Γνωρίζουμε ότι το άγχος επηρεάζει τη σύνδεση νου και σώματος αυξάνοντας τον κίνδυνο για ασθένειες. Το ερώτημα είμαι πώς;
O Adam Moeser, ερευνητής του κρατικού πανεπιστημίου του Μίσιγκαν παρέχει μια νέα εικόνα για το πώς αλληλεπιδρούν ορισμένα είδη στρες με τα κύτταρα του ανοσοποιητικού συστήματος και μπορούν να επηρεάσουν τον τρόπο με τον οποίο αυτά τα κύτταρα επιδρούν στο σώμα προκαλώντας τελικά συμπτώματα και ασθένειες.
Η μελέτη που χρηματοδοτήθηκε από τα αμερικανικά Εθνικά Ινστιτούτα Υγείας και δημοσιεύθηκε στο Journal of Leukocyte Biology, έδειξε ότι ένας υποδοχέας του στρες, γνωστός ως παράγοντας απελευθέρωσης της κορτικοτροπίνης (corticotropin-releasing factor ή CRF1), μπορεί να στείλει σήματα σε συγκεκριμένα κύτταρα του ανοσοποιητικού συστήματος, που ονομάζονται μαστοκύτταρα (mast cells) και να ελέγξει τον τρόπο με τον οποίο επηρεάζουν τον οργανισμό.
Κατά τη διάρκεια της μελέτης, ο Moeser συνέκρινε τις ανταποκρίσεις της ισταμίνης των ποντικών σε δύο τύπους καταστάσεων στρες (ψυχολογικού στρες και αλλεργικού στρες) όπου το ανοσοποιητικό σύστημα δρα υπερβολικά.
Η ισταμίνη είναι μια ουσία που έχει διάφορες χρήσεις μέσα στο σώμα αλλά εμπλέκεται κυρίως στην αντίδραση του ανοσοποιητικού συστήματος. Όταν ένα μικρόβιο εισβάλει στον οργανισμό κινητοποιούνται ορισμένα κύτταρα του ανοσοποιητικού συστήματος που κατευθύνονται στα σημεία που εισέβαλε το μικρόβιο. Συγχρόνως, άλλα κύτταρα του ανοσοποιητικού συστήματος παράγουν ισταμίνη η οποία διαστέλλει τα αγγεία για να γίνουν πιο διαπερατά. Η διαστολή των αγγείων αυξάνει τη ροή του αίματος και δημιουργείται ένα κοκκίνισμα στην περιοχή δίνοντας την αίσθηση καψίματος στην περιοχή.
Η ισταμίνη όμως έχει ορισμένες παρενέργειες. Εκτός από ένα τοπικό κοκκίνισμα στο δέρμα, ταξιδεύει σε όλο το σώμα μέσω της κυκλοφορίας του αίματος και μπορεί να προκαλέσει πονοκεφάλους, βουλωμένη μύτη, ρινική καταρροή, εξάψεις και φαγούρα. Μπορεί να επηρεάσει το έντερο, τους πνεύμονες, το δέρμα, τον εγκέφαλο και το καρδιαγγειακό σύστημα, συμβάλλοντας σε ένα ευρύ φάσμα παρενεργειών. Πυροδοτεί επίσης την έκκριση γαστρικών οξέων στο στομάχι και μπορεί να επιφέρει διάρροια.
Να σημειωθεί ότι υπάρχει και μια κατάσταση που αναφέρεται ως δυσανεξία στην ισταμίνη ενώ την ουσία περιέχουν και ορισμένες τροφές.
Πως το στρες μπορεί να συνδέεται με ασθένειες
Κατά τη μελέτη, μία ομάδα ποντικών θεωρήθηκε “φυσιολογική” με υποδοχείς CRF1 στα μαστοκύτταρά τους και η άλλη ομάδα είχε κύτταρα χωρίς CRF1.
“Ενώ οι φυσιολογικοί ποντικοί που εκτέθηκαν στο στρες παρουσίασαν υψηλά επίπεδα παραγωγής ισταμίνης και ασθένειες, τα ποντίκια χωρίς CRF1 είχαν χαμηλά επίπεδα ισταμίνης και λιγότερες ασθένειες έχοντας προστασία και από τους δύο τύπους στρες, ψυχολογικού και αλλεργικού», δήλωσε ο Moeser. “Αυτό μας λέει ότι οι υποδοχείς CRF1 εμπλέκονται σε ορισμένες ασθένειες που πυροδοτούνται από το στρες”.
Τα ποντίκια με έλλειψη CRF1 που εκτέθηκαν σε αλλεργικό στρες είχαν 54% μείωση συμπτωμάτων ενώ τα ποντίκια που εκτέθηκαν σε ψυχολογικό στρες είχαν 63% μείωση συμπτωμάτων.
Τα αποτελέσματα θα μπορούσαν να αλλάξουν τον τρόπο με τον οποίο αντιμετωπίζονται καθημερινές διαταραχές όπως το άσθμα και τα γαστρεντερικά συμπτώματα του συνδρόμου ευερέθιστου εντέρου.
“Αυτή η εργασία αποτελεί ένα κρίσιμο βήμα για την αποκωδικοποίηση του τρόπου με τον οποίο το άγχος μάς κάνει να νοσούμε και παρέχει μια νέα οδό στόχου στα μστοκύτταρα για θεραπείες που βελτιώνουν την ποιότητα ζωής των ανθρώπων που πάσχουν από κοινές ασθένειες που σχετίζονται με το στρες”, δήλωσε ο Moeser.