Οι ασθενείς με καρδιακές αρρυθμίες συνήθως συμβουλεύονται από τους γιατρούς να αποφεύγουν τα ροφήματα που περιέχουν καφεΐνη αλλά μια νέα μελέτη έδειξε ότι ο καφές και το τσάι μειώνουν τη συχνότητά στους περισσότερους ασθενείς.
Από την άλλη μεριά, σε ένα ποσοστό ασθενών που μπορεί να φτάνει το 25% η καφεΐνη μπορεί να πυροδοτεί την κολπική μαρμαρυγή, κάτι που χρειάζεται περαιτέρω έρευνα.
Η μελέτη δημοσιεύθηκε στο περιοδικό JACC: Clinical Electrophysiology.
Αν και κάποιες μορφές καρδιακής αρρυθμίας είναι σχετικά αβλαβείς, ή δεν γίνονται καν αντιληπτές, άλλες όπως η κολπική μαρμαρυγή μπορούν να αυξήσουν τον κίνδυνο αιφνίδιου θανάτου. Η κολπική μαρμαρυγή, η συχνότερη καρδιακή αρρυθμία, μπορεί να αποτελέσει αιτία εγκεφαλικού επεισοδίου.
Ένα φλιτζάνι καφέ περιέχει περίπου 95 mg καφεΐνη η οποία λειτουργεί ως διεγερτικό για το κεντρικό νευρικό σύστημα. Μόλις βρεθεί στο σώμα, η καφεΐνη μπλοκάρει τα αποτελέσματα της αδενοσίνης, μιας χημικής ουσίας που μας κάνει να αισθανόμαστε σωματική και πνευματική κόπωση, γι’ αυτό ο καφές μας δίνει τελικά ενέργεια.
“Υπάρχει η αντίληψη, η οποία συχνά βασίζεται σε εμπειρικά δεδομένα, ότι η καφεΐνη προκαλεί προβλήματα στον καρδιακό ρυθμό”, είπε ο Peter Kistler, διευθυντής ηλεκτροφυσιολογίας στο Alfred Hospital και στο Baker Heart and Diabetes Institute, και επικεφαλής της μελέτης. “Η εκτεταμένη ανασκόπηση της ιατρικής βιβλιογραφίας δείχνει ότι δεν συμβαίνει αυτό”.
Καφεΐνη και αρρυθμίες
Οι ερευνητές ανέλυσαν στοιχεία από πολλές πληθυσμιακές μελέτες που είχαν εστιάσει στη σχέση της καφεΐνης με την κολπική ή την κοιλιακή αρρυθμία.
Οι μελέτες αυτές ανέδειξαν μείωση της κολπικής μαρμαρυγής με την αύξηση της κατανάλωσης καφεΐνης. Μια μετά-ανάλυση σε δείγμα 228.465 ατόμων έδειξε ότι η συχνότητα της κολπικής μαρμαρυγής μειωνόταν κατά 6% στους τακτικούς καταναλωτές καφέ και μια περαιτέρω ανάλυση σε 115.993 ασθενείς έδειξε μείωση κατά 13%.
Η καφεΐνη δεν φάνηκε να έχει επίδραση στην κοιλιακή αρρυθμία. Μια δοσολογία έως 500 mg καφεΐνης ημερησίως (6 φλιτζάνια καφέ) δεν αύξανε τη σοβαρότητα ή τα ποσοστά κοιλιακής αρρυθμίας. Μια τυχαιοποιημένη μελέτη σε 103 ασθενείς αφού είχαν υποστεί έμφραγμα και είχαν δηλώσει ότι κατανάλωναν 353 mg καφεΐνης την ημέρα συντελούσε σε βελτιωμένο καρδιακό ρυθμό και σε μη σημαντικές αρρυθμίες. Μόνο δύο μελέτες έδειξαν αυξημένο κίνδυνο κοιλιακής αρρυθμίας, αλλά σε αυτές οι ασθενείς έπιναν πάνω από 9-10 φλιτζάνια καφέ την ημέρα.
“Τα καφεϊνούχα ποτά όπως ο καφές και το τσάι μπορεί να έχουν μακροχρόνιες αντι-αρρυθμικές ιδιότητες που προκαλούνται από τις αντιοξειδωτικές επιδράσεις τους και το γεγονός ότι μπλοκάρουν τη δράση της αδενοσίνης”, δήλωσε ο Kistler. “Σε πολυάριθμες μελέτες με ασθενείς που καταναλώνουν τακτικά καφέ και τσάι σε μέτρια επίπεδα φάνηκε χαμηλότερος κίνδυνος εκδήλωσης προβλημάτων καρδιακής αρρυθμίας και πιθανόν βελτιωμένο προσδόκιμο επιβίωσης”.
Πάντως, οι επιστήμονες ανέφεραν ότι οι ασθενείς θα πρέπει να αποφεύγουν τα ενεργειακά ποτά. Ένα τέτοιο προϊόν περιέχει 160-500 mg καφεΐνης και τα τρία τέταρτα των ασθενών με προϋπάρχουσα καρδιακή πάθηση που καταναλώνουν δύο ή περισσότερα ενεργειακά ποτά την ημέρα αναφέρουν αίσθημα παλμών εντός 24 ωρών από την κατανάλωση των προϊόντων αυτών.
Τόσο οι πληθυσμιακές μελέτες όσο και οι κλινικές μελέτες υποδεικνύουν ότι η πρόσληψη καφεΐνης μέχρι 300 mg την ημέρα μπορεί να είναι ασφαλής για τους αρρυθμικούς ασθενείς. Εντούτοις, μπορεί να υπάρχουν διαφορές στην ευαισθησία της καφεΐνης από άτομο σε άτομο. Μέχρι και το 25% των ασθενών αναφέρουν τον καφέ ως ενεργοποιητή αρρυθμιών. Συνεπώς, οι ασθενείς με σαφή χρονική συσχέτιση μεταξύ πρόσληψης καφέ και επεισοδίων αρρυθμιών θα πρέπει να απέχουν από τον καφέ. Η μελλοντική έρευνα θα αποσαφηνίσει αυτό το θέμα.
Να σημειωθεί ότι μια πρόσφατη μελέτη βρήκε ότι οι ξηροί καρποί μειώνουν την κολπική μαρμαρυγή. Μια άλλη μελέτη κατέληξε στο συμπέρασμα ότι η ασπιρίνη, η οποία έχει αντιπηκτική δράση, ίσως δεν είναι αποτελεσματική στους ασθενείς με κολπική μαρμαρυγή σχετικά με την πρόληψη της θρόμβωσης.
