Σύμφωνα με κοινή οδηγία του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας και του Αμερικανικού Ιδρύματος Καρκίνου του Δέρματος, η καθημερινή χρήση αντηλιακού είναι απαραίτητη για όλα τα άτομα άνω των 6 μηνών. Όμως, ένα τέτοιο προϊόν, το οποίο είναι φτιαγμένο για να προστατεύει από μελάνωμα και άλλους καρκίνους του δέρματος, δεν πρέπει να σας θέτει σε κίνδυνο για έναν άλλο τύπο καρκίνου.
Μια πρόσφατη έρευνα σε ορισμένες δημοφιλείς μάρκες αντηλιακών έχει προκαλέσει τεράστια ανησυχία. Όπως ανέφερε το τηλεοπτικό δίκτυο Bloomberg, ένα ανεξάρτητο εργαστήριο δοκιμών που ονομάζεται Valisure, έλεγξε πρόσφατα 300 επώνυμα αντηλιακά προϊόντα για να προσδιορίσει εάν περιείχαν επικίνδυνα επίπεδα μιας χημικής ουσίας που ονομάζεται βενζόλιο.
«Αυτή η χημική ουσία έχει προσδιοριστεί ότι αυξάνει τον κίνδυνο λευχαιμίας πέντε φορές, και ακόμη και μια μικρή ποσότητα μπορεί να είναι προβληματική», δήλωσε στο Bloomberg ο Δρ. Philip Landrigan, ειδικός δημόσιας υγείας και καθηγητής επιδημιολογίας στο Boston College. «Το βενζόλιο προκαλεί μεταλλάξεις του DNA και είναι ένα ισχυρό καρκινογόνο. Ακόμη και μια μικρή δόση μπορεί να θέσει σε κίνηση την αλυσίδα συμβάντων που μπορούν να οδηγήσουν σε καρκίνο λίγα χρόνια αργότερα».
Η Valisure, με έδρα το Κονέκτικατ, είναι μια ανεξάρτητη εταιρεία εργαστηριακών δοκιμών που ελέγχει προϊόντα που πωλούνται μέσω φαρμακείων. Το 2018, ενημέρωσε τον FDA για την ανακάλυψή της για μια άλλη χημική ουσία που προκαλεί καρκίνο, την NDMA, σε φάρμακα με τη δραστική ουσία ρανιτιδίνη που υπάρχει στο Zantac.Τον Μάρτιο του 2021, η Valisure επικοινώνησε με τον FDA αφού ανίχνευσε βενζόλιο σε απολυμαντικά χεριών, κάτι που οδήγησε στη ανάκληση ορισμένων προϊόντων.
Στην τελευταία έρευνα, σχεδόν 300 μάρκες αντηλιακών από 69 εταιρείες εξετάστηκαν στο εργαστήριο και το βενζόλιο βρέθηκε σε 78 προϊόντα, μερικές φορές σε πολύ υψηλότερες συγκεντρώσεις από τα ανώτατα επιτρεπόμενα όρια. Ο FDA έχει καθορίσει σαφώς ότι το βενζόλιο δεν πρέπει να χρησιμοποιείται καθόλου στην φαρμακευτική παραγωγή λόγω της μεγάλης του τοξικότητας. Ωστόσο, προς το παρόν δεν υπάρχει καθορισμένο όριο έκθεσης για το βενζόλιο μέσω των αντηλιακών. Το όριο συγκέντρωσης των 2 ppm (2 μέρη στο εκατομμύριο) ισχύει μόνο σε ειδικές περιστάσεις, οι οποίες δεν περιλαμβάνουν την κατασκευή αντηλιακών.
Η τοξικότητα του βενζολίου στον άνθρωπο έχει αποδειχθεί εδώ και 120 χρόνια. Η αιματοτοξικότητά του έχει περιγραφεί από το 1897. Μια μελέτη το 1939 ανέφερε ότι «η έκθεση για μεγάλο χρονικό διάστημα σε οποιαδήποτε συγκέντρωση βενζολίου μεγαλύτερη από το μηδέν δεν είναι ασφαλής», το οποίο είναι ένα σχόλιο που επαναλήφθηκε σε μια ανασκόπηση του 2010 η οποία ανέφερε: «Δεν υπάρχει πιθανώς ασφαλές επίπεδο έκθεσης στο βενζόλιο και όλες οι εκθέσεις αποτελούν κάποιο κίνδυνο με γραμμικό, αν όχι υπεργραμμικό τρόπο».
