Οι περισσότεροι άνθρωποι δυσκολεύονται να διακρίνουν τις διαφορές της γρίπης από το κοινό κρυολόγημα, έδειξε μια ευρωπαϊκή μελέτη που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό BMC Infectious Diseases. Η έρευνα, με επικεφαλής την Κάθριν Χόφμαν του Ιατρικού Πανεπιστημίου MedUni της Βιέννης, ρώτησε ανθρώπους σε τρεις χώρες (Αυστρία, Βέλγιο και Κροατία) για τις διαφορές γρίπης και κρυολογήματος.
Υπάρχουν σημαντικές διαφορές μεταξύ γρίπης και κρυλογήματος καθώς προκαλούνται από διαφορετικούς ιούς. Έτσι το εμβόλιο της γρίπης δεν προστατεύει από το κρυολόγημα. Όπως επισημαίνουν οι ερευνητές, «η γρίπη και το κοινό κρυολόγημα είναι δύο τελείως διαφορετικά πράγματα».
Η γρίπη προκαλείται από συγκεκριμένους ιούς και μπορεί να εξελιχθεί πολύ σοβαρά, ακόμη και επικίνδυνα για τον ασθενή, ενώ το κρυολόγημα προκαλείται από περισσότερους από 100 διαφορετικούς και πιο αβλαβείς ιούς (ρινοϊούς, αδενοϊούς κ.α.).
«Αντίθετα με την ευρέως διαδεδομένη άποψη, το κοινό κρυολόγημα ποτέ δεν μπορεί να εξελιχθεί σε πραγματική γρίπη», σύμφωνα με την Χόφμαν. Το κοινό κρυολόγημα είναι μια λοίμωξη του ανώτερου αναπνευστικού συστήματος, που θεωρείται παγκοσμίως η συχνότερη αιτία αρρώστιας.
Σπάνια συμβαίνει δευτερογενής βακτηριακή λοίμωξη μετά από κρυολόγημα, (περίπου στο 8%) ενώ στη γρίπη τέτοιες βακτηριακές λοιμώξεις είναι συχνότερες και μπορούν να προκαλέσουν επιπλοκές όπως πνευμονία, μυοκαρδίτιδα ήεπιδείνωση χρόνιων παθήσεων της καρδιάς, των πνευμόνων κ.α.
Είναι δυνατό να διακρίνει κανείς ανάμεσα στις δύο αρρώστιες, ιδίως στα αρχικά στάδια τους. Ενώ η γρίπη εμφανίζεται ξαφνικά, συνήθως με σχετικά υψηλό πυρετό και πόνους, σε ανθρώπους που μέχρι πριν λίγες ώρες ένιωθαν μια χαρά, το κοινό κρυολόγημα συνήθως ξεκινά με πονόλαιμο, βούλωμα της μύτης και βήχα, ενώ εξελίσσεται με πιο βαθμιαίο τρόπο από ό,τι η γρίπη. Επίσης, στο κρυολόγημα η θερμοκρασία του σώματος ανεβαίνει λιγότερο και σταδιακά.
Οι βασικές διαφορές μεταξύ κρυολογήματος και γρίπης περιλαμβάνουν:
Κρυολόγημα | Γρίπη |
Τα συμπτώματα εμφανίζονται σταδιακά | Τα συμπτώματα εμφανίζονται ξαφνικά |
Θα αισθανθείτε αδιαθεσία, αλλά θα πρέπει να είστε σε θέση να συνεχίσετε τις συνήθεις καθημερινές σας δραστηριότητες | Μπορείτε να αισθανθείτε απολύτως εξαντλημένοι και ανίκανοι να πραγματοποιήσετε τη συνηθισμένη καθημερινή σας δραστηριότητα |
Κυρίως επηρεάζει τη μύτη και το λαιμό σας | Συχνά περιλαμβάνει πυρετό, κόπωση και πόνο στους μυς |
Μπορεί να έχετε βήχα | Συνήθως εμφανίζεται ξηρός, μη παραγωγικός βήχας |
Ήπια έως μέτρια δυσφορία στο στήθος | Συχνά συχνή δυσφορία στο στήθος |
Σπάνια η εμφάνιση πονοκέφαλου | Συχνή εμφάνιση πονοκέφαλου |
Να σημειωθεί ότι το κρυολόγημα, γνωστό και ως ρινοφαρυγγίτιδα είναι μια πολύ μεταδοτική νόσος του ανώτερου αναπνευστικού συστήματος που προσβάλλει κυρίως τη μύτη. Αναρρώνουμε από το κοινό κρυολόγημα σε περίπου 5 μέρες, με τη σωστή φροντίδα και ανάπαυση. Ουσιαστικά, δεν υπάρχει θεραπεία, μόνο καταπολέμηση των συμπτωμάτων.
