Φαίνεται πως αν παράγετε μεγάλη ποσότητα ινσουλίνης, αποκτάτε μεγαλύτερο βάρος. Υπάρχουν αρκετά στοιχεία που δείχνουν ότι η ινσουλίνη σας παχαίνει.
Στα τρωκτικά, η χρόνια θεραπεία με ινσουλίνη αυξάνει την πρόσληψη τροφής και προκαλεί παχυσαρκία. Σε μια μελέτη, (Torbay et al.) σε αρουραίους, οι καθημερινές ενέσεις ινσουλίνης, διατηρώντας σταθερή την πρόσληψη της τροφής είχαν ως αποτέλεσμα μια αυξημένη λιπώδη μάζα. Συνεπές με αυτό το εύρημα είναι ότι τα ποντίκια με γενετικά μειωμένη έκκριση ινσουλίνης προστατεύονται από την παχυσαρκία όταν καταναλώνουν περισσότερες θερμίδες.
Στον άνθρωπο, τα φάρμακα που αυξάνουν την έκκριση ινσουλίνης ή την ευαισθησία του λιπώδους ιστού στην ινσουλίνη προκαλούν αύξηση του βάρους. Επίσης, τα φάρμακα που μειώνουν την έκκριση ινσουλίνης, συμπεριλαμβανομένων των αναστολέων της α-γλυκοσιδάσης, προκαλούν απώλεια βάρους. Οι ασθενείς με διαβήτη τύπου 1 που υποβάλλονται σε εντατική ινσουλινοθεραπεία για δύο μήνες παρουσιάζουν αύξηση του βάρους κατά περίπου 2,4 κιλά. Τέλος, οι δίαιτες με υψηλή περιεκτικότητα σε λιπαρά προκαλούν μεγαλύτερη απώλεια βάρους από τις δίαιτες με πολλούς υδατάνθρακες, σε αντίθεση με την αυτό που θα περίμενε κανείς λόγω του ότι το λίπος έχει περισσότερες θερμίδες.
Γιατί η ινσουλίνη προκαλεί αύξηση του βάρους; Είναι δύσκολο να κάψετε λίπος όταν έχετε συνέχεια υψηλά επίπεδα ινσουλίνης στο αίμα σας. Εκτός από την επίδραση της ορμόνης στο σάκχαρο του αίματος, η ινσουλίνη αναστέλλει την λιπόλυση, τη διάσπαση των τριγλυκεριδίων και την έξοδό τους από τα λιποκύτταρα. Το λίπος αποθηκεύεται στα λιποκύτταρα αλλά δεν καίγεται εκεί. Πρέπει κάπως να απελευθερωθεί από το λιποκύτταρα και να πάει σε άλλα όργανα για να καεί. Σκεφτείτε την ινσουλίνη ως ένα δεσμοφύλακα που στέκεται έξω από τα λιποκύτταρα για να βεβαιωθεί ότι δεν αποδρά το λίπος. Έτσι το λίπος δεν κυκλοφορεί στο αίμα για να πάει σε άλλα κύτταρα όπως είναι τα μυϊκά και να χρησιμοποιηθεί ως καύσιμο.
Βέβαια, το ανθρώπινο σώμα δεν είναι δυαδικό, οι διαδικασίες δεν ενεργοποιούνται ή απενεργοποιούνται πλήρως, αλλά μοιάζει περισσότερο με τραμπάλα. Σκεφτείτε την ινσουλίνη ως ένα φρένο στην καύση του λίπους. Όπως και νάχει, οι υδατάνθρακες, οι οποίοι ανεβάζουν περισσότερο το σάκχαρο και την ινσουλίνη στο αίμα από ό,τι οι πρωτεΐνες και τα λίπη, εμποδίζουν την λιπόλυση και άρα την καύση του λίπους. Για τη λιπόλυση, τα λιποκύτταρα διεγείρονται από ένα ένζυμο που ονομάζεται ορμονοευαίσθητη λιπάση (HSL) και απελευθερώνουν τα μέρη των τριγλυκεριδίων στο αίμα, τη γλυκερόλη και τα λιπαρά οξέα τα οποία φτάνουν στα άλλα κύτταρα του σώματος και μπαίνουν μέσα τους όπου καίγονται στα μιτροχόνδρια. Συνεπώς δεν χάνουμε λιποκύτταρα, αυτό που χάνουμε είναι το περιεχόμενό τους.
Αν κάνετε δίαιτα και δυσκολεύεστε να χάσετε βάρος, αυτό μπορεί να οφείλεται στο ότι το σώμα σας είναι ιδιαίτερα ευαίσθητο στους υδατάνθρακες, που σημαίνει ότι το σάκχαρο ή η ινσουλίνη σας αυξάνεται πολύ μετά την κατανάλωση υδατανθράκων. Ίσως έχετε περάσει χρόνια ακολουθώντας μια δίαιτα υψηλής περιεκτικότητας σε υδατάνθρακες προσπαθώντας να μειώσετε την πρόσληψη του λίπους. Όμως οι υδατάνθρακες -και η επίδρασή τους στην ινσουλίνη- περιορίζουν την καύση του λίπους. Εάν προσθέσατε άσκηση τα πράγματα μπορεί να είχαν πάει καλύτερα διότι καίγατε τους υδατάνθρακες και μετά τους αναπληρώνατε.
Όταν τρώτε πολλούς υδατάνθρακες το λίπος δυσκολεύεται να απελευθερωθεί. Έτσι, δεν είναι περίεργο που η στρατηγική να τρώτε συχνά πολλούς υδατάνθρακες αποτυγχάνει στην απώλεια βάρους και μάλιστα όταν τρώτε κάθε τόσο και από λίγο. Όταν πρόκειται για το λίπος, η ινσουλίνη είναι μια ορμόνη αποθήκευσης. Δίνει προτεραιότητα στη γλυκόζη ως καύσιμο και αυτό το κάνει μη αφήνοντας το λίπος να βγει από τις αποθήκες του.
