Της Αριστέας Βελεγράκη, Καθηγήτριας Ιατρικής Σχολής ΕΚΠΑ.
Ο μύκητας Candida auris (εν συντομία C. auris) πρωτοαπομονώθηκε και ταυτοποιήθηκε σε ασθενή με μυκητίαση στο αυτί, στην Ιαπωνία το 2009. Όμως, αναδρομικές μελέτες έδειξαν ότι προϋπήρχε ως αίτιο σηψαιμίας από το 1996, αλλά δεν μπορούσε να αναγνωριστεί με τα τότε διαθέσιμα εργαστηριακά μέσα.
Ο μύκητας C. auris βρίσκεται σε νοσοκομειακούς χώρους αλλά και στην κοινότητα. Την τελευταία τριετία, τα προηγμένα συστήματα ανάλυσης που χρησιμοποιούν τα εξειδικευμένα μυκητολογικά εργαστήρια κάνουν ακόμη ευκολότερη την ταυτοποίηση του μύκητα. Αυτό έχει συνεισφέρει στην αύξηση της συχνότητάς του που παρατηρείται τελευταία.
Δημοσιευμένες ή υπό δημοσίευση μελέτες από το Εργαστήριο Ερευνητικής Μυκητολογίας, της Ιατρικής Αθηνών και από το Μυκητολογικό Εργαστήριο του Ομίλου ΒΙΟΙΑΤΡΙΚΗ δείχνουν ότι οι κλώνοι C. auris που απαντώνται συχνότερα στην Ελλάδα προέρχονται από την Ινδία και ακολουθούν αυτοί από την Αυστρία και το Κουβέιτ.
Πόσο επικίνδυνος είναι ο μύκητας C. auris;
Το παθογόνο συνιστά απειλή για τη Δημόσια Υγεία, διότι έχει την ικανότητα να αποικίζει εύκολα το δέρμα, να μεταδίδεται ταχέως από ασθενή σε ασθενή στο νοσοκομειακό χώρο και να προκαλεί λοίμωξη βαριάς πρόγνωσης, ιδιαίτερα σε ασθενείς με ανοσοκαταστολή. Επιπλέον, παραμένει για αρκετό χρονικό διάστημα στις επιφάνειες αντικειμένων, ενώ κάποια απολυμαντικά δεν τον εξουδετερώνουν. Kάποια στελέχη C. auris εμφανίζουν αντοχή στα αντιμυκητιασικά φάρμακα, με αποτέλεσμα να γίνεται δύσκολη η θεραπεία της λοίμωξης.
Προς το παρόν δεν υπάρχουν στοιχεία που να στοιχειοθετούν μεγάλη αύξηση ή σοβαρή έξαρση των μυκητιάσεων που οφείλονται σε C. auris. Καλό είναι να παραμένουμε ψύχραιμοι και να ακολουθούμε τις συμβουλές των ειδικών. Η τήρηση των βασικών κανόνων υγιεινής και η σχολαστική καθαριότητα των χώρων όπου κινούμαστε είναι τα πιο αποτελεσματικά μέτρα προστασίας και πρόληψης για κάθε λοίμωξη. Πλένουμε τακτικά και σχολαστικά τα χέρια μας, με σαπούνι και νερό και ακολούθως με αλκοολούχο διάλυμα, ιδίως πριν το φαγητό και μετά την τουαλέτα. Απολυμαίνουμε τακτικά τα χέρια μας με αλκοολούχο διάλυμα, εάν δεν έχουμε πρόσβαση σε σαπούνι και νερό.
Καθαρίζουμε και απολυμαίνουμε σχολαστικά τις επιφάνειες των χώρων όπου ζούμε και εργαζόμαστε.
Σύμφωνα με τα διαθέσιμα δεδομένα, το χλώριο είναι αποτελεσματικό στην καταπολέμηση του C. auris.
Χώροι φροντίδας βρεφών, παιδιών και υπερηλίκων, καθώς και ασθενών, όπως τα νοσοκομεία, οφείλουν να ακολουθούν τα ειδικά πρωτόκολλα καθαριότητας και απολύμανσης.
Εφόσον διαγνωσθεί μυκητίαση με C. auris σε μη νοσηλευόμενο ασθενή, θα πρέπει να γίνει πλήρης και ακριβής ταυτοποίηση του μύκητα καθώς και αντιμυκητόγραμμα, το οποίο δείχνει την ευαισθησία του μύκητα στις διαθέσιμα φάρμακα. Σε κάθε περίπτωση θα πρέπει να ακολουθούνται πιστά οι οδηγίες του θεράποντα ιατρού.
Παραπομπές:
1. Satoh K, Makimura K, Hasumi Y, Nishiyama Y, Uchida K, Yamaguchi H. Candida auris sp. nov., a novel ascomycetous yeast isolated from the external ear canal of an inpatient in a Japanese hospital. Microbiology and immunology. 2009; 53(1):41–4.
2. Lee WG, Shin JH, Uh Y, Kang MG, Kim SH, Park KH, et al. First three reported cases of nosocomial fungemia caused by Candida auris. J Clin Microbiol. 2011;49(9):3139-42.
3. Stathi A, Loukou I, Kirikou H, Petrocheilou A, Moustaki M, Velegraki A, Zachariadou L. Isolation of Candida auris from cystic fibrosis patient, Greece, April 2019. Euro Surveill. 2019; 24(29).
