μόνο ο περιορισμός των θερμίδων έχει αυτό το αποτέλεσμα αλλά και ο περιορισμός των πρωτεϊνών.
Τα νέα ευρήματα που έχουν συγκεντρωθεί γύρω από τα αμινοξέα αναδεικνύουν μια σημαντική νέα οδό έρευνας και συγκεκριμένα το ρόλο που μπορεί να παίζει όχι η ποσότητα της τροφής αλλά ορισμένα συγκεκριμένα διατροφικά μόρια.
Πηγή: 1. Restoration of metabolic health by decreased consumption of branched-chain amino
acids, 2017. 2. Decreased consumption of branched chain amino acids improves metabolic health. 2016.