Η ρύπανση από πλαστικά είναι μια από τις μεγαλύτερες προκλήσεις της σημερινής κοινωνίας. Η κατανόηση, επομένως, των πηγών αυτής της ρύπανσης έχει ιδιαίτερη σημασία για την μείωσή της.
Τώρα, σύμφωνα με μελέτη που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό Environment and Science Technology, το πρόγραμμα πλυσίματος «ευαίσθητα», στα πλυντήρια ρούχων, απελευθερώνει δεκάδες χιλιάδες μικροΐνες πλαστικού στο περιβάλλον και πρέπει να αποφεύγεται.
Η μελέτη έδειξε ότι οι πιο αργές πλύσεις απελευθερώνουν πολύ περισσότερα μικροπλαστικά συγκριτικά με τις ταχύτερες πιο ‘επιθετικές’ πλύσεις που χρησιμοποιούν λιγότερο νερό και πλένουν τα ρούχα με περισσότερες στροφές αλλάζοντας συχνότερα κατεύθυνση.
«Τα αποτελέσματα αυτά προκαλούν έκπληξη καθώς θα περιμέναμε ότι οι πλύσεις στα ευαίσθητα προστατεύουν τα ρούχα και οδηγούν σε απελευθέρωση λιγότερων μικροϊνών πλαστικού» είπε ο Γκραντ Μπουργκές, θαλάσσιος μικροβιολόγος ο οποίος συμμετείχε στη μελέτη.
Οι ερευνητές από το Πανεπιστήμιο του Νιουκάσλ, εξηγούν ότι η ένταση του νερού και όχι οι στροφές στο τύμπανο του πλυντηρίου είναι ο παράγοντας της απελευθέρωσης των πλαστικών σωματιδίων από τα ρούχα γι’ αυτό και το πρόγραμμα “ευαίσθητα” που χρησιμοποιεί περισσότερο νερό και λιγότερες στροφές απελευθερώνει περισσότερα σωματίδια πλαστικού συγκριτικά με άλλες πλύσεις που έχουν περισσότερες στροφές.
Η μελέτη διαπίστωσε ότι ενώ το πλύσιμο των ρούχων στα βαμβακερά απελευθερώνει περίπου 800.000 μικροΐνες πλαστικού, τα “ευαίσθητα” απελευθερώνουν 1,4 εκατομμύρια.
Τα σωματίδια αυτά είναι αρκετά μικρά για να περάσουν το φίλτρο του πλυντηρίου με αποτέλεσμα να καταλήγουν στο σύστημα ύδρευσης και στη συνέχεια στο ευρύτερο θαλάσσιο περιβάλλον. Αυτά τα μικροπλαστικά δημιουργούνται από πολυεστέρες που δεν βιοδιασπώνται με αποτέλεσμα να συσσωρεύονται στο περιβάλλον. Με αυτόν τον τρόπο, τα μικροπλαστικά καταλήγουν στα ψάρια και σε άλλους υδρόβιους οργανισμούς.
Τα σωματίδια αυτά, που έρχονται από πλήθος πηγών είναι αυτή τη στιγμή πανταχού παρόντα στο περιβάλλον από το βαθύτερο τμήμα του Ειρηνικού Ωκεανού ως την Ανταρκτική. Οι ερευνητές έχουν βρει μικροπλαστικά σε κάθε επίπεδο της τροφικής αλυσίδας από το πλαγκτόν μέχρι τα θαλάσσια θηλαστικά.
Είναι ακόμα άγνωστες οι επιπτώσεις αυτών των μικροπλαστικών στην θαλάσσια ζωή, αλλά οι ερευνητές φοβούνται την ύπαρξη τοξικών χημικών στα πλαστικά και άλλων (όπως τα πολυχλωριωμένα διφαινύλια) μπορεί να είναι επιβλαβή για τα ζώα και να συμβάλλουν στη μετάδοση ιϊκών και βακτηριακών λοιμώξεων.
Η βιομηχανία ενδυμάτων παράγει πάνω από 42 εκατομμύρια τόνους συνθετικών ινών ετησίως, το 80% των οποίων χρησιμοποιείται για τη δημιουργία ρούχων από πολυεστέρες. Προηγούμενες έρευνες έχουν δείξει ότι κάθε πλύση συνθετικών ρούχων μπορεί να απελευθερώσει από 500.000 έως 6 εκατομμύρια μικροϊνες πλαστικών.
Αν και οι περισσότεροι κατασκευαστές πλυντηρίων προσθέτουν στις μέρες μας φίλτρα μικροϊνών, ο Μαρκ Κέλι, επικεφαλής συντάκτης της μελέτης τονίζει τη σημασία του να αποφεύγουμε τις πλύσεις στα ευαίσθητα στο πλαίσιο της προσπάθειας προστασίας του περιβάλλοντος. «Συχνά είναι η μικρή αλλαγή που κάνει τη διαφορά», είπε ο Κέλι.
Η καθηγήτρια οικοτοξικολογίας Ταμάρα Γκάλογουει του Πανεπιστημίου Έξετερ υπογραμμίζει τη σημασία της συγκεκριμένης μελέτης στο πλαίσιο της κατανόησης του πώς τα μικροπλαστικά φτάνουν στα υδάτινα περιβάλλοντα. «Αν και δεν γνωρίζουμε ακριβώς τις επιπτώσεις της απορρόφησης μικροϊνών από τα υφάσματα, η ελαχιστοποίηση της έκθεσης βρίσκεται σε υψηλή προτεραιότητα για την προστασία του υδάτινου περιβάλλοντος» είπε η Γκάλογουει.
Ο Κέλι υποστηρίζει ότι η δράση για την προστασία του περιβάλλοντος πρέπει να γίνει σε δύο επίπεδα. Πρώτον, οι άνθρωποι να περιορίσουν τις πλύσεις που απαιτούν νερό σε μεγάλη ένταση, όπως το πρόγραμμα για τα ευαίσθητα, γεγονός που θα μειώνει την απελευθέρωση συνθετικών ινών στο περιβάλλον. Δεύτερον, οι κατασκευαστές πλυντηρίων πρέπει να προσθέσουν φίλτρα στα πλυντήρια για την ελαχιστοποίηση των πλαστικών ινών.