Η διαπυητική ιδρωταδενίτιδα είναι μια χρόνια, υποτροπιάζουσα νόσος του δέρματος. Το βασικό χαρακτηριστικό της είναι ότι προσβάλει τις πτυχές του δέρματος, δηλαδή περιοχές πλούσιες σε αποκρινείς ιδρωτοποιούς αδένες. Ονομάζεται επίσης και «ανάστροφη ακμή». Η αναλογία γυναικών ανδρών είναι 3:1.
Οι ασθενείς αντιλαμβάνονται στο αρχικό στάδιο της νόσου την εμφάνιση σπυριών ή αποστημάτων σε περιοχές του δέρματος με ιδρωτοποιούς αδένες. Όμως, συχνά, θεωρούν ότι ευθύνονται τα αποσμητικά ή τα ξυραφάκια και αργούν να απευθυνθούν σε εξειδικευμένο δερματολόγο.
Η πάθηση δεν είναι ούτε μολυσματική ούτε μεταδοτική. Η εμπλοκή του ανοσοποιητικού συστήματος είναι πολύ σημαντική στην διαπυητική ιδρωταδενίτιδα. Οι παθήσεις που έχουν σχετιστεί με τη νόσο είναι η αρθρίτιδα, η Νόσος του Crohn, η κατάθλιψη, η κακοήθεια και η σοβαρή ακμή.
Η ιδρωταδενίτιδα περιγράηκε για πρώτη φορά το 1893 και από τότε οι γιατροί έχουν αλλάξει πολλές φορές γνώμη για την αιτία της. Αρχικά, πίστευαν ότι το πρόβλημα ξεκινά από τον αποκρινή ιδρωτοποιό αδένα, απ’ όπου πήρε και όνομά της η νόσος, τώρα ξέρουν πως ξεκινά από τον τριχικό θύλακα. Επίσης, ενώ πίστευαν πως η νόσος οφείλεται σε κάποια λοίμωξη, πλέον γνωρίζουν ότι πρόκειται για αυτοφλεγμονώδη νόσο που εξαρτάται από ανοσολογικούς μηχανισμούς. Ακόμα, θεωρούσαν ότι η νόσος προκαλείται από περιβαλλοντικούς παράγοντες (τριβή, αποτρίχωση, αποσμητικά), όμως, σήμερα, ξέρουν πως μπορεί να υπάρχει και γενετικό υπόβαθρο. Πιστεύεται ότι η φλεγμονή ξεκινά με απόφραξη στο στέλεχος του τριχικού θυλάκου, που οδηγεί σε ρήξη του, με αποτέλεσμα την πυροδότηση μιας φλεγμονώδους αντίδρασης και στη συνέχεια το σχηματισμό συριγγίων και ουλών.
Η νόσος ξεκινά από τον τριχικό θύλακα.
Εμφάνιση και συμπτώματα
Η διαπυητική ιδρωταδενίτιδα εκδηλώνεται με ένα πλήθος μορφών, οι οποίες μπορεί να διαφέρουν μεταξύ των ασθενών.
Οι ήπιες περιπτώσεις περιλαμβάνουν μικρά εξογκώματα, μαύρα στίγματα ή κύστες, ενώ οι ασθενείς με πιο σοβαρές μορφές μπορεί να έχουν πολλαπλά υποτροπιάζοντα αποστήματα, τα οποία ορισμένες φορές απελευθερώνουν εκκρίσεις με δυσάρεστη οσμή.
Οι δερματικές βλάβες, οι οποίες προκαλούνται από την ιδρωταδενίτιδα μπορεί να είναι ιδιαίτερα δυσάρεστες και επώδυνες, ενώ συχνά επηρεάζουν πολύ την ποιότητα ζωής των ασθενών ειδικά όταν υπάρχει πόνος, πυόρροια, δυσοσμία, και ουλές.
Μπορεί να εμφανιστεί σε οποιαδήποτε ηλικία, στους ενήλικες όμως εμφανίζεται συνήθως κατά τα πρώτα έτη της δεύτερης δεκαετίας της ζωής τους, ενώ τα ποσοστά μειώνονται μετά την ηλικία των 50 έως 55 ετών. Ο επιπολασμός της ιδρωταδενίτιδας σε παγκόσμιο επίπεδο είναι περίπου 1% του γενικού πληθυσμού.
