Οι ερευνητές εξέτασαν τα αποτελέσματα τριών διαιτολογίων με διαφορετικά μακροθρεπτικά συστατικά (λίπη, υδατάνθρακες, πρωτεΐνες) σε βιοδείκτες που αντανακλούν άμεσα την καρδιακή βλάβη. Αυτό που βρήκαν ήταν ότι ρόλο παίζει η υγιεινή διατροφή και όχι τα ποσοστά των μακροθρεπτικών συστατικών μιας δίαιτας.
Όλοι γνωρίζουν ότι η επίτευξη ή διατήρηση ενός υγιούς σωματικού βάρους είναι το κλειδί για την πρόληψη των καρδιαγγειακών παθήσεων. Ωστόσο, ακόμη και οι ειδικοί δεν συμφωνούν στο ποιος είναι ο καλύτερος τρόπος επίτευξης αυτού του στόχου, με ορισμένους να προτείνουν την εξάλειψη των σακχάρων και άλλους να δίνουν έμφαση στη μείωση των λιπών για την απώλεια κιλών. Λίγες μελέτες όμως έχουν διερευνήσει τις άμεσες επιπτώσεις των μακροθρεπτικών συστατικών στην καρδιαγγειακή υγεία.
Σε μια μελέτη που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό International Journal of Cardiology, οι ερευνητές του Ιατρικού Κέντρου Beth Israel Deaconess (BIDMC) εξέτασαν τις επιπτώσεις τριών υγιεινών διαιτολογίων με διαφορετικά ποσοστά μακροθρεπτικών συστατικών σε βιοδείκτες που αντικατοπτρίζουν άμεσα την καρδιακή βλάβη.
Η ερευνητική ομάδα διαπίστωσε ότι και οι τρεις υγιεινές δίαιτες μείωσαν τις βλάβες και τη φλεγμονή των καρδιακών κυττάρων.
“Είναι πιθανό τα μακροθρεπτικά συστατικά να έχουν λίγες επιπτώσεις σε σχέση με το να τρώμε υγιεινά”, δήλωσε ο Stephen Juraschek, επίκουρος καθηγητής ιατρικής στο BIDMC και στην Ιατρική Σχολή του Χάρβαρντ.
Και πρόσθεσε: “Τα ευρήματά μας υποστηρίζουν την ευελιξία στην επιλογή τροφίμων για τους ανθρώπους που προσπαθούν να κάνουν μια πιο υγιεινή διατροφή. Με τον μέσο Αμερικανό να τρώει λιγότερες από δύο μερίδες φρούτων και λαχανικών την ημέρα, η τυπική δυτική διατροφή είναι αρκετά διαφορετική από οποιαδήποτε από αυτές τις δίαιτες που συμπεριέλαβαν τουλάχιστον 4 έως 6 μερίδες φρούτων και λαχανικών την ημέρα”.
Ο Juraschek και οι συνάδελφοί του ανέλυσαν δείγματα αίματος από 164 συμμετέχοντες στη Optimal MacroNutrient Intake Trial to Prevent Heart Disease (OmniHeart), μια μελέτη που διεξήχθη στη Βοστώνη και τη Βαλτιμόρη μεταξύ Απριλίου 2003 και Ιουνίου 2005. Η μέση ηλικία των συμμετεχόντων ήταν τα 53,6 χρόνια ενώ το 55% ήταν Αφροαμερικανοί και το 45% γυναίκες.
Οι συμμετέχοντες -που όλοι είχαν αυξημένη αρτηριακή πίεση αλλά δεν έλαβαν φάρμακα για την υπέρταση ή την χοληστερόλη- ακολούθησαν τρεις δίαιτες που έδιναν έμφαση είτε στους υδατάνθρακες είτε στις πρωτεΐνες είτε στα ακόρεστα λιπαρά για 6 εβδομάδες την κάθε μία με διαστήματα αποχής μεταξύ τους.
Οι δίαιτες ήταν:
- Μια δίαιτα πλούσια σε υδατάνθρακες, παρόμοια με την DASH, με σάκχαρα, σπόρους και άμυλα που παρείχαν το 50% των συνολικών θερμίδων.
