Ο καφές είναι τόσο δημοφιλές ρόφημα που τα επίπεδα κατανάλωσής του έρχονται στη δεύτερη θέση μόνο μετά το νερό σε ορισμένες χώρες. Ο βασικός λόγος είναι ότι μειώνει το αίσθημα της κούρασης και αυξάνει την αφύπνιση.
Εκτός από το ότι ο καφές σας βοηθά να αισθάνεστε λιγότερο κουρασμένοι και πιο προσεκτικοί, η καφεΐνη του μπορεί να βελτιώσει τη διάθεση και την απόδοση της άσκησης. Μπορεί επίσης να ενισχύσει την απώλεια βάρους και να προστατεύσει από ασθένειες όπως ο διαβήτης τύπου 2, το Αλτσχάιμερ και οι καρδιακές παθήσεις. Από την άλλη μεριά ορισμένες μελέτες έχουν δείξει ότι η καφεΐνη, σε ποσότητες πάνω από ένα όριο, μπορεί να μειώσει τη φαιά ουσία του εγκεφάλου και να συμβάλει σε λιποβαρή μωρά όταν λαμβάνεται κατά την εγκυμοσύνη.
Πολλοί άνθρωποι απολαμβάνουν να πίνουν καφέ το πρωί πριν από οτιδήποτε άλλο. Ορισμένοι μελέτες όμως δείχνουν ότι ο καφές με άδειο στομάχι μπορεί να βλάψει το πεπτικό σύστημα, κι αυτό διότι μπορεί να διεγείρει την παραγωγή οξέος στο στομάχι, κάτι που οφείλεται στην πικρή του γεύση. Πολλοί άνθρωποι πιστεύουν ότι ο καφές ερεθίζει το στομάχι τους, επιδεινώνει τα συμπτώματα διαταραχών του εντέρου όπως το σύνδρομο ευερέθιστου εντέρου, την οισοφαγική παλινδρόμηση οξέος και την δυσπεψία.
Υπάρχει η υπόνοια ότι το να πίνετε καφέ με άδειο στομάχι είναι επιβλαβές, καθώς δεν υπάρχει άλλη τροφή για να εμποδίσει το παραγόμενο οξύ να βλάψει την επένδυση του στομάχου. Ωστόσο, η έρευνα αποτυγχάνει να βρει μια ισχυρή συσχέτιση μεταξύ καφέ και πεπτικών προβλημάτων, ανεξάρτητα από το αν πίνετε τον καφέ με άδειο στομάχι ή όχι. Ενώ ένα μικρό ποσοστό ανθρώπων είναι εξαιρετικά ευαίσθητο στον καφέ και εμφανίζει τακτικά καούρες, η συχνότητα και η σοβαρότητα αυτών των συμπτωμάτων παραμένουν σταθερές ανεξάρτητα από το αν πίνουν καφές με άδειο στομάχι ή με φαγητό.
Ωστόσο, είναι σημαντικό να δώσετε προσοχή στο πώς ανταποκρίνεται το σώμα σας. Εάν αντιμετωπίζετε πεπτικά προβλήματα όταν πίνετε καφέ με άδειο στομάχι αλλά όχι όταν τον πίνετε σε ένα γεύμα, σκεφτείτε να προσαρμόσετε ανάλογα την πρόσληψη.
Ένα άλλο κοινό θέμα είναι ότι η κατανάλωση καφέ με άδειο στομάχι μπορεί να αυξήσει τα επίπεδα της κορτιζόλης της ορμόνης του στρες. Η κορτιζόλη παράγεται από τα επινεφρίδια και βοηθά στη ρύθμιση του μεταβολισμού, της αρτηριακής πίεσης και των επιπέδων σακχάρου στο αίμα. Ωστόσο, τα χρονίως υπερβολικά επίπεδα κορτιζόλης ενδέχεται να προκαλέσουν προβλήματα υγείας, όπως απώλεια οστού, υψηλή αρτηριακή πίεση, διαβήτη τύπου 2 και καρδιακές παθήσεις, καταστάσεις που εμφανίζονται στο σύνδρομο Κούσινγκ το οποίο χαρακτηρίζεται από υψηλή χοληστερόλη.