Πολλές φορές η διάγνωση της νόσου είναι λανθασμένη και επειδή πολλοί πάσχοντες δεν νιώθουν άνετα να μιλήσουν για τα συμπτώματά τους ή να ζητήσουν βοήθεια από τους δερματολόγους τους, ο αριθμός των ασθενών που διαγιγνώσκονται τελικά είναι πολύ μικρότερος από τις εκτιμήσεις αυτές.
Αν και η νόσος δεν εξελίσσεται (δηλαδή αύξηση της σοβαρότητας της κατάστασης με την πάροδο του χρόνου) σε όλα τα περιστατικά, ορισμένοι ασθενείς μπορεί να εμφανίζουν διαρκώς συμπτώματα, τα οποία με τον καιρό θα παρουσιάζουν επιδείνωση, εάν δεν αντιμετωπιστούν κατάλληλα.
Τα τρία στάδια κατά Hurley
Επειδή η διαπυητική ιδρωταδενίτιδα πολλές φορές διαγιγνώσκεται λανθασμένα ως μόλυνση, η μεγάλη καθυστέρηση στη σωστή διάγνωση δεν είναι κάτι σπάνιο, ειδικά αν η νόσος βρίσκεται σε αρχικό στάδιο.
Οι δερματολόγοι συνήθως αξιολογούν την κλινική βαρύτητα των σημείων και των συμπτωμάτων της ιδρωταδενίτιδας βάσει μιας κλίμακας, η οποία ονομάζεται κλίμακα Hurley.
Στάδιο Ι: Τα φλεγμονώδη οζίδια ξεκινούν ως σκληρά οζίδια, σε μέγεθος μπιζελιού. Επειδή συνήθως είναι ερυθρά, πολλές φορές αξιολογούνται λανθασμένα ως λοίμωξη (π.χ. από σταφυλόκκο), ακμή, θυλακίτιδα, δοθιήνωση (κοινώς “καλόγεροι”), σεξουαλικώς μεταδιδόμενο νόσημα (π.χ. έρπης) κ.α.
Στάδιο ΙΙ: Οι συχνές υποτροπές αφήνουν ουλές στις οποίες παρεμβάλλεται φυσιολογικό δέρμα.
Στάδιο ΙΙΙ: Πολλαπλά αποστήματα και ουλές μεταξύ των οποίων δεν έχει απομείνει καθόλου φυσιολογικό δέρμα και μπορεί να συνοδεύεται από δύσοσμες εκκρίσεις.
Να σημειωθεί ότι το ένα τρίτο των πασχόντων έχουν οικογενειακό ιστορικό. Οι ασθενείς συχνά είναι παχύσαρκοι και καπνιστές. Πολλές φορές η διακοπή του καπνίσματος και η μείωση του σωματικού βάρους στους παχύσαρκους, βελτιώνει σημαντικά τα συμπτώματα.
Τέσσερα Ειδικά Ιατρεία Διαπυητικής Ιδρωταδενίτιδας λειτουργούν στην Ελλάδα, 2 στην Αθήνα και 2 στη Θεσσαλονίκη, τα οποία μπορούν οι ασθενείς να επισκεφτούν κατόπιν ραντεβού:
- Α’ Πανεπιστημιακή Δερματολογική Κλινική, Νοσοκομείο «Α. Συγγρός», Αθήνα (Δευτέρα – Τρίτη – Τετάρτη και Παρασκευή, τηλ. 210 7265153)
- Β’ Πανεπιστημιακή Δερματολογική Κλινική, Νοσοκομείο «Αττικόν», Αθήνα (Τετάρτη, τηλ. 210 5832396 )
- Α’ Πανεπιστημιακή Δερματολογική Κλινική, Νοσοκομείο Αφροδισίων και Δερματικών Νόσων, Θεσσαλονίκη (Τηλ. 2313 308860-867)
- Β’ Πανεπιστημιακή Δερματολογική Κλινική, Γενικό Νοσοκομείο «Παπαγεωργίου», Παρασκευή, Θεσσαλονίκη (Τηλ. 14741).
