Το 2021 δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Nutrition & Metabolism μια μελέτη που δείχνει τη στατιστική σχέση της ολικής χοληστερόλης με τον κίνδυνο θνησιμότητας. Παρουσιάστηκαν τρία διαγράμματα που μάλλον ξαφνιάζουν.
Συνεχώς ακούμε τους περισσότερους γιατρούς να λένε ότι όσο χαμηλότερη είναι η χοληστερόλη στο αίμα τόσο καλύτερα για την υγεία μας. Οι ίδιοι έχουν την τάση να συνιστούν στατίνες στα άτομα που έχουν πάνω από 220 mg/dL ολική χοληστερόλη. Η παρούσα μελέτη δείχνει ότι τα πράγματα είναι κάπως διαφορετικά. Η σχέση της χοληστερόλης με τον κίνδυνο θανάτου δεν είναι γραμμική. Υπάρχει μια ιδανική τιμή ολικής χοληστερόλης. Κάτω από αυτή την τιμή, ο κίνδυνος θνησιμότητας αυξάνεται και άρα δεν είναι αληθές ότι όσο χαμηλότερη είναι η ολική χοληστερόλη τόσο καλύτερα. Και η ιδανική τιμή της ολικής χοληστερόλης είναι γύρω στα 220 mg/dL
Το δείγμα που μελετήθηκε περιελάμβανε 14.662 άνδρες και 16.025 γυναίκες. Από αυτούς 25.429 ήταν ηλικίας 18–65 ετών και 5.258 άνω των 65 ετών. Συνολικά καταγράφηκαν 2.570 θάνατοι. Η θνησιμότητα για όλες τις αιτίες, η θνησιμότητα από καρδιαγγειακά και η θνησιμότητα λόγω καρκίνου εμφάνισαν στατιστικές συσχετίσεις τύπου καμπύλης U μετά την προσαρμογή για συγχυτικές μεταβλητές.
To διάγραμμα (α) δείχνει τη σχέση μεταξύ ολικής χοληστερόλης και της αύξησης θανάτων από κάθε αιτία. Ο χαμηλότερος κίνδυνος είναι όταν έχει κάποιος ολική χοληστερόλη γύρω στα 220 mg/dL. Ολική χοληστερόλη 150 mg/dL σηματοδοτεί μεγαλύτερο κίνδυνο ακόμα και από τα 500 mg/dL. Αυτό οφείλεται κυρίως στο γεγονός ότι τα χαμηλότερα επίπεδα χοληστερόλης συνδέονται με υψηλότερο κίνδυνο καρκίνου αλλά και άλλες ασθένειες.
To διάγραμμα (b) δείχνει τη σχέση μεταξύ ολικής χοληστερόλης και της αύξησης θανάτων από καρδιαγγειακά αίτια. Ο χαμηλότερος κίνδυνος είναι όταν έχει κάποιος χοληστερόλη γύρω στα 190-200 mg/dL. Εάν έχει κάποιος χαμηλότερη ολική χοληστερόλη έχει ελαφρώς μεγαλύτερο κίνδυνο.
To διάγραμμα (c) δείχνει τη σχέση μεταξύ ολικής χοληστερόλης και και της αύξησης θανάτων από καρκίνο. Ο χαμηλότερος κίνδυνος για καρκίνο είναι όταν έχει κάποιος ολική χοληστερόλη γύρω στα 220-230 mg/dL. Είναι γνωστό ότι όποιος έχει χαμηλή χοληστερόλη έχει αυξημένο κίνδυνο καρκίνου. Δεν είναι σαφές αν η χαμηλή χοληστερόλη προκαλεί τον καρκίνο ή εάν ο καρκίνος προϋπάρχει και προκαλεί ελάττωση της χοληστερόλης στο αίμα. Κατά πάσα πιθανότητα συμβαίνουν και τα δύο. Είναι ενδιαφέρον ότι οι γυναίκες με εύρος χοληστερόλης 120–159 mg/dL έτειναν να έχουν χαμηλή θνησιμότητα από καρκίνο.
Όπως αναφέρουν οι ερευνητές, όποιος έχει χοληστερόλη 120 mg/dL έχει υψηλό κίνδυνο θανάτου από κάθε αιτία. Αυτός που έχει χοληστερόλη 260 mg/dL έχει μικρότερο κίνδυνο από αυτόν που έχει 120 mg/dL. Για τους θανάτους λόγω καρδιαγγειακών, τα 120 mg/dL και τα 260 mg/dL σηματοδοτούν περίπου τον ίδιο κίνδυνο.
Οι τρέχουσες κατευθυντήριες γραμμές για τα επίπεδα χοληστερόλης βασίζονται σε μεγάλο βαθμό στον κίνδυνο καρδιαγγειακής νόσου και όλες προτείνουν ένα εύρος ολικής χοληστερόλη κάτω από 200 mg/dL ως ιδανικό. Ωστόσο, ένα εύρος ολικής χοληστερόλης κάτω από 200 mg/dL συνδέθηκε με υψηλότερο κίνδυνο θανάτου από όλες τις αιτίες, καθώς και με καρκίνο στην παρούσα μελέτη. Ολική χοληστερόλη κάτω από 200 mg/dL μπορεί να υποδηλώνει κακή υγεία και παρουσία άλλων ασθενειών. Να σημειωθεί ότι μια πρόσφατη αμερικανική οδηγία για τη διατροφή, το 2016, δεν έκανε τη σύσταση για μείωση της διατροφικής χοληστερόλης.
Τα επίπεδα ολικής χοληστερόλης ταξινομούνταν συνήθως σε τρεις κατηγορίες: επιθυμητά (κάτω από 200), οριακά υψηλά (μεταξύ 200 και 239) και υψηλά (≥ 240 mg/dL). Ωστόσο, αυτές οι κατηγορίες έχουν προταθεί σύμφωνα με τις αλληλεπιδράσεις μεταξύ ισχαιμικής καρδιακής νόσου και χοληστερόλης. Αλλά σε αυτή τη μελέτη φαίνεται πως μια τιμή κάτω από 200 μπορεί να δείχνει ότι δεν υπάρχει καλή υγεία. Μια αδυναμία της μελέτης είναι ότι συγκεντρώνει όλες τις ηλικίες μαζί. Αλλά είναι γνωστό ότι μετά τα 65 έτη η χοληστερόλη δεν αποτελεί παράγοντα κινδύνου. Η μέση τιμή της χοληστερόλης ήταν 198,8 ± 42.2 mg/dL. Υπέρταση είχε το 37,6% και διαβήτη το 13,5%. Το 52% του δείγματος ήταν γυναίκες.
Εν τω μεταξύ μια μεγάλη μελέτη σε Κορεάτες που παρακολούθησε 12,8 εκατομμύρια άτομα για 10 χρόνια έδειξε ότι η ιδανική τιμή της ολικής χοληστερόλης είναι τα 230 mg/dL, όπως δείχνει το παρακάτω διάγραμμα. 
Τα επίπεδα ολικής χοληστερόλης που σχετίζονται με τη χαμηλότερη θνησιμότητα ήταν 210–249 mg/dL και στα δύο φύλα σε όλες τις ηλικιακές ομάδες, εκτός από τις νεότερες ομάδες ανδρών, ηλικίας 18–34 ετών (180–219 mg/dL), και τις γυναίκες ηλικίας 18–34 ετών ετών (160–199 mg/dL) και 35–44 ετών (180–219 mg/dL).
