Ορισμένα κοινά βακτήρια του εντέρου μπορούν να τροφοδοτήσουν την ανάπτυξη των καρκινικών κυττάρων του προστάτη και να τους επιτρέψουν να αποφύγουν τα αποτελέσματα της θεραπείας, διαπίστωσε μια νέα μελέτη.
Οι επιστήμονες αποκάλυψαν ότι τα βακτήρια του εντέρου συμβάλλουν στην εξέλιξη των προχωρημένων καρκίνων του προστάτη και στην αντοχή τους στην ορμονοθεραπεία, παρέχοντας μια εναλλακτική πηγή ανδρογόνων που προάγουν την ανάπτυξη των καρκινικών κυττάρων.
Η ορμονική θεραπεία είναι το πρότυπο φροντίδας για τον προχωρημένο καρκίνο του προστάτη και λειτουργεί μειώνοντας τα επίπεδα των ανδρογόνων. Αλλά οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι τα χαμηλά επίπεδα ανδρογόνων στους ασθενείς μπορούν να οδηγήσουν στην ανάπτυξη των βακτηρίων του εντέρου, τα οποία μπορούν να γίνουν εργοστάσια ορμονών για να διατηρήσουν την ανάπτυξη του καρκίνου του προστάτη.
Τα βακτηριακά «δακτυλικά αποτυπώματα» που εντοπίζονται από τους επιστήμονες μπορεί να βοηθήσουν στην επιλογή ασθενών με υψηλό κίνδυνο ανάπτυξης αντίστασης στη θεραπεία, οι οποίοι θα μπορούσαν να επωφεληθούν από στρατηγικές χειρισμού του μικροβιώματός τους. Για παράδειγμα, οι άνδρες θα μπορούσαν πάρουν ένα ποτό γιαουρτιού εμπλουτισμένο με ευνοϊκά βακτήρια.
Μια ομάδα επιστημόνων από το Ινστιτούτο Έρευνας για τον Καρκίνο, στο Λονδίνο, το Ινστιτούτο Ογκολογικής Έρευνας στην Μπελινζόνα, Ελβετία και το Ελβετικό Ομοσπονδιακό Ινστιτούτο Τεχνολογίας χρησιμοποίησαν δείγματα ποντικών και ασθενών για να διερευνήσουν το ρόλο των βακτηρίων του εντέρου στην ανάπτυξη και εξέλιξη του καρκίνου του προστάτη.
Η μελέτη, που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό Science, χρηματοδοτήθηκε από το Prostate Cancer Foundation, Movember, Prostate Cancer UK, Cancer Research UK και The John Black Charitable Foundation.
Τα βακτήρια του εντέρου είναι μέρος του μικροβιώματός μας και είναι συνήθως πολύτιμα για τον άνθρωπο. Ωστόσο, ο καρκίνος και άλλες ασθένειες μπορούν να καταστρέψουν αυτή την αμοιβαία επωφελή ισορροπία -για παράδειγμα προωθώντας την επέκταση των βακτηρίων του εντέρου και ενθαρρύνοντάς τα να απελευθερώσουν τοξίνες ή άλλα μόρια που επηρεάζουν τα καρκινικά κύτταρα.
Δεδομένου του ρόλου που μπορούν να παίξουν τα «εντερικά βακτήρια» στον καρκίνο, οι ερευνητές εξέτασαν εάν τα βακτήρια του εντέρου από άνδρες με καρκίνο του προστάτη θα μπορούσαν επίσης να αλλάξουν το μεταβολισμό των ορμονών των ασθενών και έτσι να επηρεάσουν την ανάπτυξη του καρκίνου.
Οι επιστήμονες διαπίστωσαν ότι η απαλλαγή από όλα τα βακτήρια του εντέρου σε ποντίκια με καρκίνο του προστάτη επιβράδυνε την ανάπτυξη του όγκου και καθυστέρησε την εμφάνιση ορμονικής αντίστασης.
Διαπίστωσαν επίσης ότι η μεταμόσχευση κοπράνων από ποντίκια με ανθεκτικό στις ορμόνες καρκίνο του προστάτη σε ποντίκια με χαμηλά επίπεδα ανδρογόνων που δεν είχαν ακόμη αναπτύξει αντοχή ενθάρρυνε την ανάπτυξη του όγκου.
Οι ερευνητές έδειξαν σε ποντίκια ότι τα βακτήρια του εντέρου ήταν σε θέση να παράγουν ορμόνες ανδρογόνων από πρόδρομα μόρια.
Για να μεταφράσουν τα ευρήματα σε ανθρώπους, οι ερευνητές ανέλυσαν τα βακτήρια του εντέρου από ασθενείς που νοσηλεύονταν στο The Royal Marsden NHS Foundation Trust. Εξέτασαν δύο διαφορετικές ομάδες ασθενών -19 άνδρες των οποίων ο καρκίνος του προστάτη εξακολουθούσε να ανταποκρίνεται σε ορμονοθεραπεία και 55 άνδρες με προχωρημένο ανθεκτικό στις ορμόνες καρκίνο του προστάτη.
