Οι φακές είναι ένα όσπριο με σημαντική θρεπτική αξία, καθώς αποτελούν πλούσια πηγή σύνθετων υδατανθράκων βραδείας απορρόφησης, φυτικών πρωτεϊνών, φυτικών ινών, βιταμινών, μετάλλων αλλά και ιχνοστοιχείων.
Οι μεγάλες ποσότητες φυτικών ινών (διαλυτών και αδιάλυτων) που περιέχουν οι φακές βοηθούν στην καλή λειτουργία του γαστρεντερικού συστήματος, στην αυξημένη αίσθηση κορεσμού, ενώ συνδέονται με μειωμένο κίνδυνο ανάπτυξης καρδιοπαθειών.
Οι φακές συμβάλλουν στη μείωση της χοληστερόλης λόγω των φυτικών ινών τους. Επίσης έχουν υψηλή περιεκτικότητα σε μαγνήσιο και κάλιο τα οποία βοηθούν στη μείωση της αρτηριακής πίεσης.
Οι αδιάλυτες φυτικές ίνες μειώνουν τον κίνδυνο εμφάνισης δυσκοιλιότητας και την έκθεση του σώματος στα τοξικά απόβλητα ενώ επιδρούν ανασταλτικά στην εμφάνιση καρκίνου του παχέος εντέρου.
Οι φυτικές πρωτεΐνες που περιέχονται στις φακές είναι πλούσιες σε όλα τα αμινοξέα, εκτός από τη μεθειονίνη.
Όπως αναφέρουν οι Πίνακες Σύνθεσης Ελληνικών Τροφίμων του Τμήματος Προληπτικής Ιατρικής και Διατροφής του Πανεπιστημίου Κρήτης, 100 γραμμάρια ψιλές ή χονδρές φακές (βραστές) περιέχουν 7,8 γραμμάρια πρωτεΐνη.
Ταυτόχρονα, οι φακές είναι πλούσιες σε διάφορες βιταμίνες, και κυρίως του συμπλέγματος Β. Οι βιταμίνες που περιέχονται στις φακές έχουν συνδεθεί με την πρόληψη διαφόρων μορφών καρκίνου και διαφόρων δυσλειτουργιών του γαστρεντερικού συστήματος.
Οι φακές αποτελούν μια καλή πηγή ασβεστίου και σιδήρου μεταξύ των φυτικών τροφών. Τα 100 γραμμάρια μαγειρεμένης φακής περιέχουν 18 mg ασβεστίου και 3,3 mg σιδήρου (οι ενήλικοι άνδρες χρειάζονται καθημερινά 10 mg ενώ οι ενήλικες γυναίκες 18 mg ενώ οι έγκυες γυναίκες χρειάζονται 30-60 mg). H απορρόφηση του σιδήρου από τις φυτικές τροφές δεν είναι ικανοποιητική αλλά αυξάνεται όταν συνδυάζεται με κάποια πηγή βιταμίνης C (πορτοκάλι), β-καροτενίου (καρότο) ή μηλικού οξέος (λευκό κρασί).
Ένα φλιτζάνι (198 γραμμάρια) μαγειρεμένης φακής περιέχει περίπου:
- Θερμίδες: 230
- Υδατάνθρακες: 40 gr
- Πρωτεΐνες: 18 gr
- Λιπαρά οξέα: 0,8 gr
- Φυτικές ίνες: 16 gr
- Βιταμίνη Β1: 0,3 mg (22%)*
- Βιταμίνη Β2: 0,1 mg (9%)*
- Βιταμίνη Β3: 2.1 mg (10%)*
- Βιταμίνη Β5: 1,3 mg (13%)*
- Βιταμίνη Β6: 0,4 mg (18%)*
- Βιταμίνη Β9: 358 μg (9%)*
- Βιταμίνη C: 3 mg (5%)*
- Κάλιο: 731 mg (21%)*
- Μαγνήσιο: 71,3 mg (18%)*
- Ψευδάργυρο: 2,5 mg (17%)*
- Μαγγάνιο: 1 mg (49%)*
- Σίδηρο: 6,6 mg (40%)*
- Ασβέστιο: 38 mg
- Φώσφορος: 356 mg (36%)*
- Χαλκός: 0,5 mg (25%)*
- Σελήνιο: 5,5 μg (8%)*
* Ποσοστό Ημερήσιας Συνιστώμενης Πρόσληψης
Λόγω του χαμηλού γλυκαιμικού δείκτη τους, οι φακές ενδείκνυνται στην περίπτωση του σακχαρώδους διαβήτη τύπου 2, ενώ λόγω της χαμηλής περιεκτικότητάς τους σε νάτριο αποτελούν ιδανική τροφή για υπερτασικούς ασθενείς.