Το τρέξιμο δεν είναι μόνο μια βασική μορφή σωματικής άσκησης, αλλά έχει επίσης τις ρίζες του ως κύριος παράγοντας που συνέβαλε στη φυσιολογική και ανατομική εξέλιξη των ανθρώπων. Επίσης, δεν προάγει μόνο τη σωματική υγεία ενισχύοντας την καρδιαγγειακή αντοχή, τους μύες και χτίζοντας γερά οστά, έχει επίσης θετικές επιπτώσεις στη ψυχική υγεία.
Ως κίνηση ολόκληρου του σώματος, το τρέξιμο μπορεί να επηρεάσει σημαντικά την ψυχική υγεία μέσω της τόνωσης του εγκεφάλου, κάτι που μπορεί να διαφέρει από άλλες μορφές άσκησης, όπως το ποδήλατο. Τώρα, ερευνητές του Πανεπιστημίου Τσουκούμπα, στην Ιαπωνία, ανακάλυψαν ότι 10 λεπτά τρεξίματος μέτριας έντασης αυξάνει την τοπική ροή αίματος σε διάφορα σημεία στον αμφοτερόπλευρο προμετωπιαίο φλοιό -το τμήμα του εγκεφάλου που παίζει σημαντικό ρόλο στον έλεγχο της διάθεσης και των εκτελεστικών λειτουργιών. Αυτό το εύρημα σημαίνει ότι η άσκηση μπορεί να συμβάλει στην ανάπτυξη ενός ευρύτερου φάσματος συστάσεων θεραπείας προς όφελος της ψυχικής υγείας.
Υπάρχουν σαφείς ενδείξεις ότι η σωματική δραστηριότητα έχει πολλά οφέλη, όπως η ικανότητα βελτίωσης της διάθεσης, αλλά σε προηγούμενες μελέτες, το ποδήλατο ήταν κυρίως η μορφή άσκησης που μελετήθηκε. Το τρέξιμο, ωστόσο, ιστορικά, έπαιζε πάντα σημαντικό ρόλο στην ευημερία των ανθρώπων. Το τρέξιμο, σε σύγκριση με το πετάλι, είναι μια κίνηση ολόκληρου του σώματος που μπορεί να προσφέρει περισσότερη ψυχική υγεία μέσω της έντονης διέγερσης του εγκεφάλου.
Η αποτελεσματικότητα του τρεξίματος (του σπριντ επίσης) και η εξελικτική επιτυχία των ανθρώπων είναι στενά συνδεδεμένα. Αλλά οι ερευνητές δεν είχαν ακόμη εξετάσει προσεκτικά τις επιπτώσεις του τρεξίματος στις περιοχές του εγκεφάλου που ελέγχουν τη διάθεση και τις εκτελεστικές λειτουργίες.
«Δεδομένης της έκτασης του εκτελεστικού ελέγχου που απαιτείται για τον συντονισμό της ισορροπίας, της κίνησης και της πρόωσης κατά τη διάρκεια του τρεξίματος, είναι λογικό ότι θα υπήρχε αυξημένη νευρωνική ενεργοποίηση στον προμετωπιαίο φλοιό και ότι άλλες λειτουργίες σε αυτήν την περιοχή θα επωφεληθούν από αυτή την αύξηση των πόρων του εγκεφάλου», ανέφερε ο καθηγητής Hideaki Soya.
Στη μελέτη συμμετείχαν 26 άτομα που ολοκλήρωσαν ένα δεκάλεπτο τρέξιμο σε διάδρομο στο 50% της μέγιστης πρόσληψης οξυγόνου, και συγκρίθηκαν με άλλα άτομα που δεν έτρεξαν.
Η ερευνητική ομάδα χρησιμοποίησε το καθιερωμένο Stroop Color-Word Test και συνέλεξε δεδομένα για αιμοδυναμικές αλλαγές που σχετίζονται με την εγκεφαλική δραστηριότητα ενώ οι συμμετέχοντες εμπλέκονταν σε κάθε εργασία. Το Stroop Color and Word Test (SCWT) είναι ένα νευροψυχολογικό τεστ που χρησιμοποιείται εκτενώς για την αξιολόγηση της ικανότητας αναστολής της γνωστικής παρέμβασης που συμβαίνει όταν η επεξεργασία ενός συγκεκριμένου χαρακτηριστικού ερεθίσματος εμποδίζει την ταυτόχρονη επεξεργασία ενός δεύτερου. Για παράδειγμα, σε μια εργασία, εμφανίζονται ασύμβατες πληροφορίες, δηλαδή η λέξη “κόκκινο” γραμμένη με πράσινο και ο συμμετέχων πρέπει να ονομάσει το χρώμα αντί να διαβάσει τη λέξη. Για να γίνει αυτό, ο εγκέφαλος πρέπει να επεξεργάζεται τα δύο σύνολα πληροφοριών και να αναστέλλει τις άχρηστες πληροφορίες. Το φαινόμενο παρεμβολής Stroop ποσοτικοποιήθηκε από τη διαφορά στους χρόνους απόκρισης στην παρούσα εργασία -δηλώνοντας τα ονόματα των χρωματικών δειγμάτων.
Τα αποτελέσματα έδειξαν ότι, μετά από 10 λεπτά τρεξίματος μέτριας έντασης, υπήρξε σημαντική μείωση του χρόνου επίδρασης παρεμβολής Stroop. Επιπλέον, η διμερής προμετωπιαία ενεργοποίηση είχε αυξηθεί σημαντικά κατά τη διάρκεια της εργασίας Stroop. Μετά το τρέξιμο, οι συμμετέχοντες ανέφεραν ότι είχαν καλύτερη διάθεση. «Αυτό υποστηρίχθηκε από τα ευρήματα ενεργοποιήσεων στις περιοχές του προμετωπιαίου φλοιού που εμπλέκονται στη ρύθμιση της διάθεσης», πρόσθεσε η πρώτη συγγραφέας της μελέτης Chorphaka Damrongthai.
Δεδομένου ότι πολλά χαρακτηριστικά του ανθρώπινου προμετωπιαίου φλοιού είναι μοναδικά στο ανθρώπινο είδος, αυτή η μελέτη όχι μόνο ρίχνει φως στα σημερινά οφέλη του τρεξίματος αλλά και στον πιθανό ρόλο που μπορεί να έπαιξαν αυτά τα οφέλη στο εξελικτικό παρελθόν των ανθρώπων.
Πηγή: Benefit of human moderate running boosting mood and executive function coinciding with bilateral prefrontal activation, Scientific Reports (2021). DOI: 10.1038/s41598-021-01654-z.
