Οι Αμερικανοί πολιτικοί μπορεί να κάνουν οργισμένες ομιλίες για τις αυξήσεις των τιμών των φαρμάκων αλλά οι τιμές δεν πέφτουν. Ένα χρόνο μετά την ανάληψη της προεδρίας του, ο Donald Trump δεν έχει κάνει τίποτα για να υλοποιήσει την υπόσχεσή του για μείωση του κόστους των φαρμάκων.
Ο Trump έκανε κάτι που δεν συνηθιζόταν κατά τη διάρκεια της προεκλογικής εκστρατείας το 2016, ορκίστηκε ότι θα αντιμετωπίσει τις φαρμακευτικές εταιρείες: “Θα μειώσω τις τιμές των φαρμάκων”, είπε. “Δεν μου αρέσει αυτό που συνέβη με τις τιμές των φαρμάκων”.
Πριν λίγες μέρες σε μια ομιλία του ο Trump επανέλαβε την πρόθεσή του να ρίξει τις τιμές λέγοντας: “Μία από τις μεγαλύτερες προτεραιότητές μου είναι να μειώσω την τιμή των συνταγογραφούμενων φαρμάκων. Σε πολλές άλλες χώρες, αυτά τα φάρμακα κοστίζουν πολύ λιγότερο από ό, τι τα πληρώνουμε στις Ηνωμένες Πολιτείες”.
Η ρητορική του Trump είναι σκληρή, “ξεφεύγουν από τη δολοφονία”, δήλωσε τον Ιανουάριο στους δημοσιογράφους, αλλά στην πράξη, το 2017 ήταν μια καλή χρονιά για τα κέρδη των φαρμακευτικών εταιρειών και τις τιμές των φαρμάκων που συνέχισαν να ανεβαίνουν.
Νοσοκομειακός συνασπισμός
Οι υψηλές τιμές των φαρμάκων ώθησαν περίπου 300 αμερικανικά νοσοκομεία να αποφασίσουν την ίδρυση μιας δικής τους φαρμακευτικής εταιρείας, μη κερδοσκοπικής, η οποία θα παρέχει συγκεκριμένα γενόσημα.
Ορισμένες φαρμακευτικές εταιρείες αγόρασαν τα δικαιώματα φαρμάκων εκτός πατέντας και στη συνέχεια αύξησαν δραματικά τις τιμές τους, προκαλώντας δημόσια αγανάκτηση, σειρά ακροάσεων στο Κογκρέσου και ομοσπονδιακές έρευνες. Παρατηρήθηκε επίσης χρόνια έλλειψη πολλών δεκάδων βασικών φαρμάκων στα νοσοκομεία, όπως π.χ. το διττανθρακικό νάτριο και η μορφίνη, επειδή μερικές εταιρείες αύξησαν δραματικά τις τιμές. Τα νοσοκομεία διαμαρτύρονται λέγοντας ότι είναι υποχρεωμένα να μετακυλήσουν το κόστος στους ασθενείς και τις ασφαλιστικές εταιρείες.
Ένα ακραίο παράδειγμα είναι η περίπτωση του Daraprim, ενός φαρμάκου που κυκλοφορεί από το 1953 και του οποίου η τιμή αυξήθηκε στα 750 δολάρια το χάπι το 2015 όταν προηγουμένως είχε μόνο 13,5 δολάρια το χάπι. Η αύξηση έγινε από τον 32άχρονο Martin Shkreli, πρώην διευθυντή ενός hedge fund ο οποίος διοικούσε την Turing Pharmaceuticals και αγόρασε τα δικαιώματα του φαρμάκου. Θα μπορούσε να δοθεί στους ασθενείς ένα άλλο φάρμακο, το Bactrim, αλλά σύμφωνα με τις μελέτες αυτό μπορεί να μην είναι τόσο καλό. Ο Shkreli έγινε από τους πιο μισητούς ανθρώπους στις ΗΠΑ ενώ είχε ένα ειρωνικό μειδίαμα όταν κλήθηκε στο Κογκρέσο αρνούμενος να απαντήσει στις ερωτήσεις. Κατά τον ίδιο, η αύξηση της τιμής θα είχε θετικά αποτελέσματα για όλους διότι θα βοηθούσε στη χρηματοδότηση της έρευνας και την εξέλιξη συγκεκριμένων φαρμάκων. Ο υπόλοιπος φαρμακευτικός ο κλάδος πήρε αποστάσεις από τις τακτικές του.
Αντίδραση τις υψηλές τιμές των φαρμάκων
Ο Richard Gilfillan, διευθύνων σύμβουλος του Trinity Health, ενός μεγάλου καθολικού νοσοκομειακού συστήματος που λειτουργεί σε 24 πολιτείες ανέφερε: “Βλέπουμε επιτάχυνση τόσο των ελλείψεων όσο και της κλιμάκωσης των τιμών. Δεν υπήρξε καμία αποτελεσματική αλλαγή σε κανένα από αυτά”.
Η Αμερικανική Διοίκηση Βετεράνων που είναι υπεύθυνη για την υγεία των στρατιωτικών και διαθέτει νοσοκομειακό δίκτυο, έχει εκφράσει το ενδιαφέρον της για ένταξη στην σύμπραξη. Ο οργανισμός λαμβάνει καλύτερη τιμολόγηση από τα ιδιωτικά συστήματα αλλά μετά από μια πρόσφατη έλλειψη φυσιολογικού ορού, το εκτελεστικό στέλεχος Carolyn Clancy δήλωσε ότι αυτό δεν είναι αρκετό.
Ο Kevin Schulman, καθηγητής στη Σχολή Ιατρικής του Πανεπιστημίου Duke, δήλωσε ότι εάν τα συνεργαζόμενα νοσοκομειακά συστήματα μπορούν να αγοράσουν αρκετά από τα γενόσημα φάρμακα μέσω της νέας εταιρείας, τότε “θα υπάρχει μια τεράστια απειλή για αυτούς που προσπαθούν να χειραγωγήσουν την αγορά φαρμάκων. Θα το σκεφτούν δύο φορές”.
Η Association for Accessible Medicines η οποία αντιπροσωπεύει τα γενόσημα φάρμακα αντιτίθενται στη νέα εταιρεία, αναφέροντας στη δήλωσή της: “Ολόκληρος ο κλάδος των γενοσήμων βασίζεται στον ανταγωνισμό και αυτός ο ανταγωνισμός προσφέρει δραματικές εξοικονομήσεις για τους ασθενείς”.