Τα επίπεδα κορτιζόλης φυσιολογικά κορυφώνονται την ώρα που ξυπνάτε, μειώνονται κατά τη διάρκεια της ημέρας και κορυφώνονται ξανά κατά τις πρώτες φάσεις του ύπνου. Είναι ενδιαφέρον ότι ο καφές διεγείρει την παραγωγή κορτιζόλης. Έτσι, μερικοί ισχυρίζονται ότι το να το πίνετε το πρωί καφέ, όταν τα επίπεδα κορτιζόλης είναι ήδη υψηλά, μπορεί να είναι επικίνδυνο. Ωστόσο, η παραγωγή κορτιζόλης ως απόκριση στον καφέ είναι πολύ χαμηλότερη στους ανθρώπους που πίνουν τακτικά καφές και ορισμένες μελέτες δεν δείχνουν καθόλου αύξηση της κορτιζόλης. Και υπάρχουν λίγα στοιχεία που υποδηλώνουν ότι η κατανάλωση καφέ με γεμάτο στομάχι μπορεί να έχει αυτό το αποτέλεσμα. Επιπλέον, ακόμη και αν δεν πίνετε συχνά, οποιαδήποτε αύξηση στα επίπεδα κορτιζόλης φαίνεται να είναι προσωρινή. Μέχρι στιγμής δεν υπάρχουν στοιχεία για να πιστεύουμε ότι μια τόσο σύντομη κορύφωση έχει ως αποτέλεσμα μακροπρόθεσμες επιπλοκές στην υγεία.
Ο καφές μπορεί επίσης να έχει μερικές παρενέργειες, ανεξάρτητα από το αν τον πίνετε με άδειο στομάχι. Για παράδειγμα, η καφεΐνη μπορεί να είναι εθιστική και τα γονίδια ορισμένων ανθρώπων μπορεί να τους κάνουν ιδιαίτερα ευαίσθητους και ανήσυχους. Αυτό συμβαίνει επειδή η τακτική πρόσληψη καφέ μπορεί να αλλάξει τη χημεία του εγκεφάλου, απαιτώντας προοδευτικά μεγαλύτερες ποσότητες καφεΐνης για να παραχθούν τα θετικά αποτελέσματα, δηλαδή η μείωση της κούρασης. Η κατανάλωση υπερβολικών ποσοτήτων μπορεί να οδηγήσει σε άγχος, ανησυχία, αίσθημα παλμών και επιδείνωση των κρίσεων πανικού. Μπορεί ακόμη και να οδηγήσει σε πονοκεφάλους, ημικρανίες και υψηλή αρτηριακή πίεση σε ορισμένα άτομα.
Για το λόγο αυτό, οι περισσότεροι ειδικοί συμφωνούν ότι πρέπει να περιορίσετε την πρόσληψη καφεΐνης κάτω από τα 400 mg την ημέρα -το ισοδύναμο των τεσσάρων φλιτζανιών. Δεδομένου ότι τα αποτελέσματά του μπορούν να διαρκέσουν έως και 7 ώρες στους ενήλικες, ο καφές μπορεί επίσης να διαταράξει τον ύπνο σας, ιδιαίτερα αν τον πίνετε αργά το βράδυ. Η καφεΐνη μπορεί εύκολα να διασχίσει τον πλακούντα και τα αποτελέσματά της μπορούν να διαρκέσουν έως και 16 ώρες περισσότερο στις έγκυες γυναίκες και τα μωρά τους. Ως εκ τούτου, οι έγκυες γυναίκες ενθαρρύνονται να περιορίσουν την πρόσληψη του καφέ τους.
