Τα παραδοσιακά μέσα επικοινωνίας και κυρίως τα websites και τα κοινωνικά δίκτυα μπορούν να συμβάλουν στην καλύτερη αποτελεσματικότητα των θεραπειών. Για παράδειγμα, όσο πιο ενημερωμένος είναι ένας ασθενής, τόσο καλύτερη είναι η αλληλεπίδραση με τον γιατρό του και αυξάνονται οι πιθανότητες συμμόρφωσης στη θεραπεία.
Τα ψηφιακά μέσα μαζικής ενημέρωσης έχουν αλλάξει το δίπολο γιατρού-ασθενή τα τελευταία χρόνια. Από το ιατροκεντρικό μοντέλο έχουμε πλέον περάσει στο ασθενοκεντρικό μέσω της επικοινωνίας των πληροφοριών. Οι ασθενείς συμμετέχουν περισσότερο στη διαδικασία λήψης αποφάσεων σχετικά με την υγεία τους, έχουν πιο συχνά άποψη σχετικά με τη διάγνωση και τη θεραπεία τους και θέλουν να έχουν καλύτερη εικόνα των διαθέσιμων επιλογών τους, αναζητώντας πληροφορίες στο ίντερνετ σχετικά με την πάθησή τους, τα φάρμακα και τις θεραπείες. Από την άλλη μεριά, οι γιατροί έχουν τεράστια πίεση χρόνου διότι δέχονται περισσότερους ασθενείς και διαθέτουν λιγότερο χρόνο από ποτέ π.χ. στο Ηνωμένο Βασίλειο, ο μέσος χρόνος δεν υπερβαίνει τα 10 λεπτά.
Κατά τη διάρκεια ενός workshop, που διεξήχθη στο Eye Museum του Άμστερνταμ, με κεντρικό θέμα «ΧΩΡΙΣ ΔΙΑΚΟΠΗ: η σπουδαιότητα του αμφίδρομου διαλόγου ανάμεσα σε γιατρούς και ασθενείς», επαγγελματίες υγείας, ασθενείς και δημοσιογράφοι αντάλλαξαν απόψεις για το πώς ο καθένας εκ της θέσεως του μπορεί να συμβάλλει στην βελτίωση της επικοινωνίας, με γνώμονα πάντα μια καλύτερη ποιότητα ζωής και τη μέγιστη δυνατή συμμόρφωση στη θεραπεία.
Η Σάρα Τζάρβις, με την διπλή ιδιότητα του Γενικού Γιατρού (μέλος του Βασιλικού Κολεγίου Γενικών Ιατρών και Υγείας των Γυναικών στο Ηνωμένο Βασίλειο) αλλά και της δημοσιογράφου στο BBC Radio 2 και BBC 1 ανέφερε ότι οι ασθενείς έχουν μεταμορφωθεί από παθητικοί σε ενεργούς συμμετέχοντες στην υγειονομική περίθαλψη. Οι ασθενείς θέλουν να έχουν μεγαλύτερη συμμετοχή και περισσότερο έλεγχο, εξήγησε. Αναφερόμενη σε έρευνες γνώμης είπε ότι, το 51% των ασθενών επιθυμούν να έχουν διάλογο και γόνιμη αντιπαράθεση με τον θεράποντα ιατρό πριν καταλήξουν στην επιλογή της βέλτιστης θεραπείας. «Ο καθένας διεκδικεί το πάνω χέρι», είπε η Τζάρβις.
Εντύπωση προκαλεί το γεγονός ότι, σύμφωνα τις δημοσκοπήσεις κοινού, το 50-75% των πληροφοριών που ανταλλάσσονται σε μια επίσκεψη ξεχνιέται σχεδόν αμέσως από τον ασθενή. Το 50% των πληροφοριών έχουν συγκρατηθεί λάθος με αποτέλεσμα το 30-80% των απαιτήσεων των ασθενών από μια θεραπεία να μην εκπληρώνονται.
«Οι γιατροί πρέπει να ακούνε περισσότερο, οι ασθενείς πρέπει διεκδικούν και να παίζουν πιο ενεργό ρόλο στη διαχείριση της πληροφορίας. Η καλή επικοινωνία γιατρού-ασθενούς έχει τη δυνατότητα να βοηθήσει στη ρύθμιση των συναισθημάτων των ασθενών, να διευκολύνει την κατανόηση των ιατρικών πληροφοριών και να συμβάλει στην καλύτερη αναγνώριση των αναγκών, των αντιλήψεων και των προσδοκιών των ασθενών. Και σ’ αυτό το δίπολο ο ρόλος των μέσων μαζικής επικοινωνίας πρέπει να είναι εξισορροπητικός», πρότεινε η Δρ Τζάρβις.
Ο Τζον Άικελμπουμ, επίκουρος καθηγητής στο Τμήμα Ιατρικής του Πανεπιστημίου McMaster του Καναδά, μεταφέροντας την προσωπική του εμπειρία από τη μεταβολή που έχει επέλθει στη σχέση γιατρού-ασθενή τα τελευταία χρόνια με την «άνθηση» των ψηφιακών μέσων ενημέρωσης και των κοινωνικών δικτύων είπε χαρακτηριστικά: «Όλο και συχνότερα καλούμαι να απαντήσω σ’ ένα “Γιατί;”. Όταν ένας ασθενής με ρωτάει “Γιατί;”, αυτό μου δείχνει όχι μόνο ότι ο ασθενής αυτός συμμετέχει στον διάλογο τη συγκεκριμένη ημέρα, αλλά ότι ενδιαφέρεται ουσιαστικά να καταλάβει την κατάστασή του και θα συμμετέχει ενεργά στο θεραπευτικό του σχήμα – βελτιώνοντας σημαντικά τις προοπτικές ανάκαμψης της υγείας του. Καταλαβαίνω επίσης ότι έχει έρθει “διαβασμένος”, δηλαδή έχει κάνει την έρευνά του στο ίντερνετ κυρίως για πληροφορίες σχετικά με την πάθηση του ή την φαρμακευτική αγωγή που είθισται να χορηγείται».
Και πρόσθεσε ότι ο ρόλος του σύγχρονου δημοσιογράφου είναι καθοριστικός στη γόνιμη αλληλεπίδραση γιατρού-ασθενή. «Χρειαζόμαστε σίγουρα σωστά δομημένο δημοσιογραφικό περιεχόμενο, το οποίο να είναι ιατρικά αξιόπιστο και να έρχεται να λειτουργήσει συμπληρωματικά σε αυτά που λέμε στον ασθενή κατά τη διάρκεια της ιατρικής επίσκεψης. Το υλικό αυτό πρέπει να είναι εύκολα κατανοητό, αλλά πάντα αξιόπιστο. Δυστυχώς, στις μηχανές αναζήτησης πληροφοριών του διαδικτύου, σήμερα, υπάρχουν πολλές ανακριβείς πληροφορίες αναφορικά με θέματα υγείας».
