Οι στατίνες είναι αποδεδειγμένα σωτήριες για πολλά άτομα που διατρέχουν κίνδυνο καρδιαγγειακής νόσου. Ρίχνουν την χοληστερόλη και επίσης μειώνουν τη φλεγμονή. Δεν είναι σαφές τι από τα δύο είναι πιο σημαντικό, ωστόσο αυτό που έχει σημασία είναι ότι οι στατίνες μειώνουν τους θανάτους τόσο από καρδιά όσο και συνολικά (από όλες τις αιτίες).
Μια προηγούμενη κλινική μελέτη είχε βρει ότι οι στατίνες κάνουν καλό στην περίπτωση της νόσου COVID-19. Αυτή η μελέτη που δημοσιεύθηκε τον Ιούλιο φέτος και περιέλαβε πάνω από 10.000 άτομα βρήκε ότι οι στατίνες μειώνουν τη θνησιμότητα κατά 40% όταν συνταγογραφούνται πριν μπουν στο νοσοκομείο λόγω της νόσου. Άλλες μικρότερες μελέτες έχουν βρει παρόμοιο αποτέλεσμα για τη νόσο COVID-19. Να σημειωθεί επίσης ότι μια τυχαιοποιημένη ελεγχόμενη δοκιμή το 2019 διαπίστωσε ότι μια στατίνη, η σιμβαστατίνη, όταν προστέθηκε στην καθιερωμένη θεραπεία, μείωσε τη θνησιμότητα σε ηλικιωμένους ασθενείς με πνευμονία και σήψη.
Ωστόσο, σύμφωνα με μια νέα μελέτη, οι στατίνες συνδέθηκαν με κίνδυνο πιο σοβαρής ασθένειας μεταξύ των χρηστών που αναπτύσσουν COVID-19. Ερευνητές από την Ιατρική Σχολή Τζονς Χόπκινς, στο Μέριλαντ, εξέτασαν ιατρικά αρχεία 4.447 ασθενών οι οποίοι εισήχθησαν με COVID-19 και ανέφεραν ότι η χρήση στατινών συσχετίστηκε με 18% αύξηση στον κίνδυνο σοβαρής ασθένειας. Πάντως, τα ποσοστά θνησιμότητας από COVID-19 δεν επηρεάστηκαν ούτε θετικά ούτε αρνητικά από τη λήψη στατινών, διαπίστωσε η μελέτη. Αυτή ήταν μια μελέτη παρατήρησης και όχι μια κλινική μελέτη, συνεπώς κατέγραψε μια στατιστική συσχέτιση και όχι μια σχέση αιτίας-αποτελέσματος.
«Μια εύλογη εξήγηση για αυτό το εύρημα είναι ότι οι στατίνες αυξάνουν την κυτταρική παραγωγή του μετατρεπτικού ενζύμου 2 της αγγειοτενσίνης [γνωστού ως ACE2: angiotensin-converting enzyme 2], του υποδοχέα που βρίσκεται στην επιφάνεια ενός κυττάρου και μέσω του οποίου ο SARS-CoV-2 μπαίνει στα κύτταρα», δήλωσε ο Δρ. Πέτρος Καρακούσης, ανώτερος συγγραφέας μελέτης και καθηγητής ιατρικής στην Ιατρική Σχολή Johns Hopkins. «Ως εκ τούτου, οι στατίνες μπορεί να μειώσουν την αντίσταση ενός κυττάρου στη μόλυνση και, με τη σειρά τους, να αυξάνουν τις πιθανότητες ο ασθενής να έχει πιο σοβαρό κρούσμα COVID-19», είπε ο Καρακούσης.
Τα άτομα με καρδιακές παθήσεις θεωρείται ότι έχουν υψηλότερο κίνδυνο σοβαρής ασθένειας COVID-19, σύμφωνα με τα Κέντρα Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων (CDC) των ΗΠΑ. Το CDC συνιστά στα άτομα υψηλού κινδύνου να εμβολιάζονται κατά της νόσου και αναφέρει τα άτομα αυτά ως πληθυσμό προτεραιότητας για εμβόλια και αναμνηστική δόση. Ο πιθανός αυξημένος κίνδυνος σοβαρής ασθένειας COVID-19 από τη λήψη στατινών είναι ένας επιπλέον λόγος για τον οποίο αυτός ο πληθυσμός πρέπει να εμβολιαστεί, λένε οι ειδικοί.
