Πλήθος στοιχείων υποδηλώνει ότι η θεραπεία με έκθεση στο φυσικό φως μπορεί είναι μια αποτελεσματική αλλά ανεκμετάλλευτη θεραπεία για την κατάθλιψη. Τώρα, μια μελέτη που δημοσιεύτηκε στο Journal of Affective Disorders δείχνει ότι η καθημερινή ηλιοφάνεια θα μπορούσε να ενισχύσει τη γενική υγεία μας. Η έρευνα συνδέει τον χρόνο που περνάμε έξω με την καλύτερη διάθεση, τον βελτιωμένο ύπνο και τον χαμηλότερο κίνδυνο κατάθλιψης κατά τη διάρκεια της ζωής.
“Η λήψη ηλιακού φωτός την ημέρα είναι εξίσου σημαντική με την αποφυγή του φωτός τη νύχτα”, λέει ο ψυχολόγος και ερευνητής ύπνου Sean Cain του Πανεπιστημίου Monash, στη Μελβούρνη της Αυστραλίας, του οποίου οι προηγούμενες μελέτες έδειξαν ότι το τεχνητό φως επηρεάζει αρνητικά τον ύπνο και τον κιρκάδιο ρυθμό.
Σε αυτή τη νέα μελέτη παρατήρησης, ο Cain και οι συνεργάτες του εξέτασαν την επίδραση της υπαίθριας ακτινοβολίας στον ύπνο και τη διάθεση σε πάνω από 400.000 άτομα που συμμετείχαν στη Biobank του Ηνωμένου Βασιλείου, μια μεγάλη μελέτη ενηλίκων που έχει συλλέξει πληροφορίες για πολλά πράγματα, από άσκηση και συνήθειες ύπνου, έως ιατρικές διαγνώσεις και διατροφή.
Οι άνθρωποι ρωτήθηκαν για τη διάθεσή τους, τα φάρμακα και τον χρόνο που πέρναγαν σε εξωτερικούς χώρους σε μια τυπική μέρα το καλοκαίρι και το χειμώνα, μεταξύ άλλων. Κατά μέσο όρο, ανέφεραν ότι περνούσαν περίπου 2,5 ώρες φωτινής ημέρας σε εξωτερικούς χώρους.
Παλαιότερες έρευνες έχουν δείξει ότι το να περνάει κανείς χρόνο σε εξωτερικούς χώρους και στη φύση έχει πολλά οφέλη για την υγεία, μέρος των οποίων μπορεί να σχετίζεται με το ηλιακό φως που αποτελεί το πιο σημαντικό περιβαλλοντικό στοιχείο για τους κιρκαδικούς ρυθμούς του σώματος. Η μη λήψη αρκετού φυσικού φωτός θα μπορούσε να είναι ένας βασικός παράγοντας που συμβάλλει σε κακή διάθεση και προβλήματα ύπνου, καταστάσεις που σχετίζονται με την κατάθλιψη, μια κοινή διαταραχή της διάθεσης.
“Οι άνθρωποι εξελίχθηκαν σε ένα περιβάλλον με σαφή διάκριση μεταξύ ημέρας και νύχτας, αλλά τα σύγχρονα περιβάλλοντά μας έχουν θολώσει αυτή τη διάκριση”, αναφέρει η ερευνητική ομάδα. Σήμερα, οι άνθρωποι περνούν “τις περισσότερες ώρες τους σε ενδιάμεσες, τεχνητές συνθήκες φωτισμού, λόγω της μειωμένης έκθεσης στον ήλιο και της σχετικά έντονης νυχτερινής έκθεσης στο τεχνητό φως”.
Αυτό μπορεί να οδηγήσει σε διαταραγμένο ύπνο επειδή το φως καταστέλλει τη μελατονίνη, μια ορμόνη που προάγει τον ύπνο. Προηγούμενες μελέτες από τον Cain και την ομάδα του διαπίστωσαν ότι σχεδόν τα μισά σπίτια σε μια μελέτη της Μελβούρνης είχαν αρκετά έντονο τεχνητό φως για να καταστέλλουν τη μελατονίνη κατά 50%, αν και οι ατομικές ευαισθησίες στο τεχνητό φως ποικίλλουν πάρα πολύ.