Σχετικά με τη γρίπη, κάθε χρόνο εκτιμάται ότι σε όλο τον κόσμο 3-5 εκατομμύρια άνθρωποι αρρωσταίνουν σοβαρά και από αυτούς 250.000-500.000 πεθαίνουν. Στις ομάδες υψηλού κινδύνου ανήκουν τα άτομα άνω των 65 ετών και τα παιδιά έως 5 ετών.
Το εμβόλιο της γρίπης δεν προστατεύει από το κρυολόγημα
Η εμφάνιση πυρετού ως πιθανού συμπτώματος και του κρυολογήματος μπερδεύει τους ανθρώπους και νομίζουν ότι έχουν να κάνουν με γρίπη.
«Αυτός είναι ο λόγος», σύμφωνα με τους ερευνητές, «που πολλοί άνθρωποι, οι οποίοι έχουν κάνει το αντιγριπικό εμβόλιο, αλλά παρόλα αυτά εμφανίζουν πυρετό και συμπτώματα κρυολογήματος που μοιάζουν με τη γρίπη, νομίζουν ότι το εμβόλιο δεν έχει “πιάσει”. Έτσι, γίνονται σκεπτικιστές για τους εμβολιασμούς γενικότερα, παρόλο που στην πραγματικότητα πάσχουν απλώς από ένα κοινό κρυολόγημα, το οποίο δυστυχώς μπορεί κανείς πάλι να πάθει μολονότι έχει κάνει το εμβόλιο για τη γρίπη».
Oι επιστήμονες διευκρίνισαν ότι ενώ το εμβόλιο προστατεύει έναντι της γρίπης (σε ποσοστό 60-95%), δεν παρέχει καμία προστασία από τους ιούς του κοινού κρυολογήματος.
Κρυολόγημα και ο χειμώνας
Να σημειωθεί ότι ο όρος «κρυολόγημα» δεν αρέσει ιδιαίτερα σε ορισμένους γιατρούς γιατί πιστεύουν ότι ένας ιός δεν μας καταβάλει περισσότερο όταν κάνει κρύο. Ωστόσο το κρυολόγημα εξαπλώνεται ραγδαία το χειμώνα και σχεδόν εξαφανίζεται το καλοκαίρι.
Μια μελέτη του 2015 ανακάλυψε ότι οι χαμηλές θερμοκρασίες δυσχεραίνουν την καταπολέμηση του ιών που είναι υπεύθυνοι για τις μισά κρυολογήματα των ενηλίκων και για σχεδόν όλα τα κρυολογήματα των παιδιών. Αυτός είναι ο ρινοϊός (ο κορονοϊός επίσης αποτελεί αιτία κρυολογήματος) που πολλαπλασιάζεται με διαφορετικό ρυθμό στα κύτταρά μας, ανάλογα με την θερμοκρασία τους. Τα περισσότερα στελέχη του ρινοϊού αναπαράγονται καλύτερα στις ψυχρότερες συνθήκες της μύτης απ’ ό,τι στο θερμό περιβάλλον των πνευμόνων, γι’ αυτό και προκαλούν λοιμώξεις οι οποίες περιορίζονται στο ανώτερο τμήμα του αναπνευστικού συστήματος, δηλαδή φτάνουν μέχρι το λαιμό.
Το ανοσοποιητικό σύστημα επίσης παίζει ρόλο καθώς φαίνεται πως είναι ισχυρότερο το καλοκαίρι.
«Σε κάποιο σημείο, η αντοχή του ανοσοποιητικού συστήματος έναντι αυτών των ιών ξεπερνιέται και έτσι κρυολογούμε. Όμως μπορούμε να ανεβάσουμε αυτό το “κατώφλι” ανθεκτικότητας, υιοθετώντας υγιείς συνήθειες ζωής που ενισχύουν το ανοσοποιητικό σύστημα ή πλένοντας τακτικά τα χέρια μας», ανέφερε η Χόφμαν.