Γράφει η Αναστασία Μοσχοβάκη Ιατρός Ειδική Παθολόγος
Ο «πατέρας» του σύγχρονου ηλεκτρονικού τσιγάρου θεωρείται ο Κινέζος Hon Lik. Από το 2003 τα ηλεκτρονικά τσιγάρα με ή χωρίς νικοτίνη κατέκλυσαν την αγορά απευθυνόμενα σε ένα καταναλωτικό κοινό ιδιαίτερα ευαισθητοποιημένο σε θέματα ασφάλειας και υγείας.
Με δεδομένο ότι οι μελέτες που αφορούσαν τους παραδοσιακούς καπνιστές ενοχοποιούσαν κυρίως τα προϊόντα της καύσης, καμπάνιες με βασικό σύνθημα “ΑΤΜΙΣΤΕ ΚΑΙ ΜΗΝ ΚΑΠΝΙΖΕΤΕ” είχαν ως βασική στόχευση παραδοσιακούς καπνιστές αλλά και νέους ανθρώπους που επιχειρούσαν να πειραματιστούν με μια περισσότερο υγιεινή εναλλακτική λύση.
Το Vaping αυξήθηκε δραματικά σε όλο τον κόσμο ενώ τα ποσοστά των παραδοσιακών καπνιστών μειώνονταν. Ιδιαίτερα στους εφήβους, το άτμισμα έγινε ιδιαίτερα δημοφιλές ενώ αντίθετα τα ποσοστά του παραδοσιακού καπνίσματος στη νεολαία σε πολλές χώρες κατέγραφαν ιστορικά χαμηλά συγκρινόμενα με νεολαίες παλαιότερων ετών.
Τα ηλεκτρονικά τσιγάρα παρασκευάζονται σε διάφορα σχήματα και μεγέθη και συνήθως περιλαμβάνουν μπαταρία, ένα στοιχείο θέρμανσης και ένα θάλαμο με υγρό. Συνήθως μέσω ηλεκτρικής θέρμανσης απελευθερώνουν νικοτίνη ή αρωματικές ουσίες από αερολύματα. Στις ΗΠΑ ορισμένα ηλεκτρονικά τσιγάρα εμπεριέχουν αερολύματα κάνναβης με νικοτίνη ή κάνναβης με αρωματικές ουσίες.
Όλα έβαιναν καλώς για τους marketers, παρά τα σποραδικά περιστατικά εκρήξεων από ελαττωματικές μπαταρίες ηλεκτρονικού τσιγάρου έως τον Απρίλιο του 2019, οπότε μια μυστηριώδης, σοβαρή νόσος των πνευμόνων που εξαπλώνονταν με ταχύ ρυθμό και πρόσβαλε τους χρήστες ηλεκτρονικών τσιγάρου άρχισε να καταγράφεται στις ΗΠΑ. Έως τις αρχές Οκτωβρίου καταγράφηκαν πάνω από 25 θάνατοι που επήλθαν ως αποτέλεσμα προσβολής από τη νόσο του ατμίσματος. Η μέση ηλικία θανάτου ήταν τα 49 έτη ενώ η μέση ηλικία προσβολής τα 24 έτη. Το 70% των ασθενών ήταν άντρες και το 80% των ασθενών ήταν ηλικίας κάτω των 35 ετών. Επιπρόσθετα
- Το 76% των ασθενών ανέφερε χρήση προϊόντων που περιέχουν τετραϋδροκανναβινόλη (THC) (το ψυχοδραστικό συστατικό στην κάνναβη), με ή χωρίς προϊόντα που περιέχουν νικοτίνη.
- Το 58% ανέφερε χρήση προϊόντων που περιέχουν νικοτίνη.
- Το 32% ανέφερε αποκλειστική χρήση προϊόντων που περιέχουν ΤΗC.
- Το 13% ανέφερε αποκλειστική χρήση προϊόντων που περιέχουν νικοτίνη.
Η νόσος του ατμίσματος χαρακτηρίζεται από σταδιακή έναρξη δύσπνοιας, δυσχέρειας αναπνοής ή θωρακικού πόνου που μπορεί να οδηγήσει σε αναπνευστική ανεπάρκεια και είσοδο σε εντατική μονάδα νοσηλείας. Βήχας, έμετος, ναυτία διάρροια πυρετός ή κόπωση είναι συνοδά συμπτώματα που μπορούν να υφίστανται μεμονωμένα ή από κοινού.
Αναζητώντας τις αιτίες
Η ακριβής αιτία της “νόσου των ατμιστών” δεν έχει εντοπιστεί. Σύμφωνα με ορισμένες θεωρίες χημικές ουσίες που χρησιμοποιούνται για την παρασκευή τη συντήρηση και τον αρωματισμό του αερολύματος -όπως η φορμαλδεΰδη, η ακρολεΐνη, η οξική βιταμίνη Ε- ενδέχεται να είναι οι αιτίες. Οι χρήστες του ηλεκτρονικού τσιγάρου εισπνέουν τις ουσίες αυτές κατά την χρήση του τσιγάρου, κατά την εκπνοή ωστόσο ενδέχεται να μην αποβάλλονται πλήρως αλλά να επικάθονται στους πνεύμονες προκαλώντας τοξική βλάβη.
Άλλες θεωρίες ενοχοποιούν φυτοφάρμακα και παράγωγα των φυτοφαρμάκων τα οποία ευρίσκονται ως κατάλοιπα στο αερόλυμα και κατά την θέρμανση διασπώνται σε επικίνδυνες για τον πνεύμονα εισπνεόμενες ουσίες.
Σύμφωνα με άλλους, για την τοξική δράση στον πνεύμονα ευθύνονται στερεά συστατικά του ηλεκτρονικού τσιγάρου τα οποία διαφεύγουν στο αερόλυμα κατά την θέρμανση και παγιδεύονται στον πνεύμονα κατά την εισπνοή.
Παρά το γεγονός ότι απαιτούνται μακροχρόνιες μελέτες για την πλήρη αποτύπωση των επιδράσεων του ηλεκτρονικού τσιγάρου στον ανθρώπινο οργανισμό, η διακοπή της χρήσης του έως την πλήρη διαλεύκανση των μηχανισμών ανάπτυξης της νόσου του ατμίσματος και των ουσιών που εμπλέκονται σε αυτή, αποτελεί τη μόνη ασφαλή, επί του παρόντος, πρακτική για την αποτροπή τουλάχιστον της οξείας βλάβης.
Εάν είστε ατμιστής και παρά ταύτα επιμένετε στην χρήση του ηλεκτρονικού τσιγάρου πρέπει να γνωρίζετε ότι ο ιός της γρίπης έχει την τάση να συμπεριφέρεται πιο επιθετικά σε ανθρώπους με ευάλωτο αναπνευστικό επιθήλιο. Πρέπει να εξεταστείτε ιατρικώς για να εκτιμηθεί η αναγκαιότητα χορήγησης του εμβολίου της γρίπης. Μην αγοράζετε μη επώνυμα προϊόντα και ανταλλακτικά αερολύματος. Δεν πρέπει να χρησιμοποιείτε αερολύματα νοθευμένα με κάνναβη.
Δρ. Αναστασία Μοσχοβάκη, Ιατρός Ειδική Παθολόγος
Φραγκοπούλου 10, Κηφισιά http://iatreioamoschovaki.gr
Τηλ. 2102122198 – 24ωρη γραμματεία νοσοκομειακά περιστατικά: 2106252770, Email: amoschovaki@yahoo.gr
