Κάνοντας μια απλή αναζήτηση Google θα βρείτε πολλά άρθρα που υπογραμμίζουν τα οφέλη της μαύρης σοκολάτας. Αλλά οι εκλαϊκευτικές εκστρατείες για την ενίσχυση της εικόνας της σοκολάτας δεν είναι και πολύ επιστημονικές.
Ενώ είναι αλήθεια ότι υπάρχουν μερικά οφέλη για την υγεία από την κατανάλωση του κακάο, η μαύρη σοκολάτα δεν είναι στην πραγματικότητα η μοντέρνα υγιεινή τροφή, όπως προβάλλεται. Εάν θέλετε, μπορείτε να πιστέψετε τη διαφημιστική εκστρατεία και να δεχτείτε ότι η μαύρη σοκολάτα είναι ένας καλός τρόπος για να καταπολεμήσετε τα πάντα, από τον διαβήτη έως την καρδιακή προσβολή, ωστόσο, αυτή η εικόνα είναι απατηλή.
Το Harvard T.H. Η Chan School of Public Health αναφέρει ότι η μαύρη σοκολάτα περιέχει 50-90% κακάο. Αυτά τα ποσοστά είναι σημαντικά μεγαλύτερα σε σύγκριση με το 10-50% που περιλαμβάνει μια σοκολάτα γάλακτος. Το κακάο έχει φλαβανόλες, χημικές ενώσεις που βρίσκονται σε πολλά λαχανικά και φρούτα και έχουν βρεθεί ότι ωφελούν την υγεία, συμπεριλαμβανομένων των αντιοξειδωτικών ιδιοτήτων τους.
Οι φλαβανόλες ενθαρρύνουν τη δημιουργία του μονοξειδίου του αζώτου από το ενδοθήλιο, την κυτταρική επένδυση των αιμοφόρων αγγείων, το οποίο μπορεί να βελτιώσει τη ροή του αίματος και να οδηγήσει σε χαμηλότερη αρτηριακή πίεση. Πέρα από αυτό, οι φλαβανόλες αυξάνουν την ευαισθησία στην ινσουλίνη, γεγονός που υποδηλώνει πιθανή μείωση του κινδύνου για διαβήτη.
Το περιοδικό Vox δημοσίευσε πρόσφατα ένα λεπτομερές άρθρο που διερωτάται για την επικρατούσα αντίληψη σχετικά με τη μαύρη σοκολάτα ως θαύμα ή ασφαλούς φαγητού. Στο άρθρο, η δημοσιογράφος Julia Belluz, έριξε μια ματιά σε περίπου 100 μελέτες που χρηματοδοτήθηκαν από την εταιρεία Mars (ποιος νομίζετε ότι χρηματοδοτεί τις μελέτες, οι ουδέτεροι οργανισμοί ή οι κατασκευαστές σοκολάτας;) και υπαινίσσονται οφέλη για την υγεία από την κατανάλωση τροφών πλούσιων σε κακάο και σοκολάτα. Το άρθρο καταγράφει τις προσπάθειες της Mars μέχρι το 1982, όταν η εταιρεία ίδρυσε το Mars Center for Cocoa Health Science, ένα ερευνητικό σκέλος για να διαδώσει τις πληροφορίες για τα οφέλη του κακάο.
Η Belluz παραθέτει την καθηγήτρια διατροφής στο Πανεπιστήμιο της Νέας Υόρκης Marion Nestle, η οποία είπε ότι οι εταιρείες “πήραν μια συνειδητή απόφαση να επενδύσουν στην επιστήμη”, έτσι ώστε το προϊόν τους να φαίνεται λιγότερο σαν ένα νόστιμο σνακ και περισσότερο σαν ένα “υγιεινό φαγητό”. Για να βάζει ο κόσμος στο στόμα του τη σοκολάτα και να λέει “τώρα παίρνω τα φλαβονοειδή μου”.
Είναι κάτι σαν μάστερ μάρκετινγκ το γεγονός ότι οι εταιρείες κατάφεραν να αντιστρέψουν τις επικρίσεις των γονέων προς τα παιδιά τους όταν έτρωγαν σοκολάτα και να γίνουν στις μέρες μας πολύ πιο ανεκτικοί.
Είναι κακό να απολαμβάνει κανείς τη μαύρη σοκολάτα;
Η Δρ. JoAnn Manson, MPH, DrPH, καθηγήτρια στο τμήμα επιδημιολογίας στο Χάρβαρντ Τ.Η. Chan Σχολή Δημόσιας Υγείας, λέει “όχι, απολαύστε τα Χριστούγεννα την σοκολάτα σας, αλλά μην ακούτε όλες τις υπερβολικές αναφορές για τα οφέλη της στην υγεία”.
“Νομίζω ότι το βασικό σημείο είναι ότι η σοκολάτα είναι μια θαυμάσια θεραπεία, αλλά δεν είναι πραγματικά ένα υγιεινό φαγητό”, είπε η Manson στο Healthline. Οι φλαβανόλες του κακάο που ακούτε υπάρχουν πράγματι στη μαύρη σοκολάτα, αλλά είναι σε ποικίλες ποσότητες ανάλογα με το προϊόν της σοκολάτας που καταναλώνετε. “Η ποσότητα των φλαβονολών ποικίλει τρομακτικά στα προϊόντα σοκολάτας”, είπε η ειδικός, επισημαίνοντας ότι η σοκολάτα τείνει να είναι υψηλή σε θερμίδες, κορεσμένα λιπαρά και ζάχαρη.