«Παρά την προφανή ευεργετική επίδραση των στατινών στα αποτελέσματα διαφόρων μολυσματικών ασθενειών, η μελέτη μας αποκάλυψε ότι η συγκεκριμένη χρήση τους για τη θεραπεία του COVID-19 πιθανότατα δεν αξίζει», είπε ο Καρακούσης.
«Ερευνητές και πάροχοι υγειονομικής περίθαλψης προσπαθούν να βρουν τρόπους να σταθμίσουν τους κινδύνους και τα οφέλη της χρήσης στατινών σε άτομα με COVID-19», δήλωσε ο Δρ. Sri Banerjee, από το Πανεπιστήμιο Walden στη Μινεσότα. «Ενώ με την πρώτη ματιά τα ευρήματα δείχνουν ότι η χρήση στατινών μπορεί να σχετίζεται με αυξημένη σοβαρότητα λοίμωξης, θα πρέπει επίσης να σημειωθεί το επίπεδο των ενδείξεων και η ευεργετική επίδραση των στατινών», δήλωσε ο Banerjee. «Πρώτον, το επίπεδο των αποδεικτικών στοιχείων για αυτή τη μελέτη δεν είναι τόσο ισχυρό σε σύγκριση με τις ελεγχόμενες δοκιμές που αποδεικνύουν ένα σαφές όφελος των στατινών για την πρόληψη των καρδιακών παθήσεων», δήλωσε ο Banerjee. «Η καρδιοπάθεια είναι επίσης μια μακροχρόνια επίδραση του ιού, η οποία δεν έχει μελετηθεί», σημείωσε. «Δεύτερον, τα άτομα που χρησιμοποιούν στατίνες μπορεί επίσης να είναι υπέρβαρα, να έχουν διαβήτη ή να εμφανίζουν υψηλή αρτηριακή πίεση, τα οποία θα μπορούσαν επίσης να προκαλέσουν επιδείνωση της σοβαρότητας της λοίμωξης από COVID-19».
Η νέα έρευνα δεν διευκρινίζει αν οι στατίνες είναι καλές ή κακές για τους ασθενείς με COVID-19. Μπορεί να είναι μια περίπτωση “αντίστροφης αιτιότητας” κατά την οποία τα πιο επιβαρυμένα άτομα είναι αυτά που λαμβάνουν στατίνες. Άλλες πρόσφατες μελέτες έρχονται σε αντίθεση με τα ευρήματα του Johns Hopkins. Τον Ιούλιο του 2021, μια μελέτη κατέληξε στο συμπέρασμα ότι οι στατίνες που συνταγογραφήθηκαν πριν από την εισαγωγή στο νοσοκομείο συσχετίστηκαν με 40% μείωση των ενδονοσοκομειακών θανάτων και κατά 25% μείωση του κινδύνου εμφάνισης σοβαρής νόσου COVID-19.
«Διαπιστώσαμε ότι όχι μόνο οι στατίνες και τα αντιυπερτασικά φάρμακα είναι ασφαλή, αλλά μπορεί κάλλιστα να είναι προστατευτικά σε ασθενείς που νοσηλεύονται για COVID, ειδικά μεταξύ εκείνων με ιστορικό υπέρτασης ή καρδιαγγειακής νόσου», δήλωσε η Δρ. Lori Daniels, επικεφαλής συγγραφέας αυτής της μελέτης. Η Daniels υπέθεσε ότι ότι αυτό το αποτέλεσμα μπορεί να οφείλεται στο γεγονός ότι οι στατίνες μειώνουν τη χοληστερόλη. Οι στατίνες μπορεί να εξαντλούν τη χοληστερόλη από τις κυτταρικές μεμβράνες με αποτέλεσμα την καταστολή του κορωνοϊού, καθώς αυτό μπορεί να έχει να κάνει με την προσκόλληση του ιού. Επιπλέον, η αντιφλεγμονώδης δράση των στατινών μπορεί να βοηθάει στη μείωση της σοβαρότητας μιας λοίμωξης από τον κορωνοϊό.
Πηγή: Statins use and COVID-19 outcomes in hospitalized patients.
