Μετά τις μελέτες που έδειξαν ότι το κόκκινο και το επεξεργασμένο κρέας αυξάνει τον κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου του παχέος εντέρου, τα αποτελέσματα των οποίων υιοθετήθηκαν από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας που τα κατέταξε στην Ομάδα 1 (τροφές που αποδεδειγμένα προκαλούν καρκίνο), μια νέα μελέτη δείχνει ότι η ζάχαρη αυξάνει σημαντικά το κίνδυνο υποτροπής.
Ο καρκίνος του παχέος εντέρου εμφανίζεται συχνότερα στους άνδρες συγκριτικά με τις γυναίκες, με τον μέσο κίνδυνο κατά τη διάρκεια ζωής του ανθρώπου να είναι περίπου 5%. Η νόσος έχει υψηλά ποσοστά επιβίωσης, αρκεί να διαγνωστεί εγκαίρως. Η νόσος σπανίως εμφανίζεται πριν από την ηλικία των 40 ετών, οι πιθανότητες αυξάνουν προοδευτικά στους ανθρώπους ηλικίας 40-50 ετών και κάθε επιπλέον δεκαετία είναι ιδιαίτερα επιβαρυντική.
Παράγοντες κινδύνου για τον καρκίνο του παχέος εντέρου είναι η κατανάλωση κόκκινου και επεξεργασμένου κρέατος, η παχυσαρκία, η υπερκατανάλωση αλκοόλ, ο διαβήτης, η καθιστική ζωή και η διατροφή με λίγες φυτικές ίνες. Σ’ αυτούς του παράγοντες, ορισμένες μελέτες υποδεικνύουν πως πρέπει να προστεθεί και η αυξημένη κατανάλωση θερμίδων που προέρχονται από τη ζάχαρη.
Για πολλά χρόνια η ζάχαρη θεωρούνταν αθώα ως προς τον καρκίνο. Η παραδοσιακή άποψη είναι ότι η παχυσαρκία είναι η αιτία εμφάνισης διαφόρων μορφών καρκίνου και όχι η ίδια η ζάχαρη. Αλλά πρόσφατες μελέτες την έχουν συνδέσει τη ζάχαρη με διάφορους καρκίνους (καθώς και με καρδιοπάθειες). Ο μηχανισμός μέσω του οποίου η ζάχαρη έχει αυτό το αποτέλεσμα δεν είναι ξεκάθαρος αλλά μπορεί να οφείλεται στο γεγονός ότι αυξάνει ορισμένες ορμόνες όπως (π.χ. την ινσουλίνη) και τη φλεγμονή στο σώμα. Η ζάχαρη είναι παράγοντας κινδύνου και για άλλες νόσους του εντέρου, όπως η νόσος του Crohn, και επιδείνωσης των συμπτωμάτων τους.
Υψηλότερο κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου του εντέρου έχουν οι άνθρωποι με ατομικό ή οικογενειακό ιστορικό της νόσου, με οικογενή πολυποδίαση, φλεγμονώδη νόσο του εντέρου, με σύνδρομα Gardner, Oldfield, Turcot, κ.ά.
Ζάχαρη και τεχνητά γλυκαντικά
Μικρότερο κίνδυνο επανεμφάνισης καρκίνου του παχέος εντέρου ή θανάτου έχουν όσοι ασθενείς σταδίου 3 αντικαθιστούν τα αναψυκτικά με ζάχαρη με αναψυκτικά διαίτηςμ σύμφωνα με μελέτη ερευνητών από το Πανεπιστήμιο Yale που δημοσιεύθηκε στο PLOS ONE και χρηματοδοτήθηκε από το U.S. National Cancer Institute.
Υπάρχουν αντικρουόμενες απόψεις σχετικά με την επίδραση των τεχνητών γλυκαντικών στην υγεία του ανθρώπου. “Τα τεχνητά γλυκαντικά έχουν μια μάλλον κακή φήμη στο κοινό λόγω ισχυρισμών για κινδύνους στην υγεία που όμως ποτέ δεν έχουν τεκμηριωθεί”, ανέφερε ο επικεφαλής της μελέτης Charles Fuchs, διευθυντής του Yale Cancer Center.
