Μπορούν τα χάπια χλωροκίνης να βοηθήσουν στην επίλυση της κρίσης του κορωνοϊού; Οι ειδικοί μελετούν το φάρμακο Nivaquine (L) που περιέχει χλωροκίνη και το φάρμακο Plaqueril που περιέχει υδροξυχλωροκίνη. Θα μπορούσε να είναι η λύση στην πανδημία του κορωνοϊού αυτό το παλιό αλλά ισχυρό ζευγάρι φαρμάκων;
Σε όλο τον κόσμο, οι χώρες επεκτείνουν την πρόσβαση στην υδροξυχλωροκίνη (HCQ: Hydroxychoroquine) και τη χλωροκίνη (CQ: Chloroquine), παρεμφερείς ενώσεις που είναι συνθετικές μορφές της κινίνης. Η κινίνη προέρχονται από δέντρα κιγχάνας και έχει χρησιμοποιηθεί εδώ και αιώνες για τη θεραπεία της ελονοσίας.
Η χλωροκίνη που αρχικά χρησιμοποιήθηκε κατά της ελονοσίας και στη συνέχεια κατά του λύκου και της ρευματοειδούς αρθρίτιδας, ξεκινά τώρα να παράγεται και στην Ελλάδα, για να ανακουφίσει ασθενείς της νόσου Covid-19. Αύριο τα πρώτα κουτιά φαρμάκου θα είναι έτοιμα για προμήθεια των εντατικών σε όλη τη χώρα.
Αυτά τα φάρμακα έχουν δείξει πρώιμες υποσχέσεις κατά της ασθένειας COVID-19 σε μικρές μελέτες στη Γαλλία και την Κίνα, οι οποίες οδήγησαν τον Πρόεδρο των ΗΠΑ Donald Trump να τα αποκαλέσει “δώρο από τον Θεό”. Ωστόσο οι εμπειρογνώμονες συνιστούν προσοχή μέχρι μεγαλύτερες δοκιμές να επικυρώσουν την αποτελεσματικότητά τους.
Η Κίνα χρησιμοποίησε τη χλωροκίνη σε μια δοκιμή 134 ασθενών τον Φεβρουάριο, θεωρώντας ότι ήταν αποτελεσματική στη μείωση της σοβαρότητας της ασθένειας. Αλλά αυτά τα αποτελέσματα δεν έχουν ακόμη δημοσιευθεί. Ο ειδικός στον αναπνευστικό έλεγχο Zhong Nanshan, ο οποίος ηγείται μιας κυβερνητικής κινεζικής ομάδας για την αντιμετώπιση της επιδημίας, δήλωσε σε συνέντευξη Τύπου την περασμένη εβδομάδα ότι τα δεδομένα θα δημοσιευτούν σύντομα.
Στη Γαλλία, μια ομάδα με επικεφαλής τον Didier Raoult από το IHU-Mediterranee Infection, στη Μασσαλία, ανέφερε την περασμένη εβδομάδα ότι πραγματοποίησε μια μελέτη σε 36 ασθενείς με COVID-19, διαπιστώνοντας ότι η υδροξυχλωροκίνη μείωσε δραστικά το ιικό φορτίο σε μια ομάδα που έλαβε το φάρμακο. Τα αποτελέσματα ήταν ιδιαίτερα καλά όταν χρησιμοποιήθηκε μαζί και η αζιθρομυκίνη, ένα κοινό αντιβιοτικό που χρησιμοποιείται για την προστασία από δευτερογενείς βακτηριακές λοιμώξεις.
H υδροξυχλωροκίνη και η χλωροκίνη έχουν αποδειχθεί ότι δρουν ενάντια στον ιό SARS-CoV-2 σε εργαστηριακά περιβάλλοντα και μια μελέτη που δημοσιεύθηκε από κινεζική ομάδα την περασμένη εβδομάδα στο Cell Discovery ανέφερε έναν πιθανό τρόπο δράσης.
