Μια καρδιακή προσβολή σημαίνει στέρηση ενέργειας. Θα μπορούσε λοιπόν ένα λιπαρό οξύ -η καρδιά χρησιμοποιεί κατά μεγάλο μέρος λιπαρά οξέα για ενέργεια- που βρίσκεται στα ενεργειακά ποτά, στο έλαιο καρύδας και το κατσικίσιο γάλα να βοηθήσει στην ανάρρωση από μια καρδιακή προσβολή; Μια προκλινική μελέτη διερεύνησε αυτό το ερώτημα.
«Οι καρδιακές προσβολές εξακολουθούν να είναι η κύρια αιτία θανάτου παγκοσμίως και συχνά συνοδεύονται από καταστροφικές επιπλοκές», δήλωσε ο Zhong Wang, αναπληρωτής καθηγητής καρδιοχειρουργικής στο Καρδιαγγειακό Κέντρο Frankel του Πανεπιστημίου του Μίσιγκαν, ανώτερος συγγραφέας της μελέτης που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό eLife.
«Απαιτούνται καλύτερες επιλογές για τη μείωση του τραυματισμού της καρδιάς μετά από καρδιακή προσβολή, ακόμη και για τη βελτίωση της καρδιακής λειτουργίας. Σε αυτήν τη δημοσίευση, στοχεύουμε την αλληλεπίδραση μεταξύ του ενεργειακού μεταβολισμού και της επιγενετικής με τη μεσολάβηση ενός λιπαρού οξέος μέσης που ονομάζεται οκτανοϊκό οξύ».
Ο Wang και οι συνεργάτες του κατάφεραν να προστατεύσουν τον τραυματισμό του μυοκαρδίου λόγω καρδιακής προσβολής σε μοντέλα αρουραίων με οκτανοϊκό οξύ (octanoic acid), ένα λιπαρό οξύ με οκτώ άτομα άνθρακα), καθώς και μερικούς άλλους μεταβολίτες. Αυτά τα λιπαρά οξέα παρήγαγαν ακετυλο-CoA, ένα δομικό στοιχείο για τον ενεργειακό μεταβολισμό, το οποίο χρειάζεται απεγνωσμένα μια στρεσαρισμένη καρδιά.
Καπρυλικό οξύ
Το οκτανοϊκό οξύ, που πιο συχνά αναφέρεται ως καπρυλικό οξύ, βρίσκεται κυρίως στο έλαιο καρύδας και το κατσικίσιο γάλα. Ανήκει στα κορεσμένα λιπαρά τα οποία έχουν συλλήβδην κατηγορηθεί για πρόσκληση καρδιακών προσβολών λόγω ανόδου της χοληστερόλης. Συνεπώς το συμπέρασμα αυτής της μελέτης μπορεί να φαίνεται παράδοξο, ωστόσο πρόκειται για μια θεραπεία που μπορεί να δοθεί μετά από ένα έμφραγμα του μυοκαρδίου, κάτι που είναι τελείως διαφορετικό. Επίσης δεν αυξάνουν την χοληστερόλη όλα τα κορεσμένα λιπαρά.
Το καπρυλικό οξύ είναι ένα λιπαρό οξύ μεσαίας αλυσίδας που σημαίνει ότι δεν έχει μεγάλο μήκος (μόνο οκτώ άνθρακες). Ορισμένες μελέτες δείχνουν ότι αυτά τα λιπαρά οξέα μπορεί να έχουν ευεργετική επίδραση στη χοληστερόλη, αν κα τα αποτελέσματα είναι μικτά.
Σε μια μελέτη του 2020, τα ποντίκια με υψηλή χοληστερόλη που τράφηκαν με δίαιτες υψηλής περιεκτικότητας σε λιπαρά με 2% καπρυλικό οξύ για 16 εβδομάδες είχαν χαμηλότερη ολική χοληστερόλη και χαμηλότερη LDL («κακή») χοληστερόλη από τα ποντίκια της ομάδας ελέγχου. Επίσης, σε μια ανασκόπηση του 2020 που αφορούσε μελέτες στον άνθρωπο, οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι η κατανάλωση ελαίου καρύδας συσχετίστηκε με υψηλότερη HDL («καλή») χοληστερόλη.
Ωστόσο τα στοιχεία είναι αντιφατικά. Μια ανασκόπηση του 2019 των επιπτώσεων της κατανάλωσης ελαίου καρύδας στη χοληστερόλη έδειξε ότι το έλαιο καρύδας αυξάνει την HDL, την LDL και τη συνολική χοληστερόλη σε σύγκριση με άλλα διατροφικά έλαια. Συνεπώς, απαιτούνται περισσότερες μελέτες σε ανθρώπους για την καλύτερη κατανόηση της επίδρασης του καπρυλικού οξέος στα επίπεδα χοληστερόλης.
Το καπρυλικό οξύ διατίθεται στην αγορά ως διατροφικό συμπλήρωμα καθώς θεωρείται ότι έχει αντιμυκητιακή και αντιμικροβιακή δράση. To όνομά του προέρχεται από τη λατινική λέξη capra (σημαίνει κατσίκα). Το καπρυλικό οξύ μαζί με δύο άλλα κορεσμένα λιπαρά, το καπροϊκό οξύ (C6) και καπρικό οξύ (C10) αποτελούν το 15% των λιπαρών οξέων στο λίπος του κατσικίσιου γάλακτος.
Θεραπεία μετά το έμφραγμα
Η ιδέα της παρούσας μελέτης είναι ότι ένας γιατρός θα μπορούσε να χορηγήσει καπρυλικό οξύ σε ένα άτομο μόλις φτάσει στο νοσοκομείο μετά από καρδιακή προσβολή, για να μειώσει τον τραυματισμό του μυοκαρδίου και να βελτιώσει τη λειτουργία της καρδιάς κατά τη διάρκεια της ανάρρωσης.
«Η κατανόηση της αλληλεπίδρασης μεταξύ του ενεργειακού μεταβολισμού και της επιγενετικής μπορεί όχι μόνο να παρέχει έναν αποτελεσματικό στόχο για το έμφραγμα του μυοκαρδίου, αλλά έχει επίσης ευρείες επιπτώσεις σε άλλες βλάβες οργάνων που προκαλούνται από ισχαιμικό τραυματισμό πέρα από τις καρδιακές παθήσεις», δήλωσε ο Ienglam Lei, από το Πανεπιστήμιο του Μακάο στην Κίνα, που έγιναν τα βασικά πειράματα της μελέτης.
Ο Wang είπε ότι το επόμενο βήμα θα ήταν η δοκιμή αυτού του μορίου σε μεγάλα ζωικά μοντέλα, ακολουθούμενη από κλινικές δοκιμές. Η ερευνητική ομάδα μελετά την επιγενετική ρύθμιση της καρδιακής προσβολής για περισσότερα από 10 χρόνια.
Πηγή: Acetyl-CoA production by specific metabolites promotes cardiac repair after myocardial infarction via histone acetylation. eLife, 2021; 10 DOI: 10.7554/eLife.60311.
