Γράφει η Αναστασία Μοσχοβάκη Ιατρός Ειδική Παθολόγος
Τα κύτταρά μας χρειάζονται οξυγόνο για να επιβιώσουν και χωρίς αυτό δυσλειτουργούν και τελικά πεθαίνουν. Το οξυγόνο μεταφέρεται στο σώμα συνδεδεμένο με μία πρωτεΐνη που βρίσκεται στα ερυθρά αιμοσφαίρια, την αιμοσφαιρίνη. Το σύμπλοκο αιμοσφαιρίνη-οξυγόνο ευθύνεται για τη μεταφορά της συντριπτικής πλειοψηφίας του οξυγόνου που εισέρχεται στο σώμα (πάνω από 98%). Σ
ήμερα αρκετοί άνθρωποι επιχειρούν να μετρήσουν το οξυγόνο τους με οξύμετρα. Η χρήση των οξύμετρων στο σπίτι έχει αυξηθεί θεαματικά λόγω της COVID-19, της λοίμωξης που προκαλεί ο κορωνοϊός SARS-COV-2. Ένα συχνό ερώτημα είναι εάν το οξύμετρο μπορεί να χρησιμοποιηθεί από μόνο του για την διάγνωση της λοίμωξης από τον κορωνοϊό.
Η παλμική οξυμετρία αναπτύχθηκε το 1972, από τους Takuo Aoyagi και Michio Kishi, bioengineers, χρησιμοποιώντας το κόκκινο υπέρυθρο φως στο σημείο μέτρησης και έχει σχεδιαστεί ώστε να εκτιμά τον κορεσμό της αιμοσφαιρίνης, δηλαδή το ποσοστό του οξυγόνου που είναι συνδεδεμένο με την αιμοσφαιρίνη στο αίμα. Για το σκοπό αυτό το οξύμετρο φέρει ειδικό αισθητήρα και μικροεπεξεργαστή. Το ποσοστό του κορεσμού του οξυγόνου αναφέρεται ως το ποσοστό %SpO2. Τα περισσότερα οξύμετρα σήμερα δείχνουν εκτός από τον κορεσμό του οξυγόνου και τον αριθμό των παλμών της καρδιάς.
Εφόσον το οξύμετρο έχει κατασκευαστεί με τις ενδεικνυόμενες προδιαγραφές, και παρά το γεγονός ότι δεν αντανακλά την ακριβή επάρκεια του διαθέσιμου για τον οργανισμό οξυγόνου, αποτελεί έναν αδρό δείκτη της παροχής οξυγόνου. Τιμές κάτω του 96% χρήζουν ιατρικής διερεύνησης. Χαρακτηριστικές παθήσεις που διαταράσσουν την κεντρική διάθεση και τον κορεσμό της αιμοσφαιρίνης εκτός από τον κορωνοϊό, είναι το άσθμα, η χρόνια αναπνευστική πνευμονοπάθεια, η χρόνια καρδιακή ανεπάρκεια, η πνευμονία και η πνευμονική εμβολή. Σε χρόνιους πάσχοντες από πνευμονικό νόσημα η απότομη πτώση του ποσοστού κορεσμού της αιμοσφαιρίνης σε οξυγόνο μπορεί να αποτελεί δείκτη οξείας παρόξυνσης της νόσου.
Τι άλλο πρέπει να γνωρίζετε:
Παρά το γεγονός ότι ο κορωνοϊός μπορεί να προκαλέσει σιωπηλή υποξία, μια χαμηλή τιμή οξυγόνου στο οξύμετρο δεν σημαίνει απαραίτητα ότι έχετε προσβληθεί από τον κορωνοϊό SARS-COV-2. Η πιθανότητα να έχετε χαμηλή τιμή αυξάνει όταν έχετε συμπτώματα πυρετού, δέκατα, μπούκωμα, βήχα, δύσπνοια.
Είναι σημαντικό κάποιος που διαθέτει οξύμετρο και πάσχει από συστηματικό νόσημα, να γνωρίζει σε συνεννόηση με τον ιατρό του ποιες είναι, υπό «κανονικές» για αυτόν συνθήκες η τιμή του οξυγόνου που μετρά με το οξύμετρο, για να μην πανικοβληθεί αδικαιολόγητα από τιμές χαμηλότερες του αναμενόμενου για την ηλικία του. Διαταράξεις στις φυσιολογικώς αναμενόμενες τιμές μπορεί να προέλθουν από διάφορα νοσήματα ή καταστάσεις (π.χ. φάρμακα, χρόνιο κάπνισμα). Χαμηλή τιμή στην οξυμετρία που δεν είναι αναμενόμενη για τον οργανισμό σας, που επιμένει στον χρόνο ή συνοδεύεται από συμπτώματα επιβάλλει την άμεση ιατρική σας διερεύνηση.
Αρκετές φορές η χαμηλή τιμή οφείλεται σε λάθη κατά την εφαρμογή. Έτσι μια χαμηλή τιμή δεν πρέπει να σας πανικοβάλλει αλλά να την διασταυρώσετε με δεύτερη μέτρηση. Η σωστή χρήση του οξυμέτρου προϋποθέτει την καλή εφαρμογή στο δάκτυλο όπου γίνεται η μέτρηση, σύμφωνα με τις οδηγίες του κατασκευαστή. Η συσκευή μέτρησης πρέπει να τοποθετείται σε ζεστά και όχι παγωμένα ή υγρά άκρα και σε άβαφα νύχια.
Δρ. Αναστασία Μοσχοβάκη, Ιατρός Ειδική Παθολόγος, Φραγκοπούλου 10, Κηφισιά, Τηλ. 2102122198, Email: amoschovaki@yahoo.gr http://iatreioamoschovaki.gr https://
24ωρη γραμματεία νοσοκομειακά περιστατικά: 2106252770.
