Υπάρχουν δημοσιευμένες αναφορές για ασθενείς που λάμβαναν παρατεταμένη παρεντερική διατροφή, ότι η απουσία χρωμίου τους προκάλεσε αντίσταση στην ινσουλίνη και διαβήτη τύπου 2 ενώ στη συνέχεια η λήψη συμπληρωμάτων χρωμίου ανέστρεψε αυτές τις παθήσεις. Με βάση τις αναφορές αυτές, διαδόθηκε η άποψη ότι οι διαβητικοί τύπου 2 μπορεί να έχουν έλλειψη χρωμίου και έτσι το μέταλλο έγινε το δεύτερο πιο δημοφιλές συμπλήρωμα διατροφής μετά το ασβέστιο στις ΗΠΑ. Το χρώμιο πράγματι βοηθά τη δράση της ινσουλίνης να βάζει τη γλυκόζη μέσα στα κύτταρα. Αν και αυτό έχει γίνει σαφές, δεν προτείνεται η λήψη συμπληρωμάτων χρωμίου από τους διαβητικούς τύπου 2, πρώτον διότι κατά πάσα πιθανότητα δεν έχουν έλλειψη χρωμίου και δεύτερον η υπερβολική κατανάλωση χρωμίου μπορεί να έχει σοβαρές παρενέργειες.
Το χρώμιο είναι ένα λαμπερό, σκληρό μέταλλο που όταν γυαλίζεται δίνει μια όμορφη μεταλλική λάμψη -πήρε το όνομά του από την ελληνική λέξη χρώμα καθώς δίνει πολλές έγχρωμες ενώσεις. Βρίσκεται στον φλοιό της Γης σε συγκεντρώσεις της τάξης του 0,0033%. Επίσης υπάρχει παντού γύρω μας σε μικρές ποσότητες, στον αέρα, στο νερό και σε πολλά τρόφιμα. Χρησιμοποιείται για την κατασκευή ανοξείδωτου ατσαλιού και την παρασκευή μιγμάτων μετάλλων -τα μαχαίρια που δεν σκουριάζουν έχουν μια ανάμειξη σιδήρου και χρωμίου- σε βαφές υφασμάτων, χρώματα, μελάνια, πλαστικά καθώς επίσης και ως χημικός καταλύτης.
Το τρισθενές χρώμιο είναι η πιο σταθερή μορφή του στα βιολογικά συστήματα και το είδος που βρίσκουμε στις τροφές -το εξασθενές προέρχεται από βιομηχανικές πηγές και είναι καρκινογόνο, προκαλώντας, μεταξύ άλλων, καρκίνο του πνεύμονα και της μύτης. Το τρισθενές βρίσκεται στα οστρακοειδή, το κρέας, τα ψάρια, τα αυγά, τα δημητριακά ολικής αλέσεως, τα φιστίκια Βραζιλίας, τη μαγιά, τα δαμάσκηνα, τα σπαράγγια, τα μανιτάρια, τη μπύρα και το κρασί. Όπως άλλα μέταλλα η ποσότητά του στις τροφές ποικίλλει ανάλογα με την έκθεσή τους στο χρώμιο που υπάρχει στο περιβάλλον και κατά τη διάρκεια παρασκευής τους. Η διατροφή του μέσου ενήλικα Ευρωπαίου παρέχει 60-160 μικρογραμμάρια (mcg) χρωμίου την ημέρα.
Δεν έχει βρεθεί κάποια άλλη χρησιμότητα του τρισθενούς χλωρίου πέρα από το γεγονός ότι αυξάνει την ευαισθησία των κυττάρων στην ινσουλίνη. Αυτή η βιολογική επίδραση ήρθε στο φως από έναν κρατικό ερευνητή στις ΗΠΑ, τον Walter Mertz, ο οποίος ασχολούνταν με τις βιταμίνες και τα μέταλλα. Σε μια έρευνα που διεξήχθη από τα National Institutes of Health (NIH) το 1957, ο Mertz με τον συνάδελφό του ο Kenneth Schwartz απομόνωσαν μια φυσική ένωση σε ένα χοιρινό νεφρό και ονόμασαν “παράγοντας ανοχής στη γλυκόζη” (GTF: glucose tolerance factor), γιατί ομαλοποιούσε επίπεδα γλυκόζης στα ποντίκια. Διαπιστώθηκε ότι το χρώμιο ήταν το πιο ενεργό συστατικό αυτού του μορίου και συμπέραναν πως το μέταλλο ήταν ένα απαραίτητο θρεπτικό συστατικό. Εκτός από το χρώμιο υπάρχουν και άλλα συστατικά στο GTF, το νικοτινικό οξύ (βιταμίνη Β3) και η γλουταθειόνη, ένα ισχυρό αντιοξειδωτικό που συνθέτει το σώμα μας. Ως αυθεντία στην ανθρώπινη διατροφή, ο Mertz ήταν σύμβουλος του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας και πρόεδρος της επιτροπής που εξέδωσε συστάσεις για τη διατροφή των ιχνοστοιχείων. Με την συμβολή του, θεωρήθηκε ότι οι ενήλικες έχουν ανάγκη από 21 έως 35 μικρογραμμάρια (mcg) χρωμίου την ημέρα, μια ποσότητα που συνήθως λαμβάνεται από τη διατροφή. Το σώμα μας περιέχει μικρή ποσότητα χρωμίου, κυρίως στους νεφρούς, στον σπλήνα, το συκώτι, τους πνεύμονες, την καρδιά και τους μύες, και μόλις το 0,5-2% απορροφάται από τη διατροφή.
