Μια γενετική παραλλαγή που υπάρχει σχεδόν στο 30% των Γροιλανδών συνδέεται με υψηλή χοληστερόλη και αυξημένο κίνδυνο καρδιαγγειακών παθήσεων, σύμφωνα με μια μελέτη που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό Human Genetics and Genomics Advances.
Είναι η πρώτη αναφορά συσχέτισης μεταξύ αυτής της ειδικής για την Αρκτική παραλλαγής -γνωστής ως p.G137S- και της καρδιαγγειακής νόσου.
«Λόγω της υψηλής συχνότητας και των μεγάλων επιδράσεών του, το p.G137S έχει αξιοσημείωτο αντίκτυπο σε επίπεδο πληθυσμού, αυξάνοντας τον κίνδυνο υψηλής χοληστερόλης και καρδιαγγειακών παθήσεων για έως και το 30% του πληθυσμού της Γροιλανδίας», λέει ο πρώτος συγγραφέας της μελέτης Emil Jorsboe, του Πανεπιστημίου της Κοπεγχάγης. «Η παραλλαγή είναι επομένως ένας πιθανός δείκτης για έγκαιρη παρέμβαση σε πληθυσμούς της Αρκτικής».
Τα καρδιαγγειακά νοσήματα είναι η νούμερο ένα αιτία θανάτου σε πολλούς πληθυσμούς παγκοσμίως. Συνδέεται στενά με αυξημένα επίπεδα της χοληστερόλης λιποπρωτεΐνης χαμηλής πυκνότητας (LDL). Η πρόσληψη σωματιδίων LDL-χοληστερόλης από το αίμα στους ιστούς όπως το συκώτι μεσολαβείται από τον υποδοχέα της LDL (LDLR). Οι μεταλλάξεις στο γονίδιο LDLR, το οποίο κωδικοποιεί αυτόν τον υποδοχέα, είναι μια κοινή αιτία υψηλών επιπέδων χοληστερόλης στην κυκλοφορία του αίματος.
Μεταξύ των Γροιλανδών, ο επιπολασμός των καρδιαγγειακών παθήσεων είναι πιθανό να αυξηθεί στο μέλλον λόγω της αύξησης του προσδόκιμου ζωής και της αλλαγής του τρόπου ζωής τους. Η παραλλαγή LDLR που είναι ειδική για την Αρκτική, γνωστή ως p.G137S, αποδείχθηκε πρόσφατα ότι σχετίζεται με αυξημένα επίπεδα χοληστερόλης. Αλλά μέχρι τώρα, δεν ήταν σαφές εάν αυτή η παραλλαγή σχετίζεται επίσης με αυξημένο κίνδυνο καρδιαγγειακής νόσου.
Στη νέα μελέτη, ο Jorsboe και οι συνεργάτες του εξέτασαν αυτή την πιθανότητα σε μια ομάδα 5.063 Γροιλανδών. Περίπου το 30% των ατόμων έφεραν τουλάχιστον ένα αντίγραφο του αλληλόμορφου p.G137S. Περίπου το 25% των ετερόζυγων και το 55% των ομόζυγων φορέων είχαν υψηλά επίπεδα LDL χοληστερόλης στο αίμα τους.
Επιπλέον, το p.G137S συσχετίστηκε με αυξημένο κίνδυνο ισχαιμικής καρδιακής νόσου, περιφερικής αρτηριακής νόσου και στεφανιαίων επεμβάσεων. Ωστόσο, μόνο ένα χαμηλό ποσοστό των ατόμων με πολύ υψηλά επίπεδα LDL χοληστερόλης λάμβαναν θεραπεία μείωσης της χοληστερόλης. Επιπλέον, τα αυξημένα επίπεδα LDL χοληστερόλης για τους φορείς p.G137S ήταν ανεξάρτητα από την ηλικία, υποδεικνύοντας ότι αυτά τα άτομα θα ωφελούνταν από την έγκαιρη παρέμβαση και θεραπεία.
«Τα αποτελέσματά μας έδειξαν ότι η παραλλαγή p.G137S είχε ακόμη μεγαλύτερη επίδραση στο λιπιδικό προφίλ των Γροιλανδών από ό,τι είχε αναφερθεί προηγουμένως», λέει ο Jorsboe. «Αυτή η παραλλαγή υπογραμμίζει περαιτέρω τη σημασία της διεξαγωγής γενετικών μελετών σε μικρότερους πληθυσμούς όπως οι Γροιλανδοί».
Σύμφωνα με τους συγγραφείς, τα αποτελέσματα υποδηλώνουν ότι ένα πρόγραμμα προσυμπτωματικού ελέγχου για την παραλλαγή p.G137S θα μπορούσε να είναι πολύ χρήσιμο για την έγκαιρη αναγνώριση ατόμων με αυξημένο κίνδυνο για καρδιαγγειακή νόσο, βελτιώνοντας ενδεχομένως την προληπτική φροντίδα και τη δημόσια υγεία.
«Πιστεύουμε ότι μια μελέτη παρέμβασης θα ήταν μεγάλης σημασίας, όπου θα μπορούσε κανείς να διερευνήσει πώς τα φάρμακα που μειώνουν τη χοληστερόλη βελτιώνουν το προφίλ των λιπιδίων στους φορείς αυτής της γενετικής παραλλαγής», λέει ο Jorsboe. «Ο καθορισμός των βέλτιστων στρατηγικών θεραπείας και πρόληψης για τους φορείς της παραλλαγής είναι ζωτικής σημασίας, ειδικά επειδή το ένα τρίτο του πληθυσμού της Γροιλανδίας κινδυνεύει».
Πηγή: An LDLR missense variant poses high risk of familial hypercholesterolemia in 30% of Greenlanders and offers potential for early cardiovascular disease intervention, Human Genetics and Genomics Advances (2022). DOI: 10.1016/j.xhgg.2022.100118. www.cell.com/hgg-advances/full … 2666-2477(22)00034-3.
