Πολλές μελέτες έχουν διαπιστώσει ότι η σωματική δραστηριότητα μειώνει τον κίνδυνο των χρόνιων παθήσεων και αυξάνει τη διάρκεια ζωής.
Ωστόσο, η συσχέτιση μεταξύ σωματικής δραστηριότητας και επιτυχημένης γήρανσης έχει δείξει μια ανομοιογένεια στις μελέτες. Ορισμένες μελέτες έχουν δείξει είτε έλλειψη, είτε ασθενή ανεξάρτητη συσχέτιση με τη φυσική δραστηριότητας και την επιτυχή γήρανση. Άλλες μελέτες έδειξαν ότι τα υψηλότερα επίπεδα σωματικής δραστηριότητας συνδέονται με την επιτυχή γήρανση.
Η σαφής κατανόηση των συσχετισμών μεταξύ σωματικής δραστηριότητας και επιτυχημένης γήρανση, είναι ουσιαστικής σημασίας για την προετοιμασία αποτελεσματικών μέτρων προώθησης της υγείας.
Τώρα, μια μελέτη που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Scientific Reports υποστηρίζει ότι οι ηλικιωμένοι που αθλούνται περισσότερο από το συνιστώμενο έχουν μειωμένο κίνδυνο εκδήλωσης χρόνιας πάθησης.
Ερευνητές του Ινστιτούτου Ιατρικής Έρευνας Westmead παρακολούθησαν 1.584 Αυστραλούς, άνω των 49 ετών, για πάνω από 10 χρόνια. Οι συμμετέχοντες παρείχαν πληροφορίες σχετικά με τις επιδόσεις των μέτριων ή έντονων δραστηριοτήτων τους. Οι πληροφορίες χρησιμοποιήθηκαν για τον προσδιορισμό των συνολικών μεταβολικών ισοδυνάμων δραστηριότητας (METs) ανά εβδομάδα.
Το μεταβολικό ισοδύναμο (MET) είναι μια μονάδα που εκτιμά την ποσότητα ενέργειας που χρησιμοποιείται από τον οργανισμό κατά τη διάρκεια της σωματικής δραστηριότητας, σε σύγκριση με τον μεταβολισμό σε κατάσταση ηρεμίας. Το MET μπορεί να εκφραστεί με μονάδες οξυγόνου ή θερμίδων. Κατά την ηρεμία, ο μέσος άνθρωπος καταναλώνει 1 ΜΕΤ το λεπτό. Στα 2 ΜΕΤ χρησιμοποιούνται διπλάσιες θερμίδες ανά λεπτό σε σχέση με την κατάσταση ηρεμίας. Για παράδειγμα:
- 1 ΜΕΤ ανά λεπτό ισοδυναμεί με το να κάθεται κανείς μπροστά στην τηλεόραση,
- 2,9 ΜΕΤ ανά λεπτό ισοδυναμούν με περπάτημα 4 χλμ την ώρα,
- 3,6 ΜΕΤ ανά λεπτό ισοδυναμούν με με περπάτημα 5,5 χλμ την ώρα.
Κάτω από 3 ΜΕΤ η δραστηριότητα θεωρείται μικρής έντασης, μεταξύ 3 και 6 ΜΕΤ θεωρείται μέτριας έντασης και πάνω από 6 ΜΕΤ θεωρείται έντονη. Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας συστήνει τουλάχιστον 600 μεταβολικά ισοδύναμα σωματικής δραστηριότητας κάθε εβδομάδα, δηλαδή 150 λεπτά μέτριας άσκησης ή 75 λεπτά έντονης άσκησης.
Καλύτερη η περισσότερη άσκηση
Στην παρούσα μελέτη, τα άτομα που γυμνάζονταν έντονα είχαν διπλάσιες πιθανότητες να γλιτώσουν το εγκεφαλικό επεισόδιο, την καρδιακή νόσο, τη στηθάγχη, τον καρκίνο και τον διαβήτη και να έχουν άριστη σωματική και πνευματική υγεία, 10 χρόνια αργότερα.
Τα στοιχεία της μελέτης έδειξαν ότι πάνω από 5.000 μεταβολικά ισοδύναμα στην εβδομάδα έχουν τη μέγιστη μείωση ως προς τον κίνδυνο χρόνιας νόσου. Αλλά το σημαντικότερο είναι ότι οι ηλικιωμένοι που γυμνάζονταν περισσότερο είχαν διπλάσιες πιθανότητες να είναι ελεύθεροι νόσων και πλήρως λειτουργικοί. Τα δεδομένα αυτά ευθυγραμμίζονται με τα ευρήματα μιας πρόσφατης συστηματικής ανασκόπησης η οποία έδειξε ότι ένα υψηλότερο επίπεδο συνολικής σωματικής δραστηριότητας συνδέεται με χαμηλότερο κίνδυνο καρκίνου, διαβήτη, καρδιακών παθήσεων και εγκεφαλικού επεισοδίου με τα περισσότερα οφέλη για την υγεία να εμφανίζονται σε επίπεδο δραστηριότητας 3.000-4.000 MET την εβδομάδα.
Οι μηχανισμοί στους οποίους οφείλεται η επίδραση υψηλών επιπέδων σωματικής δραστηριότητας στη γήρανση παραμένουν ασαφείς. Ένας υποθετικός μηχανισμός θα μπορούσε να περιλαμβάνει τις φλεγμονώδεις οδούς. Η τακτική σωματική δραστηριότητα συσχετίζεται με παρατεταμένα χαμηλότερα επίπεδα φλεγμονωδών δεικτών στους ηλικιωμένους. Περαιτέρω, φλεγμονή χαμηλής βαθμίδας έχει συνδεθεί με πολλά από τα συστατικά της επιτυχημένης γήρανσης, συμπεριλαμβανομένων των χρόνιων νόσων, της κατάθλιψης, της γνωσιακής παρακμής, της σαρκοπενίας και της αναπηρίας. Είναι επίσης γνωστό ότι η σωματική δραστηριότητα επηρεάζει το μήκος των τελομερών και άρα επιβραδύνει τη διαδικασία γήρανσης.