Στην παρούσα μελέτη, ο Cain και οι συνεργάτες του ερεύνησαν πώς ο αριθμός των ωρών της ημέρας που περνούν οι άνθρωποι στο εξωτερικό περιβάλλον σχετίζεται με τη διάθεση, τον ύπνο και τα αποτελέσματα της υγείας, κάτι που έχει μελετηθεί λιγότερο από τις αρνητικές επιπτώσεις του τεχνητού φωτός τη νύχτα.
Η λήψη περισσότερου φυσικού φωτός οποιαδήποτε στιγμή μεταξύ αυγής και σούρουπου συνδέθηκε με καλύτερη διάθεση και βελτιωμένο ύπνο, καθώς και χαμηλότερο κίνδυνο κατάθλιψης και λιγότερη χρήση αντικαταθλιπτικών φαρμάκων, έδειξε η ανάλυση.
Κάθε επιπλέον ώρα φυσικού φωτός συνδέθηκε με χαμηλότερες πιθανότητες κατάθλιψης, λιγότερη χρήση αντικαταθλιπτικών και μεγαλύτερη ευτυχία. Τα άτομα που ανέφεραν καλύτερη διάθεση με περισσότερο υπαίθριο φως έτειναν να το κάνουν ξανά τη δεύτερη φορά που συμμετείχαν στην έρευνα, κατά μέσο όρο τέσσερα χρόνια αργότερα. Η μοντελοποίηση των δεδομένων για ένα υποσύνολο περίπου 20.000 ατόμων επέτρεψε στους ερευνητές να εκτιμήσουν την επίδραση που είχε ο προηγούμενος χρόνος σε εξωτερικούς χώρους στη μετέπειτα διάθεση και τα αποτελέσματα του ύπνου, ελέγχοντας ταυτόχρονα σταθερές προσωπικές συνήθειες.
Τα αποτελέσματα προσαρμόστηκαν για τις εποχικές διαφορές, την κατάσταση απασχόλησης, την άσκηση, τις κοινωνικές δραστηριότητες και την ποσότητα ύπνου -όλα αυτά που μπορούν να επηρεάσουν την ψυχική υγεία.
Τα αποτελέσματα ήταν κάπως αναμενόμενα, με βάση αυτά που γνωρίζουμε για το φως, τη φύση, τα πρότυπα ύπνου και τις διαθέσεις.
Η μελέτη είναι σημαντική και καταδεικνύει τις επιπτώσεις του να περνάμε περισσότερο χρόνο σε εξωτερικούς χώρους. Τούτου λεχθέντος, ήταν μια μελέτη παρατήρησης που βασίστηκε σε άτομα που απαντούν σε ερωτήσεις σχετικά με τις καθημερινές συνήθειες και την υγεία τους. Και ενώ αυτή η έρευνα υποδηλώνει ότι η έξοδος από το σπίτι στο περιβάλλον θα μπορούσε να βοηθήσει στην αύξηση της διάθεσης και στη βελτίωση του ύπνου, αυτό δεν είναι τόσο εύκολο για όλους.
Το να απορροφούν ήλιο τις ώρες της ημέρας είναι δύσκολο για τους εργαζόμενους σε βάρδιες, οι οποίοι εργάζονται ενάντια στους κανονικούς κιρκαδικούς ρυθμούς. Επίσης, το να ξυπνά κανείς πολύ νωρίς πριν από τη δουλειά μπορεί να μην είναι το ιδανικό για μερικά άτομα.
Ορισμένες έρευνες δείχνουν ότι το να αψηφά κανείς το βιολογικό του ρολόι δεν είναι τόσο καλό για την ψυχική υγεία του. Σύμφωνα με μια άλλη πρόσφατη μελέτη που ανέλυσε δεδομένα της Biobank, διαπιστώθηκε ότι τα άτομα που δεν είχαν ευθυγραμμιστεί με το βιολογικό τους ρολόι ήταν πιο πιθανό να αναφέρουν κατάθλιψη και να έχουν χαμηλότερη ευεξία.