Η μεταμόσχευση κοπράνων από ασθενείς με καρκίνο του προστάτη με ανθεκτικό στις ορμόνες καρκίνο του προστάτη σε ποντίκια με καρκίνο που δεν ήταν ανθεκτικά, προώθησαν την ανάπτυξη του όγκου και την ορμονική αντίσταση.
Οι επιστήμονες ανέλυσαν επίσης το μικροβιακό γενετικό υλικό από τα κόπρανα ανδρών με καρκίνο του προστάτη και εντόπισαν ένα συγκεκριμένο βακτήριο -το Ruminococcus- που μπορεί να διαδραματίσει σημαντικό ρόλο στην ανάπτυξη της αντοχής. Αντίθετα, το βακτήριο Prevotella stercorea συσχετίστηκε με ευνοϊκά κλινικά αποτελέσματα.
Οι ερευνητές επώασαν μίνι όγκους που ονομάζονται οργανοειδή, προερχόμενους από ασθενείς με καρκίνο του προστάτη, με διαφορετικά βακτήρια του εντέρου και προσπάθησαν να τους θεραπεύσουν στο εργαστήριο. Αυτό τους βοήθησε να εντοπίσουν τα ευνοϊκά και τα δυσμενή βακτηριακά «δακτυλικά αποτυπώματα» που συνδέονται με την έκβαση του καρκίνου του προστάτη, τα οποία θα μπορούσαν να βοηθήσουν στον εντοπισμό των ανδρών που ίσως επωφελούνται από στρατηγικές χειρισμού του μικροβιώματος.
Ο συντάκτης της μελέτης, καθηγητής Johann de Bono, καθηγητής Πειραματικής Καρκίνου στο Ινστιτούτο Έρευνας για τον Καρκίνο, και γιατρός στο The Royal Marsden NHS Foundation Trust, δήλωσε: “Τα ευρήματά μας αποκαλύπτουν ότι η έναρξη ορμονοθεραπείας για τον καρκίνο του προστάτη μπορεί να κάνει ορισμένα βακτήρια του εντέρου να αρχίσουν να παράγουν ανδρικές ορμόνες. Αυτά τα ανδρογόνα μπορούν στη συνέχεια να διατηρήσουν την ανάπτυξη του καρκίνου του προστάτη και να αυξήσουν την αντίσταση στην ορμονική θεραπεία, επιδεινώνοντας τα αποτελέσματα επιβίωσης των ανδρών. Η έρευνά μας εντόπισε συγκεκριμένες υπογραφές μεταξύ βακτηρίων του εντέρου που θα μπορούσαν να υποδείξουν ότι ορισμένοι άνδρες με καρκίνο του προστάτη που έχουν αυτά τα βακτήρια είναι πιο πιθανό να αναπτύξουν αντίσταση στην ορμονική θεραπεία. Το επόμενο βήμα θα είναι η περαιτέρω διερεύνηση του τρόπου εφαρμογής αυτών των υπογραφών σε ασθενείς, με στόχο την επινόηση ενός τεστ για την επιλογή ανδρών που θα επωφεληθούν από μεταμοσχεύσεις κοπράνων, αντιβιοτική θεραπεία και άλλες στρατηγικές για τον χειρισμό του μικροβιώματος. Μακροπρόθεσμα, ο στόχος μας θα ήταν να παράγουμε ένα γιαούρτι εμπλουτισμένο με ευνοϊκά βακτήρια που αποτρέπουν την αντίσταση στη θεραπεία”.
Ο καθηγητής Kristian Helin, Διευθύνων Σύμβουλος του Ινστιτούτου Έρευνας για τον Καρκίνο, στο Λονδίνο, δήλωσε: “Η επίδραση του μικροβιώματος του εντέρου στον καρκίνο είναι ένας συναρπαστικός νέος τομέας της επιστήμης που μόλις αρχίζουμε να καταλαβαίνουμε. Αυτά τα ευρήματα είναι τα πρώτα που αποκαλύπτουν έναν μηχανισμό μέσω του οποίου το μικροβίωμα του εντέρου μπορεί να οδηγήσει στην ανάπτυξη του καρκίνου του προστάτη και την αντίσταση στην ορμονική θεραπεία. Η κατανόηση του κατά πόσο συνηθισμένα “καλά” βακτήρια στο έντερο μπορούν να επηρεάσουν το μεταβολισμό των ορμονών σε άνδρες με καρκίνο του προστάτη θα μας βοηθήσει να χαράξουμε νέες θεραπευτικές στρατηγικές. Ανυπομονώ να προχωρήσει αυτή η έρευνα στην κλινική πρακτική και ελπίζουμε ότι οι στρατηγικές χειρισμού του μικροβιώματος να μπορούν να κάνουν τη διαφορά για τους ασθενείς”.