Τη δυνατότητα ανάπτυξης ενός τεστ αίματος ακριβείας για την ανίχνευση νευροεκφυλιστικών ασθενειών, όπως Αλτσχάιμερ και Πάρκινσον, παρουσίασε στο 3ο διεθνές συνέδριο για τη Γενετική, Γηριατρική και την Έρευνα νευροεκφυλιστικών νόσων, «GeNeDis 2018» στο Τορόντο του Καναδά ο αναπληρωτής Καθηγητής Νευρολογίας στο Πανεπιστήμιο Johns Hopkins, Δημήτρης Καπόγιαννης.
Ο Έλληνας επιστήμονας, εξήγησε πως τα νευρωνικά και αστροκυτταρικά εξωσώματα που απομονώνονται από το πλάσμα του αίματος μπορούν να χρησιμοποιηθούν ως ένα είδος «υγρής βιοψίας» για τη αποκωδικοποίηση της παθολογίας του εγκεφάλου.
Ο κ. Καπόγγιαννης, τα τελευταία χρόνια έχει καταφέρει στο εργαστήριό του να απομονώσει αυτά τα εξωσώματα και να διαπιστώσει ότι κρύβουν στο εσωτερικό τους λειτουργικές πρωτεΐνες, όπως είναι η p181-tau, αλλά και ενδοκυτταρικούς διαβιβαστές που σχετίζονται με την ινσουλίνη και εμπλέκονται στο Alzheimer. Ο ίδιος φιλοδοξεί να δημιουργήσει, βάσει συγκεκριμένων βιοδεικτών, ένα τεστ αίματος που να μπορεί να ανιχνεύει τις νευροεκφυλιστικές νόσους αρκετά χρόνια πριν αυτές εκδηλωθούν. Και όπως φαίνεται βρίσκεται πολύ κοντά.
Ο Έλληνας καθηγητής παρουσίασε για πρώτη φορά τα αποτελέσματα μιας πρόσφατα ολοκληρωμένης, υπό δημοσίευση μεγάλης μελέτης, που επικυρώνει την εμπλοκή των συγκεκριμένων βιοσωματιδίων δηλαδή των εξωσωμάτων στην προκλινική διάγνωση της νόσου του Αλτσχάιμερ.
Ο κ Καπόγιαννης και η ομάδα του, χρησιμοποιώντας υλικό από τις τράπεζες δειγμάτων της BLSA (Baltimore Longitudinal Study on Aging), ανέλυσαν 931 δείγματα πλάσματος αίματος επαναλαμβανόμενης προοπτικής από 138 άτομα με φυσιολογική γνωσιακή λειτουργία, τα οποία όμως ανέπτυξαν μέσα στα επόμενα 4 χρόνια κατά μέσο όρο, νόσο Αλτσχάιμερ, και τα σύγκριναν με δείγμα 233 μαρτύρων (control) ηλικιωμένων ίδιου φύλου και ηλικίας που παρέμειναν φυσιολογικοί.
«Τα δείγματα των ατόμων που παρουσίασαν Αλτσχάιμερ εμφάνισαν υψηλότερα επίπεδα των βιοδεικτών παθολογίας tau (όπως το p181- Tau) και βιοδεικτών που μαρτυρούν αντίσταση στην εγκεφαλική ινσουλίνη (όπως το pSer312-IRS1) στα εξωσώματα του πλάσματος του αίματος. Το στατιστικό μοντέλο που συνδυάζει τις μεταβολές στους βιοδείκτες των εξωσωμάτων επιτυγχάνει 90,2% ευαισθησία και 83% ειδικότητα για την πρόβλεψη της νόσου του Αλτσχάιμερ και ανοίγει δρόμο, σε βάθος χρόνου, για την ανάπτυξη ενός τεστ αίματος για τη διάγνωσή της σε προκλινική φάση», εξηγεί ο ερευνητής.
