Το μαγγάνιο που συσσωρεύεται στα κύτταρα μπορεί να προκαλέσει συμπτώματα που μοιάζουν με τη νόσο Πάρκινσον.
Χρησιμοποιώντας φθορισμό ακτίνων Χ στα Σύγχροτρα DESY και ESRF, ερευνητές του Centre d’Etudes Nucléires de Bordeaux Gradignan έδειξαν τις συνέπειες μιας μετάλλαξης που είναι υπεύθυνη για ένα κληρονομικό παρκινσονικό σύνδρομο: το συσσωρευμένο μαγγάνιο στα κύτταρα εμφανίζεται να διαταράσσει τη μεταφορά πρωτεϊνών. Η έρευνα πραγματοποιήθηκε με τη βοήθεια συναδέλφων τους από το Πανεπιστήμιο του Τέξας, στο Όστιν, και δημοσιεύθηκε στο περιοδικό ACS Chemical Neuroscience.
Το Παρκινσονικό Σύνδρομο είναι ένα σύνολο ασθενειών με συμπτώματα παρόμοια με τη νόσο Πάρκινσον. Ορισμένες φορές προκαλείται από μεγάλες ποσότητες μαγγανίου, ένα μέταλλο απαραίτητο για το σώμα σε μικρές ποσότητες. Αυτό ισχύει ιδιαίτερα για μια κληρονομική μορφή της νόσου που προκαλείται από μια γενετική μετάλλαξη υπεύθυνη για την τοξική συσσώρευση του μαγγανίου στα κύτταρα.
Οι ερευνητές έδειξαν έναν βασικό μηχανισμό για την ασθένεια που προκαλείται από αυτή τη μετάλλαξη. Στο Σύγχροτρο DESY (στο Αμβούργο της Γερμανίας), μπόρεσαν να εντοπίσουν μαγγάνιο μέσα σε μεμονωμένα κύτταρα.
Το μαγγάνιο συμπυκνώνεται ουσιαστικά στη συσκευή Golgi, ένα κυτταρικό διαμέρισμα το οποίο λειτουργεί ως κέντρο αποστολής πρωτεϊνών. Οι πρωτεΐνες συσκευάζονται μέσα σε κυστίδια σε άλλα διαμερίσματα ή στο εξωτερικό του κυττάρου. Σε αυτά τα κυστίδια – μόλις 50 nm σε διάμετρο – συσσωρεύεται μαγγάνιο, όπως έδειξαν οι ερευνητές, κάνοντας τα πειράματά τους στο Σύγχροτρο ESRF (στη Γκρενόμπλ της Γαλλίας).
Οι ερευνητές πιστεύουν ότι αυτή η συσσώρευση μαγγανίου διαταράσσει την εξαγωγή των πρωτεϊνών προς το εξωτερικό του κυττάρου, μεταβάλλοντας τη λειτουργία των νευρικών κυττάρων και οδηγώντας σε συμπτώματα τύπου Πάρκινσον.
Αυτό πρέπει ωστόσο να επιβεβαιωθεί με την αναπαραγωγή των πειραμάτων σε νευρώνες από ζωικά μοντέλα.