Η πρώτη τεκμηριωμένη περίπτωση του ιού SARS-COV-2 που προκαλεί την ασθένεια COVID-19 πιστεύεται ότι εμφανίστηκε την 1η Δεκεμβρίου 2019 στο Wuhan της Κίνας. Τέσσερις μήνες αργότερα, ο κόσμος βρίσκεται στη μέση μιας πανδημίας με ελάχιστη ιδέα για το τι θα ακολουθήσει. Ωστόσο, αυτή δεν είναι η πρώτη πανδημία που έχει συμβεί τα τελευταία χρόνια.
Στις 17 Μαρτίου 2009, η πρώτη περίπτωση μιας νέας λοίμωξης από τον ιό της γρίπης H1N1, επίσης γνωστή ως γρίπη των χοίρων, τεκμηριώθηκε στο Μεξικό. Εξαπλώθηκε γρήγορα σε ολόκληρο το Μεξικό και τις ΗΠΑ και κηρύχθηκε από τον ΠΟΥ πανδημία στις 11 Ιουνίου 2009. Η γρίπη των χοίρων εξαπλώθηκε σε όλο τον κόσμο σε δύο κύματα μέχρι τις 10 Αυγούστου 2010, όταν η ΠΟΥ κήρυξε επίσημα το τέλος της πανδημίας.
Συγκρίνοντας την πανδημία του κορωνοϊού με την πανδημία του H1N1 την περίοδο 2009-2010 και εξετάζοντας τα μοντέλα πρόβλεψης, οι επιστήμονες κάνουν κάποιες αξιολογήσεις για τις επόμενες εβδομάδες ή μήνες.
Από τις 22 Μαρτίου, βρισκόμαστε στην 16η εβδομάδα της πανδημίας COVID-19, περίπου ισοδύναμη με την 8η Ιουλίου 2009 της πανδημίας H1N1. Αυτά τα δύο χρονικά σημεία προσφέρουν μια χρήσιμη σύγκριση καθώς ο αριθμός των περιπτώσεων τόσο στις ΗΠΑ όσο και στο Ηνωμένο Βασίλειο ήταν σχεδόν ίδιοι σε αμφότερες τις πανδημίες.
Η σύγκριση υπογραμμίζει ορισμένες σημαντικές διαφορές.
Υπάρχουν ήδη πάνω από τρεις φορές περισσότερες περιπτώσεις COVID-19 από τις περιπτώσεις πανδημίας H1N1 την ίδια χρονική περίοδο. Αυτό πιθανότατα αντικατοπτρίζει τον αριθμό R0 (τον αριθμό αναπαραγωγής του ιού) που αναφέρεται σε πόσους ανθρώπους, κατά μέσο όρο, ένα μολυσμένο άτομο θα μεταδώσει τον ιό. Για τον ιό H1N1 εκτιμάται ότι ήταν 1,5, ενώ για τον SARS-COV-2 εκτιμάται ότι είναι μεταξύ 2,38 και 3,28.
Ο αριθμός των θανάτων από COVID-19 είναι πολύ μεγαλύτερος από αυτόν που παρατηρήθηκε στην πανδημία του H1N1 (2,3% για την COVID-19 σε σύγκριση με το εκτιμώμενο 0,048% για τον H1N1 στις ΗΠΑ). Ο ρυθμός νοσηλείας διαφέρει επίσης: για την COVID-19 εκτιμάται ότι το 14% των περιπτώσεων θα απαιτήσει νοσηλεία, πολύ υψηλότερο από την πανδημία του H1N1.
Τέλος, ο ρυθμός θανάτων από COVID-19 είναι πολύ μεγαλύτερος. Η πανδημία H1N1 διήρκεσε σχεδόν 16 μήνες και μέχρι το τέλος της πανδημίας στις 10 Αυγούστου 2010, ο ΠΟΥ δήλωσε ότι υπήρξαν 6.724.149 επιβεβαιωμένες περιπτώσεις και 18.449 θάνατοι σε 214 χώρες.
Η εβδομάδα 16 της πανδημίας του H1N1 αντανακλά μόνο το 1,4% του συνολικού αριθμού των περιπτώσεων ένα χρόνο αργότερα. Αν βιώσουμε την ίδια τάση με τον SARS-COV-2, θα έχουμε 23.862.575 περιπτώσεις στις αρχές Μαΐου του 2021. Με εκτιμώμενο ποσοστό θνησιμότητας 2,3%, αυτό δίνει 548.839 θανάτους παγκοσμίως. Ωστόσο δεν είναι σίγουρο το πραγματικό ποσοστό θνησιμότητας. Και με τις δύο πανδημίες, υπάρχουν πολλές ήπιες περιπτώσεις που συχνά δεν εντοπίζονται και δεν επιβεβαιώνονται. Για την COVID-19, πρόσφατες αναφορές από την Κίνα δείχνουν ότι οι επιβεβαιωμένες περιπτώσεις αντιπροσωπεύουν μόνο το 14% του συνολικού αριθμού των περιπτώσεων. Άρα υπήρχαν 578.957 περιπτώσεις στην Κίνα και το ποσοστό θνησιμότητας ήταν 0,56%, το ήμισυ του 1,17% που παρατηρείται σήμερα στη Νότια Κορέα.
Ωστόσο ο SARS-COV-2 μπορεί να δώσει πολύ περισσότερους θανάτους γιατί είναι πιο μεταδοτικός από τον ιό H1N1. Ακόμη και με τη συντηρητική εκτίμηση του ποσοστού θανατηφόρου περιστατικού 0,56% και R0=2,38 , η COVID-19 θα είχε ως αποτέλεσμα πάνω από 1,6 εκατομμύρια θανάτους στις ΗΠΑ και 330,000 στο Ηνωμένο Βασίλειο εντός ενός έτους. Το ανώτατο όριο νοσηλείας των 10,8 εκατομμυρίων ατόμων στις ΗΠΑ θα επιβαρύνει επίσης την υποδομή υγειονομικής περίθαλψης, αυξάνοντας σημαντικά το ποσοστό θνησιμότητας τόσο για τις περιπτώσεις COVID-19 όσο και για άλλα ατυχήματα και ασθένειες που απαιτούν νοσηλεία.
Ευτυχώς, πολλές χώρες έχουν ξεκινήσει στρατηγικές εφαρμογής για την καταπολέμηση της εξάπλωσης του ιού, επομένως αυτή η πρόβλεψη έχει ήδη αποφευχθεί. Αλλά για να σταματήσει η εξάπλωση του ιού, αυτές οι στρατηγικές πρέπει να μειώσουν το R0 κάτω από 1 (η πραγματική τιμή R0 με την πάροδο του χρόνου ονομάζεται Rt). Στην Κίνα, η αρχική προσπάθεια συγκράτησης εκτιμάται ότι μείωσε το R0 2,38 σε Rt 1,36. Χάρη στους αυστηρότερους περιορισμούς στις μετακινήσεις μειώθηκε αργότερα σε 0,98. Αυτοί οι αριθμοί περιλαμβάνουν τόσο τις επιβεβαιωμένες περιπτώσεις όσο και τις εκτιμώμενες μη επιβεβαιωμένες ήπιες και ασυμπτωματικές περιπτώσεις. Εξετάζοντας όνο τις επιπτώσεις στις πιο σοβαρές και επιβεβαιωμένες περιπτώσεις, οι μεταγενέστερες παρεμβάσεις μείωσαν το Rt σε 0,36.
