Προηγούμενες μελέτες ανέφεραν ότι ορισμένα φυτικά έλαια, λόγω της περιεκτικότητάς τους σε χημικές ουσίες μπορούν να διαταράξουν τις ορμόνες του φύλου.
Τώρα μια μελέτη που παρουσιάστηκε στο 100ό συνέδριο της Αμερικανικής Ενδοκρινολογικής Εταιρείας, στο Σικάγο, βρήκε ότι τα αγόρια που εκτίθενται σε αιθέρια έλαια, όπως η λεβάντα, ο ευκάλυπτος, το χαμομήλι και η μέντα μπορεί να αυξάνουν τον κίνδυνο για γυναικομαστία.
«Μπορεί να θεωρούμε τα αιθέρια έλαια ασφαλή επειδή προέρχονται από τη φύση αλλά δεν είναι έτσι διότι περιέχουν μεγάλη ποσότητα χημικών ουσιών που μπορεί να διαταράξουν το ενδοκρινικό σύστημα», είπε ο Αμερικανός βιολόγος Tyler Ramsey από το National Institute of Environmental Health Sciences (NIEHS).
Τα αιθέρια έλαια βρίσκονται σε πολλά καταναλωτικά προϊόντα, σε σαπούνια, κρέμες, καθαριστικά, προϊόντα αρωματοθεραπείας και σκευάσματα εναλλακτικής ιατρικής.
Η γυναικομαστία που εμφανίζεται πριν από την εφηβεία στα αγόρια είναι σχετικά σπάνια, αλλά έχουν αναφερθεί αυξανόμενες περιπτώσεις που συμπίπτουν με την τοπική έκθεση σε έλαιο λεβάντας και τσαγιού.
Ερευνητές του NIEHS, συμπεριλαμβανομένου του Kenneth Korach που συμμετείχε στη νέα μελέτη, βρήκαν εργαστηριακά στοιχεία ότι το έλαιο λεβάντας και το έλαιο τεϊόδεντου έχουν οιστρογονικές ιδιότητες και μειώνουν την τεστοστερόνη, που σημαίνει ότι ανταγωνίζονται ή παρεμποδίζουν τις ορμόνες που ελέγχουν τα αρσενικά χαρακτηριστικά, άρα θα μπορούσαν να επηρεάσουν την εφηβεία και την ανάπτυξη.
Οι παρατηρήσεις αυτές έγιναν κατόπιν ανάλυσης ανθρώπινων κυττάρων στα αιθέρια έλαια σε εργαστηριακό περιβάλλον. Επίσης υπήρξε μια μελέτη τριών αγοριών ηλικίας 4, 7 και 10 ετών, που είχαν παρουσιάσει προεφηβική γυναικομαστία ύστερα από τοπική εφαρμογή προϊόντων που περιείχαν αιθέριο έλαιο λεβάντας και τεϊόδεντρου. Η γυναικομαστία εξαφανίστηκε μετά την διακοπή της χρήσης των αιθέριων ελαίων.
Ανησυχίες για τα εκχυλίσματα
Στη νέα μελέτη, υπό την καθοδήγηση του Korach, οι ερευνητές έκαναν ένα βήμα παραπάνω. Δοκίμασαν σε ανθρώπινα καρκινικά κύτταρα του μαστού οκτώ χημικές ουσίες από τις εκατοντάδες που έχουν η λεβάντα και το τεϊόδεντρο, σε εργαστηριακές συνθήκες.
Διαπιστώθηκε ότι και τα οκτώ χημικά είχαν οιστρογονικές ιδιότητες και ανέστειλαν την παραγωγή τεστοστερόνης, αν και ο βαθμός που το έκαναν αυτό διέφερε μεταξύ τους. Μερικά ήταν ικανά να συντελέσουν στη διέγερση του μαστικού αδένα στα αγόρια.
Για την ώρα είναι άγνωστες οι μακροπρόθεσμες επιπτώσεις από την έκθεση σε αιθέρια έλαια. “Η χρήση ελαίου λεβάντας και ελαίου τσαγιού προκαλεί ανησυχίες για τις επιπτώσεις στην υγεία και πρέπει να διερευνηθεί περαιτέρω”, ανέφερε ο Ramsey.
Αυτό που δημιουργεί ανησυχία είναι το γεγονός ότι τα χημικά που εξετάστηκαν περιέχονται όχι μόνο στη λεβάντα και στο τεϊόδεντρο, αλλά και σε άλλα 67 αιθέρια έλαια που κυκλοφορούν ευρέως ως εκχυλίσματα. Ορισμένα άτομα μπορεί να είναι πιο ευαίσθητα στις επιπτώσεις αυτών των χημικών ουσιών.
