Όλοι γνωρίζουμε ότι πρέπει να γυμναζόμαστε και να τρώμε υγιεινά. Αλλά αυτό δεν είναι μόνο καλό για τη διατήρηση της σιλουέτας μας καθώς μεγαλώνουμε. Μια νέα έρευνα από το Πανεπιστήμιο της Τζόρτζια δείχνει ότι η σωματική δραστηριότητα θα μπορούσε να βοηθήσει στην προστασία των γνωστικών μας ικανοτήτων καθώς μεγαλώνουμε. Και δεν χρειάζεται να είναι έντονη άσκηση για να έχει αυτό το θετικό αποτέλεσμα.
«Το εύρημα δεν λέει πως αν είσαι μεγαλύτερος, πρέπει να βγεις εκεί έξω και να αρχίσεις να τρέχεις μαραθώνιους», είπε η Marissa Gogniat, επικεφαλής της μελέτης και πτυχιούχος διδακτορικού στην ψυχολογία. «Σημαίνει ότι αν κάνεις περισσότερα βήματα, αν κινείσαι στο περιβάλλον σου λίγο περισσότερο, αυτό μπορεί να είναι χρήσιμο για την υγεία του εγκεφάλου σου και να σε κρατήσει πιο ανεξάρτητο όσο μεγαλώνεις».
Η μελέτη δημοσιεύτηκε στο Sport Sciences for Health και παρακολούθησε 51 ηλικιωμένους, μέσης ηλικίας 73 ετών, κάνοντας μετρήσεις της φυσικής τους δραστηριότητας και της φυσικής τους κατάστασης.
Οι συμμετέχοντες πραγματοποίησαν τεστ ειδικά σχεδιασμένα για τη μέτρηση της γνωστικής λειτουργίας και υποβλήθηκαν σε μαγνητική τομογραφία για να εκτιμηθεί η λειτουργία του εγκεφάλου. Φορούσαν επίσης μια συσκευή που μετρούσε την ένταση της σωματικής δραστηριότητας του χρήστη, τον αριθμό των βημάτων που έκανε και την απόσταση που διανύθηκε.
Οι ερευνητές αξιολόγησαν τη φυσική κατάσταση μέσω ενός τεστ βάδισης 6 λεπτών, κατά το οποίο οι συμμετέχοντες περπάτησαν όσο πιο γρήγορα μπορούσαν για να καλύψουν όσο το δυνατόν μεγαλύτερη απόσταση εντός του χρονικού ορίου.
Η υψηλότερη σωματική δραστηριότητα και φυσική κατάσταση συνδέθηκε με καλύτερη εκτελεστική λειτουργία. Τα αποτελέσματα δείχνουν ότι η σωματική δραστηριότητα και η φυσική κατάσταση μπορεί να χρησιμεύσουν ως προστατευτικοί παράγοντες για τη γήρανση του εγκεφάλου.
«Πάντα ακούγαμε ότι είναι καλό να ασκείσαι, αλλά νομίζω ότι αυτή η μελέτη παρέχει κάποιες αποδείξεις ότι η άσκηση μπορεί πραγματικά να αλλάξει τον εγκέφαλό μας», είπε η Gogniat. «Και επηρεάζει τον τρόπο με τον οποίο μπορούμε να λειτουργήσουμε στην καθημερινή μας ζωή».
Ο εγκέφαλος αποτελείται από πολλά διακριτά δίκτυα νευρώνων. Αυτά τα δίκτυα βρίσκονται σε συνεχή επικοινωνία, στέλνοντας πληροφορίες το ένα στο άλλο. Διαφορετικά μέρη του εγκεφάλου είναι ενεργά σε διαφορετικούς χρόνους. Για παράδειγμα, το δίκτυο που είναι ενεργό όταν το σώμα είναι σε ηρεμία, σβήνει όταν ένα άτομο αρχίζει να προσπαθεί να ολοκληρώσει μια εργασία. Εκείνη την ώρα, ένα άλλο δίκτυο ξεκινά. Ενώ ένα από αυτά τα δίκτυα είναι ενεργό, το άλλο θα πρέπει να είναι απενεργοποιημένο. Εάν δεν είναι, αυτό είναι ένα σημάδι ότι ο εγκέφαλος ενός ατόμου δεν λειτουργεί όπως θα έπρεπε.
Τα δίκτυα των νευρώνων είναι το κλειδί για τη δυνατότητα εκτέλεσης βασικών εργασιών στην καθημερινή μας ζωή, όπως η απομνημόνευση πληροφοριών και η επίδειξη αυτοελέγχου. Αλλά καθώς οι άνθρωποι μεγαλώνουν, αυτές οι εργασίες γίνονται συχνά πιο δύσκολες. Αυτή η μελέτη ήταν η πρώτη που εξέτασε πώς αυτά τα δίκτυα αλληλεπιδρούν με τη σωματική δραστηριότητα και τη φυσική κατάσταση επηρεάζοντας τον τρόπο λειτουργίας του εγκεφάλου.
«Η εργασία είναι συναρπαστική γιατί παρέχει ενδείξεις πως όταν οι άνθρωποι των οποίων τα δίκτυα εγκεφάλου δεν λειτουργούν βέλτιστα, και συμμετέχουν σε σωματική δραστηριότητα, υπάρχει βελτίωση στην εκτελεστική τους λειτουργία και την ανεξαρτησία τους», είπε η Gogniat. «Δεν λέμε ότι πρέπει να αλλάξετε ριζικά τη ζωή σας. Ίσως απλώς πάρτε τις σκάλες στο δρόμο για τη δουλειά. Σηκωθείτε και περπατήστε λίγο περισσότερο. Εκεί θα έχετε το περισσότερο κέρδος, όχι στην τρελή, υψηλής έντασης άσκηση».
Πηγή: Physical activity and fitness moderate the association between executive function and anti-correlated networks in the aging brain. Sport Sciences for Health, 2022; DOI: 10.1007/s11332-021-00887-9.
