Το νερό είναι απαραίτητο για την ανθρώπινη ζωή. Αντιπροσωπεύει το 50-70% του σωματικού μας βάρους και είναι ζωτικής σημασίας για τις περισσότερες σωματικές λειτουργίες. Αν είστε 70 κιλά, έχετε 40 λίτρα νερό στο σώμα σας. Τα δύο τρίτα αυτού του νερού βρίσκονται μέσα στα κύτταρά σας και το υπόλοιπο έξω από αυτά. Εκτός των κυττάρων, το 20% του νερού βρίσκεται στο αίμα (περίπου 3 λίτρα), το οποίο μαζί με τα ερυθρά αιμοσφαίρια (2 λίτρα) δημιουργούν συνολικά 5 λίτρα αίματος. Χάνουμε νερό μέσω της αναπνοής, των ούρων και του δέρματός μας και πρέπει να παραμένουμε ενυδατωμένοι.
Η πρόσληψη νερού οφείλεται κυρίως στο τι πίνετε και στο τι τρώτε. Η ημερήσια διακύμανση του νερού ρυθμίζεται από τους νεφρούς. Όταν πίνετε πολύ νερό, οι νεφροί σας απαλλάσσουν από την υπερβάλλουσα ποσότητα και ουρείτε περισσότερο. Αντίθετα, όταν χάνετε νερό, το αίμα γίνεται πιο συγκεντρωμένο και αυτό ενεργοποιεί τους νεφρούς να το συγκρατούν με αποτέλεσμα να απεκκρίνεται λιγότερη ποσότητα στα ούρα. Αυτός ο μηχανισμός δεν σας εξασφαλίζει αν δεν πίνετε επαρκή ποσότητα νερό. Αν καταναλώνετε ελάχιστη ποσότητα υγρών, τότε μπορεί να δημιουργηθεί πρόβλημα. Οι γιατροί έχουν δύο όρους για αυτό το πρόβλημα, υποογκαιμία και αφυδάτωση, που δεν ταυτίζονται μεταξύ τους.
Υποογκαιμία είναι ο μειωμένος όγκος αίματος. Αυτό φυσικά αυτό δεν είναι καλό. Το νερό διατηρεί τη θερμοκρασία του σώματος και λιπαίνει τις αρθρώσεις. Όσο πιο παχύρρευστο και συγκεντρωμένο γίνεται το αίμα σας, τόσο πιο δύσκολο είναι για το καρδιαγγειακό σύστημα να διατηρήσει την αρτηριακή πίεση. Σοβαρές περιπτώσεις μειωμένου όγκου αίματος μπορεί να οδηγήσουν σε ζάλη και κατάρρευση γιατί μειώνεται η αρτηριακή πίεση. Είναι ανησυχητικό όταν έχετε υψηλή αρτηριακή πίεση αλλά δεν πρέπει να είναι ούτε πολύ χαμηλή διότι τότε δεν μπορεί να κυκλοφορήσει σωστά το αίμα. Αυτό μπορεί να σας κάνει να λιποθυμήσετε ή να ζαλιστείτε όταν σηκώνεστε απότομα.
Επίσης, η ανεπάρκεια νερού εμποδίζει τις προσπάθειες του σώματος να ρυθμίσει τη θερμοκρασία του. Το σώμα λειτουργεί καλύτερα με εσωτερική θερμοκρασία στους 37 βαθμούς Κελσίου και για να διατηρήσει αυτή τη θερμοκρασία χρησιμοποιεί διάφορους μηχανισμούς π.χ. την εφίδρωση, διαχέοντας τη θερμότητα για να παραμένει δροσερό. Περίπου το 35% της απώλειας θερμότητας προέρχεται από την εξάτμιση του ιδρώτα αλλά ο σημαντικότερος τρόπος απώλειας θερμότητας είναι μέσω ακτινοβολίας με τη μορφή ηλεκτρομαγνητικών κυμάτων αντιπροσωπεύοντας το 65% -όταν όμως οι θερμοκρασίες του περιβάλλοντος είναι μεγαλύτερες από 35 βαθμούς Κελσίου, ο τρόπος αυτός καθίσταται αναποτελεσματικός.
Η αφυδάτωση είναι κάτι περισσότερο από την υποογκαιμία, υπονοεί την απώλεια νερού όχι μόνο από τα αιμοφόρα αγγεία αλλά και από τα κύτταρά μας. Η αφυδάτωση, φυσικά, είναι χειρότερη διότι οι βιοχημικές διαδικασίες μέσα στα κύτταρα απαιτούν νερό. Κι ενώ μπορεί να συμβεί οποιαδήποτε εποχή του χρόνου, είναι πιο συχνή τους καλοκαιρινούς μήνες. Το κλειδί είναι η γνώση των σημείων και συμπτωμάτων για να προλάβετε την κατάσταση. Αν για οποιοδήποτε λόγο αισθανθείτε ξηροστομία ή ελαφρά ζαλάδα μπορεί να σας λείπει νερό. Η έρευνα δείχνει ότι μόλις 1% αφυδάτωση επηρεάζει αρνητικά τη διάθεση, την προσοχή, τη μνήμη και τον κινητικό συντονισμό.
Το καλοκαίρι, όταν οι θερμοκρασίες ανεβαίνουν οι αντοχές του οργανισμού δοκιμάζονται λόγω της απώλειας νερού μέσω του ιδρώτα. Αυτό που πρέπει να κάνετε είναι να διατηρείτε τα αποθέματα νερού στο σώμα σας, γι’ αυτό και πρέπει να πίνετε ακόμα και τέσσερα λίτρα νερό την ημέρα, ανάλογα με τις ανάγκες σας. Είναι σημαντικό να ξέρετε ότι το αλκοόλ έχει διουρητικές ιδιότητες δρώντας απευθείας στα νεφρά και κάνοντάς σας να ουρείτε περισσότερα υγρά από αυτά προσλαμβάνεται από τα αλκοολούχα ποτά. Αντίθετα, τα καφεϊνούχα ποτά, όπως το τσάι και ο καφές, θεωρείται πως δεν αυξάνουν την απώλεια νερού στα ούρα πάνω από την ποσότητα που συνοδεύει συνήθως αυτά τα ροφήματα.
Η επαρκής κατανάλωση νερού κάθε μέρα έχει φανεί ότι μειώνει τον σχηματισμό πέτρας στα νεφρά σε άτομα με ιστορικό νεφρολιθίασης. Επίσης, μειώνει τον αριθμό των λοιμώξεων της ουροδόχου κύστης σε άτομα με ιστορικό ουρολοιμώξεων. Υπάρχουν ενδείξεις, χωρίς όμως να είναι απόλυτα ξεκάθαρο, ότι μια ικανοποιητική πρόσληψη νερού βελτιώνει την επιδερμίδα, τη λειτουργία των νεφρών και αντιμετωπίζει τη δυσκοιλιότητα. Μπορεί ακόμα να σας βοηθήσει να χάσετε βάρος αν πίνετε ένα ποτήρι νερό πριν από τα γεύματά σας. Τέλος, ορισμένες μελέτες αναφέρουν καλύτερη γνωστική απόδοση μετά την αύξηση της πρόσληψης νερού και λιγότερο άγχος.