Η Manson ανήκει στους ερευνητές της αμερικανικής μελέτης COSMOS (Cocoa Supplement and Multivitamin Outcomes Study) μιας μεγάλης κλίμακας κλινικής μελέτης που τυχαιοποιεί περίπου 22.000 άντρες και γυναίκες για να διαπιστώσει εάν η λήψη καθημερινών συμπληρωμάτων φλαβανολών από το κακάο ή μια κοινή πολυβιταμίνη θα μπορούσε να μειώσει τον κίνδυνο καρκίνου, εγκεφαλικού επεισοδίου ή καρδιακής νόσου. Η μελέτη γίνεται από το Boston’s Brigham and Women’s Hospital και από το the Fred Hutchinson Cancer Research Center.
“Οι φλαβανόλες του κακάο φαίνονται πολλά υποσχόμενες για τη μείωση του κινδύνου καρδιακών παθήσεων και άλλων καρδιαγγειακών συμβαμάτων, αλλά εξακολουθούν να μελετώνται και δεν υπάρχουν ακόμη αποδείξεις ότι αυτό μπορεί να μειώσει τον κίνδυνο των καρδιακών προσβολών”, δήλωσε η Manson. “Η δοκιμή COSMOS είναι μια μεγάλη κλινική δοκιμή. Βρισκόμαστε περίπου στα μισά της δοκιμής τώρα και το 2021 θα μπορέσουμε να αναφέρουμε αποτελέσματα”.
Η Manson τόνισε ότι δεν είμαστε έτοιμοι να πούμε ακριβώς πόσο ωφέλιμες είναι οι φλαβανόλες του κακάο. Η πρώιμη έρευνα δείχνει ότι θα μπορούσαν να είναι χρήσιμες για τη γνωστική λειτουργία και τη μείωση του κινδύνου καρδιακών παθήσεων. “Υπάρχει κάποια έρευνα που διεξάγεται στην Κολομβία και πραγματικά συνεργαζόμαστε μαζί τους. Θα έλεγα, σε δύο-τρία χρόνια, θα έχουμε μια καλή γνώμη για τις επιπτώσεις στην υγεία των φλαβονολών του κακάο”, πρόσθεσε.
Η μαύρη σοκολάτα μπορεί να παρέχει επίσης σίδηρο, χαλκό, ψευδάργυρο, φώσφορο και μαγνήσιο αλλά δεν είναι μεγάλες οι ποσότητες σε σύγκριση με άλλα τρόφιμα. “Δεν μ’ αρέσει να καταστρέφω το πάρτι αλλά δεν θα συνιστούσα να βασίζεστε στη μαύρη σοκολάτα για να βελτιώσετε την υγεία σας”, δήλωσε ο Ali Webster, PhD, RD, επικεφαλής επικοινωνίας στο International Food Information Council Foundationr. “Η μαύρη σοκολάτα είναι μια συμπυκνωμένη πηγή θερμίδων και η κατανάλωση υπερβολικής ποσότητας μπορεί να οδηγήσει σε αύξηση του σωματικού βάρους. Ακόμη και με μερικά αξιοσημείωτα οφέλη για την υγεία, είναι σημαντικό να θυμόμαστε ότι η μαύρη σοκολάτα θα πρέπει ακόμα να θεωρείται ως κάτι που τρώμε μια φορά ή λίγο”.
Ο Webster ανέφερε ότι η ποσότητα σοκολάτας που θα πρέπει να φάτε για να πάρετε μια υπολογίσιμη ποσότητα φλαβονολών είναι αρκετά μεγάλη. Σε μερικές περιπτώσεις, μιλάμε περισσότερο από ένα ολόκληρο κομμάτι σοκολάτας, αν το ποσοστό του κακάο δεν είναι πολύ υψηλό. Όσο υψηλότερη είναι η αναλογία του κακάο, τόσο μεγαλύτερη είναι η περιεκτικότητα σε φλαβανόλες.
Η Manson λέει ότι η τάση πολλών μέσων ενημέρωσης να αναπαράγουν την τελευταία “τρέλα για τα τρόφιμα” είναι απογοητευτική. “Νομίζω ότι είναι σημαντικό το κοινό να λαμβάνει ακριβείς και υπεύθυνες πληροφορίες, ειδικά για τα συμπληρώματα διατροφής και αν κάποιος λέει ότι ένα είδος σοκολάτας κάνει καλό στην υγεία, τότε πρέπει να υπάρχουν πολλά στοιχεία γι’ αυτό”.
Ενώ τα προϊόντα σοκολάτας μπορεί να έχουν κάποια ωφέλιμα συστατικά, η Manson αναφέρει ότι η μετριοπάθεια είναι καθοριστική. Και επισημαίνει ότι η ανησυχία δεν είναι ότι οι άνθρωποι καταναλώνουν μαύρη σοκολάτα ως ένα είδος θεραπείας ή στις διακοπές τους αλλά όταν το κάνουν τακτικά. “Η ανησυχία είναι να δίνεται το μήνυμα στους ανθρώπους ότι αυτό θα πρέπει να το κάνουν για την υγεία τους, τη στιγμή που υπάρχουν αβάσιμα στοιχεία”.