- Μια δίαιτα πλούσια σε πρωτεΐνες. Το 10% των υδατανθράκων αντικαταστάθηκε από πρωτεΐνες.
- Μια δίαιτα πλούσια σε ακόρεστα λιπαρά. Το 10% των υδατανθράκων αντικαταστάθηκε από υγιή λίπη που βρίσκονται στα αβοκάντο, τα ψάρια και τα καρύδια.
Και οι τρεις δίαιτες ήταν χαμηλές σε κορεσμένα λιπαρά, χοληστερόλη και νάτριο.
Η ερευνητική ομάδα εξέτασε τις επιδράσεις κάθε δίαιτας σε βιοδείκτες που μετρήθηκαν στο τέλος κάθε διατροφικής περιόδου σε σύγκριση με την αρχή και συγκρίθηκαν μεταξύ τους. Τα συμπεράσματα ήταν τα εξής:
- Και οι τρεις υγιεινές διατροφές οδήγησαν σε μείωση της υψηλής ευαισθησίας τροπονίνης (hs-cTnI), ενός δείκτη υποκλινικής καρδιακής βλάβης. Οι δίαιτες αυτές μείωσαν το δείκτη hs-cTnI κατά 8,6-10,8% (λιγότερο οι υδατάνθρακες και περισσότερο οι πρωτεΐνες) σε σχέση με τις αρχικές τιμές.
- Η φλεγμονή, μετρούμενη από τον δείκτη CRP υψηλής ευαισθησίας, μειώθηκε και στις τρεις δίαιτες. Ο δείκτης Hs-CRP μειώθηκε κατά 13,9−17.0% σε σχέση με τις αρχικές τιμές.
- Αυτές οι αλλαγές δεν μπορούσαν να εξηγηθούν μόνο από τη βελτίωση στην αρτηριακή πίεση ή την χοληστερόλη.
- Και οι τρεις διατροφές μπορούν να συνιστώνται για να βοηθήσουν στη μείωση του καρδιαγγειακού κινδύνου.
Οι τρεις υγιεινές δίαιτες μείωσαν την καρδιακή βλάβη και τη φλεγμονή ενεργώντας γρήγορα μέσα σε μια περίοδο 6 εβδομάδων. Η αλλαγή των μακροθρεπτικών συστατικών δεν προσέφερε κάποιο όφελος.
Οι επιπτώσεις της διατροφής στην καρδιακή βλάβη ήταν ταχείες, άρα η καρδιακή βλάβη μπορεί να μειωθεί σύντομα μετά την υιοθέτηση μιας υγιεινής διατροφής. Δεν είναι ο τύπος της διατροφής που έχει σημασία για την καρδιακή βλάβη (υψηλή ή χαμηλή περιεκτικότητα σε λιπαρά, υψηλή ή χαμηλή περιεκτικότητα σε υδατάνθρακες) αλλά κατά πόσο συνολικά είναι υγιεινή, είπαν οι ερευνητές.
“Υπάρχουν πολλές συζητήσεις σχετικά με τους υδατάνθρακες και το διατροφικό λίπος, αλλά το μήνυμα από τα δεδομένα μας είναι σαφές: ακολουθώντας μια ισορροπημένη διατροφή πλούσια σε φρούτα και λαχανικά, άπαχα κρέατα και πλούσια σε φυτικές ίνες που περιορίζει το κόκκινο κρέας, τα ζαχαρούχα ποτά και τα γλυκά, όχι μόνο βελτιώνει τους καρδιαγγειακούς παράγοντες κινδύνου, αλλά μειώσει και τον άμεσο τραυματισμό της καρδιάς”, είπε ο Juraschek. “Ας ελπίσουμε ότι αυτά τα ευρήματα θα επηρεάσουν τους ενήλικες στην επιλογή των τροφίμων τους και τους επαγγελματίες υγείας που παρέχουν συμβουλές σε κλινικές σε όλη τη χώρα”.
Πηγή: The Prevention of Infections in Older Adults: Oral Health. Journal of the American Geriatrics Society, 2019; DOI: 10.1111/jgs.16154