Η Karine Le Roch, καθηγήτρια κυτταρικής βιολογίας στο Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνιας Riverside, εξήγησε ότι τόσο η HCQ όσο και η CQ είναι ασθενείς βάσεις που αυξάνουν το pH των μερών ανθρώπινων κυττάρων που ονομάζονται οργανίδια (organelles) [είναι ανάλογα με τα όργανα των ζώων] και τα οποία είναι κανονικά όξινα. Αυτό εμποδίζει την ικανότητα του ιού να εισέλθει στα κύτταρα και φαίνεται επίσης να τα εμποδίζει να αναπαραχθούν όταν είναι ήδη μέσα στα κύτταρα. Ωστόσο, πρόσθεσε: «Ενώ αυτό δουλεύει in vitro [στο εργαστήριο], περιμένω ακόμα να δω δημοσιευμένα αποτελέσματα μεγάλων τυφλών κλινικών δοκιμών που αποδεικνύουν την αποτελεσματικότητα της HCQ in vivo [στον οργανισμό]».
Υπόσχεση δεν σημαίνει απόδειξη και οι μικρές μελέτες που έγιναν μέχρι τώρα παρέχουν μεμονωμένα στοιχεία, σύμφωνα με τον Anthony Fauci, επικεφαλής των μολυσματικών ασθενειών στα Εθνικά Ινστιτούτα Υγείας των ΗΠΑ. Επιπλέον, μια μικρή κινεζική μελέτη σε 30 ασθενείς, η οποία δημοσιεύθηκε αυτόν το μήνα, κατέληξε στο συμπέρασμα ότι η υδροξυχλωροκίνη δεν ήταν καλύτερη από την κανονική περίθαλψη, δηλαδή την αντιμετώπιση των συμπτωμάτων μέσω ανάπαυσης στο κρεβάτι και υγρών.
Ο μόνος τρόπος να γνωρίζουμε με βεβαιότητα το ρόλο αυτών των φαρμάκων είναι να γίνουν τυχαιοποιημένες κλινικές δοκιμές, λένε οι επιστήμονες, αλλά ο χρόνος πιέζει. Πολλές χώρες έχουν ξεκινήσει κλινικές δοκιμές, συμπεριλαμβανομένων των Ηνωμένων Πολιτειών, όπου ξεκίνησε μια αυτή την εβδομάδα στη Νέα Υόρκη. Η Ιταλία διεξάγει μια δοκιμή σε 2.000 άτομα, ενώ οι επιστήμονες περιμένουν επίσης τα αποτελέσματα από μεγαλύτερες δοκιμές στην Κίνα.
Από την άλλη μεριά, μπορεί να υπάρχουν πολλές παρενέργειες, προειδοποιούν εμπειρογνώμονες. Μια μεγάλη δοσολογία χλωροκίνης είναι δηλητηριώδης. Τα συμπτώματα περιλαμβάνουν αδιαθεσία, πόνο στο στομάχι, υπνηλία και τρέμουλο σώματος. Χωρίς επείγουσα ιατρική αντιμετώπιση, η αναπνοή και η καρδιά μπορούν να σταματήσουν ή να επέλθει κώμα. Οι ασθενείς μπορούν να πεθάνουν πολύ γρήγορα, μέσα σε λίγες ώρες. Περίπου το 1% των ανθρώπων διατρέχουν κίνδυνο αιφνίδιου θανάτου από καρδιακή ανακοπή, λόγω προβλημάτων καρδιακού ρυθμού, δήλωσε ο καρδιολόγος Michael Ackerman. Γι’ αυτό, οι ιατρικές ομάδες πρέπει να εκτελούν ηλεκτροκαρδιογραφήματα, κάτι που δίνει πληροφορίες για τον κίνδυνο αρρυθμίας, πριν χρησιμοποιήσουν αυτά τα φάρμακα, πρόσθεσε ο Ackerman.
Ένα άλλο πρόβλημα είναι ότι οι άνθρωποι μπορεί να προσπαθήσουν να αυτοθεραπευτούν. Ένας Αμερικανός άνδρας από την Αριζόνα πέθανε αυτή την εβδομάδα μετά τη λήψη μιας μορφής χλωροκίνης.
Ο Γάλλος υπουργός Υγείας Olivier Veran, εν τω μεταξύ, δήλωσε ότι οι αυτές οι φαρμακευτικές ουσίες μπορούν να χρησιμοποιηθούν μόνο για τη θεραπεία των πιο σοβαρών περιπτώσεων του COVID-19.