Του Christian Moro, The Conversation.
Έκανες ντους σήμερα το πρωί, φοράς φρέσκα ρούχα και έχεις μια κατά τα άλλα κανονική μέρα, όταν ξαφνικά παρατηρείς αυτή τη δυσοσμία. Γιατί μυρίζουν οι μασχάλες μας και γιατί μερικές φορές περισσότερο από άλλες; Όλα καταλήγουν σε μια λιπαρή έκκριση από τους ειδικούς αδένες κάτω από το δέρμα μας, οι οποίοι είναι πολύ περισσότεροι κάτω από τις μασχάλες και πιο ενεργοί σε συγκεκριμένες στιγμές.
Αλλά παρά τα όσα μπορεί να έχετε ακούσει στο Instagram ή στο TikTok, η καθαριότητα με γλυκολικό οξύ δεν είναι η καλύτερη λύση μακροπρόθεσμα -μπορεί ωστόσο να προσφέρει μια προσωρινή βοήθεια.
Οι κύριοι ιδρωτοποιοί αδένες (ονομάζονται εκκρινείς ιδρωτοποιοί αδένες) καλύπτουν το μεγαλύτερο μέρος του σώματός μας και εκκρίνουν κυρίως νερό, το οποίο είναι άοσμο και εξατμίζεται για να μας δροσίσει. Ωστόσο, το σώμα μας είναι εξοπλισμένο και με έναν δεύτερο τύπο ιδρωτοποιού αδένα, που ονομάζονται αποκρινείς ιδρωτοποιοί αδένες. Είναι κυρίως γύρω από περιοχές με πολλά τριχοθυλάκια, όπως οι μασχάλες και η βουβωνική χώρα. Αυτοί οι αδένες εκκρίνουν μια λιπαρή ένωση και γίνονται πιο ενεργοί ως απάντηση στο στρες, τον φόβο, το άγχος, τον πόνο και τη σεξουαλική διέγερση.
Αρχικά άοσμο, αυτό το λιπαρό έκκριμα παρέχει εξαιρετική τροφή για τα βακτήρια που ζουν στο δέρμα μας. Τα βακτήρια μετατρέπουν αυτόν τον ιδρώτα σε λιπαρά οξέα και ενώσεις που παράγουν μυρωδιές, αναδίδοντας μια οσμή που θυμίζει κρεμμύδι, κύμινο και σάπιο κρέας. Ο τύπος των βακτηρίων είναι σχετικά συνεπής μεταξύ των ανθρώπων, αλλά η ισορροπία μεταξύ κάθε τύπου μπορεί να είναι διαφορετική. Η γενετική παίζει σημαντικό ρόλο στο πώς μυρίζουμε.
Και επειδή οι αποκρινείς αδένες μας ανταποκρίνονται στα συναισθήματα, οι σκέψεις και ο τρόπος ζωής μας μπορούν να επηρεάσουν τη δραστηριότητά τους. Ακόμη και ορισμένα τρόφιμα, όπως το πολύ κόκκινο κρέας, μπορούν να αλλάξουν τη μυρωδιά. Τόσο για τους άνδρες όσο και για τις γυναίκες, οι τρίχες στις μασχάλες μπορούν επίσης να προκαλέσουν μια πιο έντονη μυρωδιά.
Ποιος είναι όμως ο ρόλος αυτής της μυρωδιάς; Οι αποκρινείς ιδρωτοποιοί αδένες γενικά δεν ενεργοποιούνται μέχρι την εφηβεία, γι’ αυτό η οσμή του σώματος δεν μας ανησυχεί όταν είμαστε νέοι. Το άρωμα αλλάζει επίσης με την παραγωγή ορμονών. Για παράδειγμα, κατά τη διάρκεια του εμμηνορροϊκού κύκλου, η πιο «ελκυστική» μυρωδιά εμφανίζεται περίπου την ώρα της ωορρηξίας, όταν οι γυναίκες είναι πιο γόνιμες. Ωστόσο, η σεξουαλική λειτουργία της οσμής του σώματος δεν φαίνεται να παίζει σημαντικό ρόλο στους ανθρώπους.
Μπορεί να υπάρχει κάποια κοινωνική συνάφεια με το μοναδικό αυτό άρωμα. Τα νεογέννητα μωρά μπορούν να αναγνωρίσουν τις μυρωδιές της μασχάλης της μητέρας τους λίγες εβδομάδες μετά τον τοκετό και οι μητέρες μπορούν να διακρίνουν τη μυρωδιά του μωρού τους μετά περίπου τρεις εβδομάδες.
