Έχει μεγάλο ενδιαφέρον η αλλαγή ορισμένων διατροφικών συμπερασμάτων τα τελευταία 10 χρόνια. Νέες μελέτες αμφισβητούν ότι η διατροφική χοληστερόλη και τα κορεσμένα λιπαρά είναι οι υπαίτιοι των καρδιοπαθειών ενώ το 2015 εγκαταλείφθηκε η 60άχρονη σύσταση για το ανώτατο όριο πρόσληψη χοληστερόλης των 300 mg αθωώνοντας τα αυγά για την χοληστερόλη τους.
Για χρόνια, οι ειδικοί συστήνουν γαλακτοκομικά προϊόντα χαμηλής περιεκτικότητας σε λιπαρά κυρίως επειδή περιέχουν λιγότερο κορεσμένο λίπος το οποίο θεωρείται σημαντικός παράγοντας κινδύνου για αθηροσκλήρωση. Πρόσφατες μελέτες όμως δείχνουν ότι τα πλήρη σε λιπαρά γαλακτοκομικά μπορεί να μειώνουν τον κίνδυνο ανάπτυξης καρδιαγγειακών παθήσεις και διαβήτη τύπου 2 σε σχέση με την κατανάλωση γαλακτοκομικών χαμηλής περιεκτικότητας σε λιπαρά. Μπορεί επίσης να μειώνουν τον κίνδυνο παχυσαρκίας έστω κι αν περιέχουν περισσότερες θερμίδες.
Πριν λίγους μήνες, μια αμερικανική μελέτη που χρηματοδοτήθηκε από τα Εθνικά Ινστιτούτα Υγείας και επικεφαλής ήταν ο Dariush Mozaffarian από το Πανεπιστήμιο Tufts βρήκε ότι τα πλήρη γαλακτοκομικά δεν φαίνεται να βλάπτουν την υγεία. Τώρα, μια νέα μελέτη που δημοσιεύθηκε στο The Lancet, από Καναδούς ερευνητές, βρήκε ότι η κατανάλωση γαλακτοκομικών προϊόντων, όλων των ειδών (γάλα, γιαούρτι και τυρί) συνδέεται με χαμηλότερο κίνδυνο πρόωρου θανάτου, καρδιακής νόσου και εγκεφαλικού επεισοδίου.
“Περίπου τρεις μερίδες γαλακτοκομικών προϊόντων ημερησίως συνδέονται με χαμηλότερο κίνδυνο θνησιμότητας και καρδιαγγειακών παθήσεων”, ανέφερε η επιδημιολόγος Mahshid Dehghan, από το Population Health Research Institute, στον Καναδά. “Υποδηλώνουμε ότι τα γαλακτοκομικά προϊόντα είναι υγιεινά και ότι οι άνθρωποι θα πρέπει να ενθαρρύνονται να καταναλώνουν γαλακτοκομικά προϊόντα”. Να σημειωθεί πως σήμερα η επίσημη σύσταση είναι να καταναλώνονται γαλακτοκομικά προϊόντα αλλά χωρίς λιπαρά ή έστω χαμηλής περιεκτικότητας σε λιπαρά (Dietary Guidelines for Americans 2015-2020).
Η παρούσα μελέτη βασίστηκε σε στοιχεία από 136.384 ενήλικες οι οποίοι συμμετείχαν στην μελέτη PURE (Potential Urban Rural Epidemiology) που συγκέντρωσε πληροφορίες για τη διατροφή και την υγεία από άτομα σε 21 χώρες (οι Ηνωμένες Πολιτείες δεν ήταν μεταξύ αυτών των χωρών αλλά ο Καναδάς ήταν). Κανένας από τους ανθρώπους που περιλήφθηκαν στη μελέτη δεν είχε ιστορικό καρδιαγγειακής νόσου και όλοι τους ολοκλήρωσαν λεπτομερή διατροφικά ερωτηματολόγια για τον τύπο και τη συχνότητα πρόσληψης των γαλακτοκομικών προϊόντων. Στη διάρκεια 9 ετών παρακολούθησης, περίπου 10.500 άνθρωποι πέθαναν ή εμφάνισαν σημαντικό καρδιαγγειακό πρόβλημα, όπως καρδιακή προσβολή ή εγκεφαλικό επεισόδιο. Η κατανάλωση γαλακτοκομικών προϊόντων συνδέθηκε με χαμηλότερο κίνδυνο και για τα δύο αποτελέσματα.
Σε σύγκριση με τους ανθρώπους που δεν έτρωγαν γαλακτοκομικά, όσοι κατανάλωναν πάνω από δύο μερίδες ημερησίως, είχαν χαμηλότερο συνολικό ποσοστό θνησιμότητας (3,4% έναντι 5,6%) και ποσοστό καρδιαγγειακής θνησιμότητας (0,9% έναντι 1,6%). Επίσης, είχαν χαμηλότερα ποσοστά καρδιαγγειακής νόσου (3,5% έναντι 4,9%) και εγκεφαλικού επεισοδίου (1,2% έναντι 2,9%).
Και μεταξύ των ανθρώπων που έτρωγαν μόνο πλήρη γαλακτοκομικά, όσοι κατανάλωναν τρεις μερίδες ημερησίως είχαν χαμηλότερα ποσοστά θνησιμότητας από αυτούς που κατανάλωναν λιγότερο από 0,5 μερίδες την ημέρα (3,3% έναντι 4,4%). Αυτό το εύρημα υποδηλώνει ότι η καταδίκη των ολικών γαλακτοκομικών μόνο και μόνο λόγω της υψηλότερης περιεκτικότητάς τους σε κορεσμένα λιπαρά θα πρέπει να επανεξεταστεί.
Η εστίαση στις τροφές χαμηλής περιεκτικότητας σε λιπαρά βασίζεται κυρίως στην υπόθεση ότι το κορεσμένο λίπος αυξάνει τη χοληστερόλη LDL, ανέφερε η Dehghan. Και πρόσθεσε ότι τα γαλακτοκομικά προϊόντα περιέχουν πολλά άλλα συστατικά π.χ. αμινοξέα, βιταμίνη Κ, ασβέστιο, μαγνήσιο. Μπορούν να ζυμωθούν και να έχουν προβιοτικά. Δεν πρέπει να επικεντρωθούμε σε μία μόνο θρεπτική ουσία. Και η υπόλοιπη διατροφή έχει σημασία. Η κατανάλωση γαλακτοκομικών προϊόντων είναι πιθανότατα καλύτερη από την πρόσληψη επεξεργασμένων υδατανθράκων, σύμφωνα με πρόσφατες έρευνες. “Προτείνουμε ότι τα γαλακτοκομικά προϊόντα δεν πρέπει να αποθαρρύνονται και ίσως ακόμη να ενθαρρύνονται, ειδικά στις χώρες χαμηλού και μεσαίου εισοδήματος όπου η κατανάλωση γαλακτοκομικών προϊόντων είναι χαμηλή ή σε άτομα που καταναλώνουν πολύ λίγα γαλακτοκομικά προϊόντα”, κατέληξε η Dehghan.
Να σημειωθεί πάντως ότι φαρμακευτικές εταιρείες όπως οι Boehringer Ingelheim και η GlaxoSmithKline συνέβαλαν στη χρηματοδότηση της έρευνας. Η GlaxoSmithKline δημιουργεί το Horlicks, ένα θρεπτικό ποτό με βάση το γάλα ενώ η Boehringer Ingelheim παράγει φάρμακα για αγελάδες.