Αυτή η μελέτη έδειξε ότι τα τεχνητά γλυκαντικά βοηθούν (όταν αντικαθιστούν τα αναψυκτικά με ζάχαρη) στην αποφυγή υποτροπής του καρκίνου και θανάτου σε ασθενείς που έχουν υποβληθεί σε θεραπεία για προχωρημένο καρκίνο του παχέος εντέρου.
Οι ερευνητές ανέλυσαν στοιχεία που συλλέχθηκαν από 1.018 ασθενείς με καρκίνο του παχέος εντέρου σταδίου 3 και είχαν λάβει ήδη θεραπεία. Το στάδιο 3 είναι αυτό κατά το οποίο ο καρκίνος έχει εξαπλωθεί σε έναν ή περισσότερους λεμφαδένες της περιοχής.
Όλοι οι συμμετέχοντες είχαν συμπληρώσει ερωτηματολόγια σχετικά με τη διατροφή τους κατά τη διάρκεια της θεραπείας και μετά. Παρακολουθήθηκαν για 7,3 έτη και κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου 348 ασθενείς παρουσίασαν είτε νέους πρωτοπαθείς όγκους, είτε υποτροπή του καρκίνου του παχέος εντέρου. Από αυτούς, 265 πέθαναν.
Οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι όσοι ασθενείς έπιναν ένα η περισσότερα αναψυκτικά διαίτης 340 ml την ημέρα είχαν 46% λιγότερες πιθανότητες να υποτροπιάσουν ή να πεθάνουν κατά τη διάρκεια της παρακολούθησης. Περαιτέρω ανάλυση κατέληξε στο συμπέρασμα ότι περίπου το ήμισυ του οφέλους οφείλονταν σε αντικατάσταση των σακχαρούχων αναψυκτικών από αναψυκτικά διαίτης.
Οι επιστήμονες διαπίστωσαν επίσης ότι η επιβίωση επιμηκύνθηκε αναλογικά με την αύξηση της κατανάλωσης τεχνητών γλυκαντικών αναψυκτικών.
Όπως δήλωσαν οι ερευνητές, ένας αυξανόμενος όγκος μελετών έχει συνδέσει την υποτροπή και τον θάνατο από καρκίνο του παχέος εντέρου με πλεονάζουσες θερμίδες.
Κριτική στη μελέτη
“Η μελέτη μας δείχνει σαφώς ότι τα τεχνητά γλυκαντικά βοηθούν στην αποφυγή της υποτροπής του καρκίνου και του θανάτου σε ασθενείς που έχουν λάβει θεραπεία για προχωρημένο καρκίνο του παχέος εντέρου και αυτό είναι ένα συναρπαστικό εύρημα”, ανέφερε ο Fuchs.
Ωστόσο, μια ειδκός στον καρκίνο του παχέος εντέρου, που δεν συμμετείχε σ’ αυτήν την έρευνα, άσκηση κριτική: “Δεν θα έδινα μεγάλη προσοχή σε αυτή τη μελέτη με πολλές σχεδιαστικές αδυναμίες”, δήλωσε η Elena Ivanina, γαστρεντερολόγος στο νοσοκομείο Lenox Hill στη Νέα Υόρκη.
Η Ivanina είπε ότι οι ασθενείς με καρκίνο του παχέος εντέρου – και οι καταναλωτές γενικά – πρέπει να “ζυγίσουν όλα τα στοιχεία που έχουμε ότι η χρόνια κατανάλωση τεχνητών γλυκαντικών μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο παχυσαρκίας και μεταβολικών ασθενειών, που αποτελούν παράγοντες κινδύνου για πολλούς τύπους καρκίνου”. Η ίδια είπε ότι οι ερευνητές βασίστηκαν σε αυτοαναφορές ασθενών. Οι συμμετέχοντες προσπάθησαν να θυμηθούν την πρόσληψη αναψυκτικών τους τελευταίους τρεις μήνες, μια διαδικασία που είναι αναξιόπιστη.
