Μπορεί η φλεγμονή στην πρώιμη ενηλικίωση να επηρεάσει τις ασθένειες μετά από 30 χρόνια;
Χρησιμοποιώντας δεδομένα για πάνω από 100.000 άνδρες και διάρκειας τριών δεκαετιών, μια σημαντική μελέτη διερεύνησε το μακροπρόθεσμο αποτέλεσμα της φλεγμονής κατά την πρώιμη ενηλικίωση.
Η φλεγμονή είναι μέρος της φυσικής αντίδρασης του σώματος σε επιβλαβή ερεθίσματα, όπως ερεθιστικά, χαλασμένα κύτταρα και παθογόνα. Το σώμα χρησιμοποιεί αυτή τη διαδικασία για να εξαλείψει την απειλή, να καθαρίσει τα χαλασμένα κύτταρα και να επισκευάσει τους ιστούς.
Αν και η φλεγμονή είναι για καλό, όταν συνεχίζεται για παρατεταμένες περιόδους, οι οποίες αναφέρονται ως χρόνια φλεγμονή, μπορεί να οδηγήσει σε προβλήματα υγείας.
Τα τελευταία χρόνια, έχει καταστεί σαφές ότι η φλεγμονή μπορεί να προκαλέσει ή να προωθήσει πολλές κοινές ασθένειες. Ωστόσο, μέχρι σήμερα, λίγα είναι γνωστά για το πώς η φλεγμονή στην πρώιμη ενηλικίωση μπορεί να επηρεάσει την υγεία στην μετέπειτα ζωή.
Μια νέα έρευνα που παρουσιάστηκε στο JAMA Pediatrics διερεύνησε το θέμα και οι συγγραφείς κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι η φλεγμονή νωρίς στη ζωή αυξάνει τον κίνδυνο καρκίνου και καρδιαγγειακών παθήσεων 30 χρόνια αργότερα.
Ερευνητές από το Κέντρο Καρκίνου Memorial Sloan Kettering στη Νέα Υόρκη, και άλλα ιδρύματα στις Ηνωμένες Πολιτείες, το Ηνωμένο Βασίλειο, την Ισλανδία και τη Σουηδία αξιολόγησαν στοιχεία από στρατιώτες του σουηδικού στρατού. Συνολικά, είχαν πρόσβαση σε δεδομένα από 248.488 στρατιώτες. Αυτά τα άτομα ήταν ηλικίας 16-20 ετών την περίοδο 1952-1956. Οι ερευνητές απομάκρυναν οποιονδήποτε είχε ιατρικό ζήτημα ή “σωματική αδυναμία” και το τελικό δείγμα περιέλαβε 106.120 συμμετέχοντες. Τα άτομα αυτά είχαν υποβληθεί σε ιατρική εξέταση στο πλαίσιο της στρατολόγησής τους, κατά τη διάρκεια της οποίας οι γιατροί πήραν δείγματα αίματος. Σε μία από τις δοκιμές, αξιολογήθηκε η ταχύτητα καθίζησης ερυθρών αιμοσφαιρίων.
Η ταχύτητα καθίζησης ερυθρών αιμοσφαιρίων είναι ένας μη ειδικός δείκτης φλεγμονής που μετρά πόσο γρήγορα τα ερυθρά αιμοσφαίρια πέφτουν στον πυθμένα ενός δοκιμαστικού σωλήνα αίματος. Ένα υψηλό σκορ σημαίνει ότι τα κύτταρα βυθίζονται ταχύτερα από το μέσο όρο, γεγονός που αποτελεί ένδειξη φλεγμονής.
Οι ερευνητές χώρισαν τα αποτελέσματα της ταχύτητας καθίζησης ερυθρών αιμοσφαιρίων των ανδρών σε τρεις ομάδες: χαμηλή, μέτρια ή υψηλή και παρακολούθησαν τους συμμετέχοντες για μέση διάρκεια 35 ετών, μέχρι το ανώτατο όριο ηλικίας των 57 ετών. Κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου, υπήρξαν 4.835 θάνατοι.
Οι επιστήμονες εντόπισαν μια συσχέτιση μεταξύ των υψηλών βαθμολογιών ταχύτητας καθίζησης ερυθρών αιμοσφαιρίων και του αυξημένου κινδύνου γενικής θνησιμότητας. Παρομοίως, υπήρξε σχέση με τον αυξημένο κίνδυνο θανάτου από καρδιαγγειακές παθήσεις ή καρκίνο. Δεν υπήρχε τέτοια σχέση μεταξύ ταχύτητας καθίζησης ερυθρών κυττάρων και θανάτου λόγω αλκοόλ ή ναρκωτικών, αυτοκτονίας, τροχαίων ατυχημάτων ή πτώσεων.
Οι συγγραφείς έγραψαν: «Σε αυτή τη μεγάλη μελέτη, παρατηρήσαμε ότι η φλεγμονή κατά τη διάρκεια της εφηβικής ηλικίας συνδέεται θετικά με πρόωρη θνησιμότητα λόγω καρκίνου και καρδιαγγειακής νόσου».
Οι επιστήμονες έχουν ήδη συνδέσει τη φλεγμονή με τον καρκίνο και με την αθηροσκλήρωση την “κινητήρια δύναμη” πίσω από τις καρδιαγγειακές παθήσεις. Ωστόσο, προκαλεί έκπληξη το γεγονός ότι μπορεί να υπάρχουν ενδείξεις αυτών των σχέσεων σε τόσο μικρή ηλικία. Όπως έγραψαν, «αυτά τα δεδομένα υπογραμμίζουν την ύπαρξη ανιχνεύσιμων σημείων πρόωρης θνησιμότητας σε πρώιμο στάδιο της ζωής».
Οι προηγούμενες εργασίες της ίδιας ομάδας υποστηρίζουν τα νέα ευρήματα. Σε μια μελέτη που χρησιμοποίησε το ίδιο σύνολο δεδομένων, οι ερευνητές περιέγραψαν μια σύνδεση μεταξύ ταχύτητας καθίζησης ερυθρών κυττάρων στην εφηβεία και του κινδύνου για καρκίνο του παχέος εντέρου. Οι συμμετέχοντες με αυξημένη ταχύτητα καθίζησης ερυθρών αιμοσφαιρίων είχαν 63% υψηλότερο κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου του παχέος εντέρου τρεις δεκαετίες αργότερα. Ωστόσο, για τον καρκίνο του προστάτη δεν βρήκε συσχέτιση.
Παρόλο που οι ερευνητές είχαν πρόσβαση σε μεγάλο όγκο δεδομένων, η μελέτη είχε κάποιους περιορισμούς. Για παράδειγμα, οι γιατροί πήραν μόνο αιματολογικές εξετάσεις σε μια μόνο χρονική στιγμή, οπότε δεν είναι δυνατόν να γνωρίζουμε πώς τα επίπεδα φλεγμονής μεταβλήθηκαν κατά τη διάρκεια των δεκαετιών. Επίσης, οι ερευνητές δεν μπορούσαν να λάβουν υπόψη τους το κάπνισμα κατά την ανάλυση, αλλά όπως έγραψαν, «το κάπνισμα δεν συνδέεται έντονα με την ταχύτητα καθίζησης ερυθρών αιμοσφαιρίων». Τέλος, δεδομένου ότι το δείγμα περιελάμβανε μόνο άνδρες, υπάρχει η πιθανότητα τα αποτελέσματα να μην ισχύουν για τις γυναίκες.