Αντιμετώπιση και γλυκολικό οξύ
Οι εκκρίσεις των ιδρωτοποιών αδένων μας είναι άοσμες, επομένως όσο περισσότερο τα βακτήρια στο δέρμα μας πρέπει να επεξεργαστούν τα έλαια, τόσο περισσότερες αρωματικές ενώσεις μπορούν να παράγουν. Γι’ αυτό το καθημερινό ντους βοηθά στη μείωση της κακοσμίας.
Τα αντιιδρωτικά μειώνουν την ποσότητα του ιδρώτα που απελευθερώνεται από τους αδένες. Αυτό συνήθως οφείλεται σε συστατικά όπως το αλουμίνιο, τα οποία σχηματίζουν μια προσωρινή απόφραξη στους αδένες. Από την άλλη μεριά, τα αποσμητικά καλύπτουν τις οσμές με πιο δυνατά, ευχάριστα αρώματα. Συχνά περιέχουν επίσης αλκοόλες ή συστατικά που μπορούν να κάνουν το δέρμα ελαφρώς όξινο ή να κάνουν την περιοχή λιγότερο φιλόξενη για τα βακτήρια.
Επιλέξτε ρούχα με σύνεση. Εάν το δέρμα σας είναι υγρό για μεγάλο χρονικό διάστημα, δίνει στα βακτήρια την ευκαιρία να αναπτυχθούν. Τα καθαρά ρούχα που επιτρέπουν καλή ροή αέρα μπορούν να σας βοηθήσουν να μυρίζετε πιο φρέσκα για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα κατά τη διάρκεια της ημέρας. Η καφεΐνη, ορισμένα φάρμακα, καθώς και ορισμένα παράνομα ναρκωτικά όπως η μεθαμφεταμίνη, το MDMA, η ηρωίνη και η κοκαΐνη μπορούν να αυξήσουν την εφίδρωση, η οποία θα επηρεάσει την οσμή του σώματος.
Τι γίνεται με τα αντιιδρωτικά και το γλυκολικό οξύ; Μπορεί να έχετε ακούσει ότι τα αντιιδρωτικά που περιέχουν αλουμίνιο μπορεί να προκαλέσουν καρκίνο. Αυτό έχει χαρακτηριστεί ως μύθος από ορισμένους ειδικούς διότι δεν υπάρχουν επιστημονικές μελέτες που να συνδέουν συγκεκριμένα τη χρήση αυτών των προϊόντων με τον καρκίνο. Ωστόσο, είναι συνετό να εξετάζουμε τα καλλυντικά ή τις χημικές ουσίες που βάζουμε στο δέρμα μας. Εάν διαπιστώσετε ότι το αντιιδρωτικό ή το αποσμητικό σας προκαλεί ερεθισμό ή εξανθήματα, δοκιμάστε ένα προϊόν με διαφορετικά συστατικά ή συμβουλευτείτε έναν γιατρό.
Μια πρόσφατη τάση στο Tik Tok και στο Instagram προτείνει τη χρήση γλυκολικού οξέος (συχνά χρησιμοποιείται ως απολεπιστικό για το πρόσωπο) στις μασχάλες για τη μείωση της μυρωδιάς. Θεωρητικά, η προσθήκη αυτής της χημικής ουσίας στη μασχάλη σας μπορεί να αναστείλει την ανάπτυξη των βακτηρίων και να βοηθήσει στη μείωση της οσμής του σώματος. Ωστόσο, θα μπορούσε να ερεθίσει το δέρμα, ιδιαίτερα κάτω από τα μπράτσα όπου υπάρχει μεγάλη τριβή, και ειδικά εάν η περιοχή ξυρίστηκε πρόσφατα. Επίσης δεν θα εμποδίσει την ποσότητα του ιδρώτα σας. Το γλυκολικό οξύ κατευθείαν από το μπουκάλι δεν θα δράσει για πολύ, καθώς ο ιδρώτας από τις μασχάλες θα αραιώσει και θα εξουδετερώσει τη δραστηριότητά του. Αυτό σημαίνει ότι ακόμα κι αν λειτουργεί προσωρινά, πιθανότατα θα επιστρέψετε στους δύσοσμους τρόπους σας πολύ σύντομα.
Εάν σκοπεύετε να αποφύγετε τα χημικά προϊόντα, τα καλύτερα βήματα για μια ζωή χωρίς οσμές είναι τα προφανή. Κάντε ντους καθημερινά με σαπούνι (και στεγνώστε καλά), φορέστε υφάσματα που αναπνέουν (όπως βαμβακερά, λινά ή αθλητικά ρούχα που απομακρύνουν την υγρασία), κρατήστε τα ρούχα σας καθαρά, μειώστε το άγχος και περιορίστε την πρόσληψη καφεΐνης.