Μία νέα κατηγορία φαρμάκων, οι αναστολείς της PARP, που επί της ουσίας επιδιορθώνουν τις βλάβες στο DNA, και προς το παρόν έχουν ένδειξη για κακοήθεια ωοθήκης και προστάτη, φαίνεται πως ανοίγουν νέους δρόμους στη θεραπεία του καρκίνου γενικότερα.
Την ίδια ώρα η ανοσοθεραπεία κερδίζει συνεχώς έδαφος στη φαρέτρα των γιατρών, για όλο και περισσότερες μορφές της ασθένειας, ενώ το μελάνωμα και ο μεταστατικός καρκίνος μαστού, που παλαιότερα σήμαιναν λίγο χρόνο ζωής, πλέον, με τις νέες θεραπείες αντιμετωπίζονται πολύ καλύτερα σε σχέση με το παρελθόν.
Για τις εξελίξεις οι οποίες ανακοινώθηκαν στο συνέδριο της Ευρωπαϊκής Εταιρείας Παθολογικής Ογκολογίας (ESMO 2019) μίλησε στο Πρακτορείο Fm και στην εκπομπή της Τάνιας Η. Μαντουβάλου «104,9 ΜΥΣΤΙΚΑ ΥΓΕΙΑΣ» ο ογκολόγος-παθολόγος, επίκουρος καθηγητής ογκολογίας στο Northwestern University των ΗΠΑ, Ηλίας Αθανασιάδης.
Για τον ορμονοευαίσθητο μεταστατικό καρκίνο μαστού μία κατηγορία φαρμάκων, οι αναστολείς της κυκλίνης, φαίνεται να χαρίζουν στις ασθενείς περισσότερα χρόνια ζωής. «Πλέον οι γυναίκες έχουν τη δυνατότητα να αποφύγουν για μακρύ διάστημα τη χημειοθεραπεία, και όταν λέμε μακρύ διάστημα, εννοούμε αρκετά χρόνια. Για παράδειγμα μία γυναίκα με ορμονοευαίσθητο μεταστατικό καρκίνο, μπορεί να πάρει μία θεραπεία και να πάει τόσο καλά, που η επόμενη επιδείνωση να έρθει μετά από αρκετά χρόνια. Δεν έχει πια την επιδείνωση μέσα σε λίγους μήνες, όπως με τα παλιά ορμονικά φάρμακα. Αυτό σημαίνει ότι μία γυναίκα, ενώ έχει μεταστατικό καρκίνο (πχ οστά ή συκώτι) ξαναγυρίζει στη ζωή της, παίρνει μία θεραπεία με μικρή τοξικότητα και σχεδόν το ξεχνάει».
Οι γυναίκες αυτές θα υποτροπιάσουν κάποια στιγμή, αλλά θα έχουν κερδίσει ένα μεγάλο διάστημα με καλή ποιότητα ζωής, και με ελπίδα να καταφέρουν κάτι αντίστοιχο και στο μέλλον, γιατί θα προκύψουν και άλλα φάρμακα, αναφέρει ο κ. Αθανασιάδης, χωρίς όμως να δίνει φρούδες ελπίδες. «Για να είμαστε ξεκάθαροι: Δεν σημαίνει ότι όλες οι γυναίκες έχουν λύση. Ενώ τα λέμε αυτά τώρα, αύριο θα δούμε γυναίκες που μπορεί να μην έχουν όλη αυτή την ελπίδα. Αλλά αυτή τη στιγμή, όταν θα δούμε τις ασθενείς μας, ξέρουμε ότι από αύριο έχουμε σαφέστατα πιο πολλά όπλα, απ’ ότι είχαμε τις προηγούμενες μέρες», επισήμανε.
