Ανακαλύφθηκε νέα περιοχή του εγκεφάλου, ο ενδοσχοινιοειδής πυρήνας

Ο Έλληνας καθηγητής Γιώργος Παξινός, ερευνητής στο Neuroscience Research Australia-NeuRA, και οι συνεργάτες τους ανακάλυψαν μια νέα, άγνωστη έως τώρα, περιοχή στον ανθρώπινο εγκέφαλο που ονομάστηκε ενδοσχοινιοειδής πυρήνας.

Αυτή η περιοχή βρίσκεται μέσα στο κάτω παρεγκεφαλιδικό σκέλος το οποίο ενσωματώνει και συνδυάζει τις αισθητηριακές και τις κινητικές πληροφορίες, προκειμένου ότι διορθώνει τη στάση του σώματος, την ισορροπία του και τις μικρές επιδέξιες κινήσεις. Ο ελληνικής καταγωγής επιστήμονας είχε υποπτευθεί την ύπαρξη αυτής της εγκεφαλικής περιοχής πριν από 30 χρόνια και τώρα μπόρεσε για πρώτη φορά να αποδείξει την ύπαρξή της χάρη στις καλύτερες μεθόδους ανίχνευσης και απεικόνισης.

«Το ξεχωριστό στοιχείο είναι ότι αυτή η περιοχή είναι απούσα στις μαϊμούδες και στα άλλα ζώα. Πρέπει να υπάρχουν μερικά πράγματα που είναι μοναδικά στον ανθρώπινο εγκέφαλο πέρα από το μεγαλύτερο μέγεθός του και αυτή η περιοχή είναι πιθανώς ένα από αυτά» δήλωσε ο Γ. Παξινός. «Μένει να προσδιορισθεί η λειτουργία αυτής της νεοανακαλυφθείσας περιοχής του εγκεφάλου. Τώρα που έχει χαρτογραφηθεί, θα είναι δυνατό να μελετηθεί από την ευρύτερη ερευνητική κοινότητα» πρόσθεσε.

Το κάτω παρεγκεφαλιδικό σκέλος είναι μια μεγάλη δέσμη νευραξόνων και ο ενδοσχοινιοειδής πυρήνας είναι μια ομάδα νευρώνων ενσωματωμένη μέσα σε αυτήν τη δέσμη.

Το κάτω παρεγκεφαλιδικό σκέλος, που ονομάζεται επίσης σχοινιοειδές σώμα, είναι σαν ένα ποτάμι που μεταφέρει πληροφορίες από τον νωτιαίο μυελό και το εγκεφαλικό στέλεχος προς την παρεγκεφαλίδα. Η περιοχή του εγκεφάλου που  ανακαλύφθηκε είναι μια ομάδα νευρώνων μέσα σε αυτό το σκέλος, εξ ου και το όνομα ενδοσχοινιοειδής πυρήνας. Οι νευρώνες αυτοί είναι σαν ένα νησί μέσα στο ποτάμι, έτσι αυτός ο πυρήνας βρίσκεται σε προνομιούχα θέση για να λαμβάνει εισροές από τον νωτιαίο μυελό. Όσον αφορά στη λειτουργία της νέα περιοχής, ο κ. Παξινός λέει ότι «μόνο υποθέσεις θα μπορούσε να κάνει με βάση τη θέση της, αλλά πιθανώς βοηθά στον έλεγχο των επιδέξιων κινήσεων, όπως στο παίξιμο ενός μουσικού οργάνου.

Η ανακάλυψη νέων περιοχών του εγκεφάλου βοηθά τους επιστήμονες να κατανοήσουν καλύτερα τις ασθένειες και να δοκιμάσουν νέες θεραπείες για τις διάφορες νευροεκφυλιστικές παθήσεις (Αλτσχάιμερ, Πάρκινσον, επιληψία κ.ά.).

Ο Γ. Παξινός έχει υπάρξει πρωτοπόρος στη νευροανατομία και στη χαρτογράφηση του εγκεφάλου, έχοντας ανοίξει -με τις επιστημονικές δημοσιεύσεις και τα βιβλία του που περιέχουν λεπτομερείς χάρτες του εγκεφάλου – νέες δυνατότητες στους στους νευροεπιστήμονες. Έχει δημιουργήσει τους περισσοτέρους άτλαντες του εγκεφάλου και έχει ανακαλύψει τους περισσότερους πυρήνες του εγκεφάλου από οποιονδήποτε άλλον επιστήμονα στον κόσμο. Έχει δημοσιεύσει 52 βιβλία. Οι περισσότεροι ερευνητές που μελετούν σήμερα τις νευρολογικές και τις ψυχιατρικές παθήσεις, είτε στους ανθρώπους είτε στα ζώα, χρησιμοποιούν τους δικούς του «άτλαντες» του εγκεφάλου, οι οποίοι περιγράφουν εξονυχιστικά τις διάφορες εγκεφαλικές δομές.

«Οι άτλαντες του καθηγητή Παξινού, που δείχνουν τη λεπτομερή μορφολογία και τις διασυνδέσεις του ανθρώπινου εγκεφάλου και του νωτιαίου μυελού, παρέχουν το πολύτιμο πλαίσιο έτσι ώστε οι ερευνητές να ελέγξουν τις υποθέσεις τους, από τη λειτουργία των νευρωνικών συνάψεων έως τις θεραπείες για τις ασθένειες του εγκεφάλου» δήλωσε ο επικεφαλής του NeuRAμ καθηγητής Πίτερ Σόφιλντ.

O Γιώργος Παξινός είναι αντεπιστέλλον μέλος της Ακαδημίας Αθηνών από το 2012 και της Αυστραλιανής Ακαδημίας Επιστημών από το 2009. Γεννήθηκε στην Ιθάκη το 1944 και μετά το γυμνάσιο έφυγε για σπουδές στις ΗΠΑ. Σπούδασε Ψυχολογία στο Πανεπιστήμιο Μπέρκλεϊ της Καλιφόρνια και μετά πήρε το διδακτορικό του από το Πανεπιστήμιο ΜακΓκιλ του Καναδά.

Αφού έκανε μεταδιδακτορική έρευνα στο πανεπιστήμιο Γιέηλ των ΗΠΑ, από το 1974 μετακινήθηκε μόνιμα στην Αυστραλία, όπου είναι καθηγητής στο Πανεπιστήμιο της Νέας Νότιας Ουαλίας στο Σίδνεϊ και βασικός ερευνητής στο Ινστιτούτο Neuroscience Research Australia. Μεταξύ άλλων, έχει διατελέσει πρόεδρος της Εταιρείας Νευροεπιστήμης της Αυστραλίας και επισκέπτης καθηγητής σε πολλά πανεπιστήμια σε όλο τον κόσμο, ενώ έχει αναγορευθεί επίτιμος διδάκτορας του Πανεπιστημίου Αθηνών (2008), του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων (2016) και του Ιονίου Πανεπιστημίου (2017).

Δείτε επίσης