Το βενζόλιο σχετίζεται ειδικά με καρκίνους αίματος όπως η λευχαιμία, καθιστώντας την απορρόφηση μέσω του δέρματος ιδιαίτερα ανησυχητική καθώς έχουν υπάρξει πολλές μελέτες που δείχνουν ότι χημικές ουσίες σε αντηλιακά προϊόντα περνούν στο αίμα μετά την εφαρμογή.
Δεκαετίες έρευνας έχουν δείξει ότι η τακτική έκθεση σε βενζόλιο σε συγκεντρώσεις 1 ppm, ή πιθανώς ακόμη χαμηλότερη, έχει συσχετιστεί με την ανάπτυξη καρκίνων ιστών αίματος, όπως η λευχαιμία. «Το βενζόλιο είναι ένα από τα πιο μελετημένα ανθρώπινα καρκινογόνα. Η συσχέτιση του με τον σχηματισμό καρκίνων αίματος στον άνθρωπο έχει αποδειχθεί σε πολλές μελέτες. Η παρουσία αυτού του καρκινογόνου σε προϊόντα που συνιστώνται ευρέως για την πρόληψη του καρκίνου του δέρματος και τα οποία χρησιμοποιούνται τακτικά από ενήλικες και παιδιά είναι πολύ ανησυχητική», δήλωσε ο David Light, ιδρυτής και διευθύνων σύμβουλος της Valisure.
Οι ερευνητές ανέφεραν ότι το 27% των αντηλιακών προϊόντων που εξέτασαν περιείχε αυξημένα επίπεδα βενζολίου. Σύμφωνα με τα ευρήματά τους, η πλειονότητα των προϊόντων ήταν υπό την επωνυμία «Neutrogena», και κυρίως το προϊόν Ultra Sheer Weightless Sunscreen Spray. Το ίδιο ένοχο κρίθηκε και το After-Sun Aloe Vera Soothing Spray, που παράγει και διανέμει η αμερικανική φαρμακευτική εταιρεία CVS. Μια άλλη μεγάλη ποικιλία εμπορικών σημάτων -συμπεριλαμβανομένων πολλών με την ετικέτα Banana Boat- ανιχνεύθηκαν με λιγότερο υψηλά επίπεδα βενζολίου.
Μαζί με τη Neutrogena, την CVS Health και την Banana Boat, οι μάρκες με τις επικίνδυνες αντηλιακές φόρμουλες ήταν:
– Sun Bum
– Fruit of the Earth,
– Raw Elements
– SunBurnt
– Goodsense
– TopCare Everyday και
– EltaMD.
Η ανακάλυψη αυτή είναι ανησυχητική λόγω και των πρόσφατων στοιχείων του FDA ότι τα αντιηλιακά χημικά μπορούν να απορροφηθούν εύκολα μέσω του δέρματος, πιθανώς σε επίπεδα υψηλότερα από το αναμενόμενο. Μέχρι στιγμής, οι επιστήμονες δεν έχουν αποφασίσει εάν αυτό θα μπορούσε να θέσει σε κίνδυνο τους ανθρώπους, αλλά είναι ένας ακόμη λόγος για τον οποίο ο FDA πρέπει να αναλάβει άμεση δράση, σύμφωνα με την Valisure. Την ίδια στιγμή ο ΠΟΥ και το Ίδρυμα Καρκίνου του Δέρματος συστήνουν την καθημερινή χρήση αντηλιακού για όλους άνω των 6 μηνών, με σκοπό να μειωθούν οι καρκίνοι του δέρματος όπως είναι το μελάνωμα.
«Το μελάνωμα είναι από τις πιο επιθετικές μορφές καρκίνου και τα τελευταία χρόνια έχει πάρει παγκοσμίως διαστάσεις επιδημίας», ανέφερε ο Δρ. Allan Halpern, διευθυντής δερματολογικού τμήματος στο Memorial Sloan Kettering Cancer Center της Νέας Υόρκης, μέλος του Αμερικανικού Ιδρύματος Καρκίνου του Δέρματος και επιμελητής της μηνιαίας επιστημονικής έκδοσης The Melanoma Letter. Ο ίδιος τόνισε: «Περίπου 130.000 μελανώματα εμφανίζονται παγκοσμίως και περίπου 37.000 άνθρωποι πεθαίνουν κάθε χρόνο, με τα ποσοστά εμφάνισης να αυξάνονται τόσο στους άνδρες όσο και στις γυναίκες τις τελευταίες δεκαετίες, κατά 2,1% ετησίως. Τα αντηλιακά προϊόντα είναι φτιαγμένα για να εμποδίζουν τις καταστροφικές ακτίνες UVA και UVB που οδηγούν σε πιθανή εμφάνιση καρκίνων του δέρματος, με πρώτο και χειρότερο το μελάνωμα».