Μία άλλη κατηγορία φαρμάκων, οι αναστολείς της PARP, όπως λέγονται, που παρεμβαίνουν στο σύστημα διόρθωσης του DNA, έδειξαν εξαιρετικά αποτελέσματα, για προχωρημένα στάδια, όχι μόνο στον κληρονομούμενο καρκίνο της ωοθήκης, που αποτελεί το 20%, λέει ο κ. Αθανασιάδης, αλλά και στον επίκτητο.
«Είναι ένας καινούργιος μηχανισμός να χτυπήσεις την νεοπλασία. Αναζητάς τους καρκίνους που έχουν αδυναμία να επισκευάζουν τις βλάβες στο DNA, και τους χτυπάς στην αδυναμία τους. Και μάλιστα στο συνέδριο ανακοινώθηκε ότι με ένα παρόμοιο φάρμακο της ίδιας κατηγορίας υπάρχουν εξαιρετικά αποτελέσματα και στον καρκίνο του προστάτη. Και όπως φαίνεται, αυτός ο μηχανισμός στη συνέχεια θα έχει ένδειξη και για άλλες μορφές της νόσου. Ήδη και στον καρκίνο του μαστού είναι ένα δόκιμος τρόπος αντιμετώπισης, αλλά ακόμα είναι πολύ νωρίς για να πούμε κάτι».
Το μελάνωμα που είναι η πιο απειλητική μορφή καρκίνου δέρματος, ωστόσο σπανιότερο σε σχέση με μη μελανωματικούς καρκίνους, πλέον φαίνεται ότι μπορεί να τιθασευτεί. Κάτι που ήταν απίστευτο πριν μερικά χρόνια, είναι ότι ωρίμασαν τα αποτελέσματα για την ανοσοθεραπεία, (συνδυαστική χορήγηση δύο μονοκλονικών αντισωμάτων), στο προχωρημένο μελάνωμα, λέει στο Πρακτορείο Fm ο κ. Αθανασιάδης.
«Δεν το πιστεύαμε ότι στα πέντε χρόνια παραπάνω από τους μισούς ασθενείς, το 52% θα ήταν εν ζωή και με έλεγχο της νόσου. Αυτό ήταν πραγματικά συνταρακτικό, γιατί παλαιότερα το μελάνωμα ήταν μία πολύ “μαύρη” αρρώστια», τονίζει ο κ. Αθανασιάδης, αναφερόμενος στη μελέτη (Checkmate 067), που παρουσιάστηκε στο συνέδριο και δημοσιεύτηκε στο New England Journal of Medicine.
Η ανοσοθεραπεία
Όσον αφορά τον μη μικροκυτταρικό καρκίνο του πνεύμονα ωριμάζουν τα αποτελέσματα της ανοσοθεραπείας στην πρώτη γραμμή.
Σύμφωνα με τον κ. Αθανασιάδη μία άλλη μελέτη, πάλι με συνδυασμό δύο ανοσοθεραπευτικών φαρμάκων, δηλαδή συνδυασμό που δεν περιλαμβάνει χημειοθεραπεία, σε ασθενείς με μεταστατικό καρκίνο του πνεύμονα, έδωσε αποτελέσματα τα οποία ήταν και πάλι καλύτερης επιβίωσης απ’ ότι η χημειοθεραπεία.
«Άρα πλέον στον καρκίνο του πνεύμονα η κύρια θεραπεία, για την πλειονότητα των ασθενών δεν είναι η χημειοθεραπεία, αλλά η ανοσοθεραπεία. Για την ώρα λοιπόν ένας ασθενής θα πάρει ή μόνο ανοσοθεραπεία ή συνδυασμό ανοσοθεραπείας- χημειοθεραπείας, που είναι κάτι εντελώς καινούργιο, σε σχέση με τα προηγούμενα χρόνια. Για τον μικροκυτταρικό καρκίνο του πνεύμονα η ανοσοθεραπεία έχει επίσης αποτελεσματικότητα, κατά τη γνώμη μου όμως ακόμη δεν υπάρχουν τόσο ώριμα αποτελέσματα όπως στον μη μικροκυτταρικό».