Το χρώμιο μπορεί, πράγματι, να αλλάξει την ευαισθησία στην ινσουλίνη σε κυτταρικό επίπεδο. Ο βαθμός ενεργοποίησης του υποδοχέα της ινσουλίνης εξαρτάται από ένα ολιγοπεπτίδιο που ονομάζεται χρωμοδουλίνη και πιο συγκεκριμένα από τον αριθμό των ιόντων χρωμίου που υπάρχουν σε αυτό το πεπτίδιο. Η δέσμευση τεσσάρων ατόμων χρωμίου από τη χρωμοδουλίνη μπορεί να οδηγήσει σε οκταπλάσια διαφορά στην ενεργοποίηση του υποδοχέα ινσουλίνης, σε σχέση με όταν δεν δεσμεύεται κανένα άτομο. Όμως οι κλινικές μελέτες που έγιναν σε ανθρώπους έδειξαν μεικτά αποτελέσματα. Το χρώμιο παίζει μεν ρόλο στη φυσιολογία της ινσουλίνης και η σοβαρή ανεπάρκεια χρωμίου μπορεί να οδηγήσει σε αντίσταση στην ινσουλίνη αλλά αυτό είναι κάτι πολύ σπάνιο. Οι διαβητικοί τύπου 2, στη συντριπτική τους πλειονότητα, δεν έχουν έλλειψη χρωμίου και η λήψη συμπληρωμάτων μπορεί να είναι ευεργετική μόνο σε περιπτώσεις παρατεταμένης απουσίας χρωμίου. Η χρήση συμπληρωμάτων χρωμίου δεν επιφέρει όφελος στα επίπεδα γλυκόζης σε ανθρώπους χωρίς σακχαρώδη διαβήτη.
Τελικά, το 2014, το European Food Safety Authority Panel, ύστερα από αίτημα της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για να τεθούν συνιστώμενες ποσότητες, κατέληξε στο συμπέρασμα ότι δεν υπάρχουν πειστικά στοιχεία που να δείχνουν ότι το χρώμιο είναι απαραίτητο θρεπτικό συστατικό στα ζώα και άρα ο καθορισμός συστάσεων πρόσληψης χρωμίου είναι ακατάλληλος. Από την άλλη μεριά, αρκετές κυτταροκαλλιέργειες και μελέτες σε ζώα που χρησιμοποίησαν υψηλές δόσεις χρωμίου έδωσαν αποτελέσματα που υποδηλώνουν ότι το χρώμιο μπορεί να αυξήσει τη βλάβη του DNA -το χρώμιο δεν είναι το μοναδικό από αυτή την άποψη, τα ίδια ισχύουν, για παράδειγμα, για τις βιταμίνες A και D, το νικοτινικό οξύ και το σελήνιο. Ιδιαίτερη όμως ανησυχία προκάλεσε μια αυστραλιανή μελέτη που δημοσιεύθηκε το 2015 και βρήκε ότι η μακροχρόνια λήψη πικολινικού χρωμίου -μιας μορφής χρωμίου- αυξάνει τον κίνδυνο καρκίνου στα ποντίκια. Ακόμα και αν η πρόσληψη δεν είναι μεγάλη, το μέταλλο έχει τη δυνατότητα να συσσωρεύεται στο σώμα, είπαν οι ερευνητές, προσθέτοντας ότι δεν υπάρχει λόγος πρόσληψης διατροφικών συμπληρωμάτων.
