Ενώ η σχέση μεταξύ ύπνου και υγιούς καρδιάς είναι καλά τεκμηριωμένη, οι ερευνητές εξακολουθούν να εξετάζουν τις λεπτομέρειες. Μια νέα μελέτη δείχνει ότι μπορεί να υπάρχει ακόμη και βέλτιστη ώρα, μέσα στο 24ωρο που το βιολογικό ρολόι του σώματος μας καλεί να κοιμηθούμε.
Φυσικά, οι λόγοι για τους οποίους δεν έχουμε σωστό ύπνο, είτε πρόκειται για καλύτερη ποιότητα είτε για τον σωστό χρόνο, δεν είναι πάντα στο χέρι μας. Έτσι, όποιος παλεύει με τον ύπνο του θα πρέπει να αναζητήσει ιατρική συμβουλή και να επικεντρωθεί σε ό,τι χρειάζεται να κάνει αυτό που τον βοηθάει -καθώς η υπαγόρευση μιας συγκεκριμένης ώρας ύπνου μπορεί να είναι αντιπαραγωγική για ορισμένους. Αλλά για τους υπόλοιπους από εμάς μπορεί να είναι χρήσιμο να γνωρίζουμε ότι ο ύπνος μεταξύ 10 και 11 μ.μ. φαίνεται να είναι η ώρα για ένα πιο υγιές καρδιαγγειακό σύστημα.
«Το σώμα έχει ένα εσωτερικό ρολόι 24 ωρών, που ονομάζεται κιρκάδιος ρυθμός και βοηθά στη ρύθμιση της σωματικής και πνευματικής λειτουργίας», λέει ο ψυχολόγος του Πανεπιστημίου του Έξετερ David Plans. «Αν και δεν μπορούμε να συμπεράνουμε αιτιώδη συνάφεια από τη μελέτη μας, τα αποτελέσματα υποδηλώνουν ότι οι πρώιμες ή οι καθυστερημένες ώρες ύπνου μπορεί να είναι πιο πιθανό να διαταράξουν το ρολόι του σώματος, με δυσμενείς συνέπειες για την καρδιαγγειακή υγεία».
Αναλύοντας δεδομένα επιταχυνσιομέτρου που φορέθηκαν στον καρπό από 88 .026 συμμετέχοντες στη μελέτη UK Biobank, η ερευνητική ομάδα με πρώτο συγγραφέα Sτον hahram Nikbakhtian από την εταιρεία ψηφιακής υγειονομικής περίθαλψης Huma Therapeutics AI μπόρεσε να συγκρίνει τον χρόνο ύπνου για μια περίοδο επτά ημερών με τα μεταγενέστερα αποτελέσματα υγείας.
Το σύνολο δεδομένων περιλάμβανε 3.172 περιπτώσεις καρδιαγγειακής νόσου, κατά τη διάρκεια σχεδόν έξι ετών παρακολούθησης των συμμετεχόντων.
Η ερευνητική ομάδα διαπίστωσε ότι ο ύπνος μετά τα μεσάνυχτα συσχετίστηκε με 25% αύξηση του κινδύνου καρδιαγγειακής νόσου, σε σύγκριση με τον ύπνο μεταξύ 10 και 11 μ.μ. Η αύξηση του κινδύνου ήταν 12% για όσους κοιμόντουσαν μεταξύ 11-12 μ.μ. Ο ύπνος πριν από τις 10 συνδέθηκε με αύξηση κινδύνου κατά 24%.
«Η πιο επικίνδυνη ώρα ήταν μετά τα μεσάνυχτα, πιθανώς επειδή μπορεί να μειώσει την πιθανότητα να δούμε πρωινό φως, το οποίο επαναφέρει το ρολόι του σώματος», είπε ο Plans.
Η τάση παρέμεινε αφού ελήφθη υπόψη η ηλικία, το φύλο, η διάρκεια ύπνου, το κάπνισμα, το βάρος, ο διαβήτης, η αρτηριακή πίεση, η χοληστερόλη, η ώρα αφύπνισης το πρωί και η κοινωνικοοικονομική κατάσταση. Ήταν επίσης πιο έντονη για τις γυναίκες, αλλά οι ερευνητές δεν είναι ακόμα σίγουροι γιατί.
«Μπορεί να υπάρχει διαφορά φύλου στον τρόπο με τον οποίο το ενδοκρινικό σύστημα ανταποκρίνεται σε μια διαταραχή του κιρκάδιου ρυθμού», είπε ο Plans. «Εναλλακτικά, η μεγαλύτερη ηλικία των συμμετεχόντων στη μελέτη θα μπορούσε να είναι ένας παράγοντας σύγχυσης, καθώς ο καρδιαγγειακός κίνδυνος των γυναικών αυξάνεται μετά την εμμηνόπαυση –που σημαίνει ότι μπορεί να μην υπάρχει διαφορά μεταξύ γυναικών και ανδρών».
Αυτό το είδος μελέτης δεν μπορεί να προσδιορίσει εάν η ίδια η χρονική στιγμή του ύπνου συμβάλλει στην καρδιακή νόσο –μπορεί να είναι άλλες συμπεριφορές που συνδέονται με την παραμονή μέχρι αργά, όπως το να μένει κανείς έξω πίνοντας ποτό ή το άγχος που κρατά τους ανθρώπους ξύπνιους.
Τα αποτελέσματα συμφωνούν με προηγούμενες έρευνες που έδειξαν αυξημένο κίνδυνο καρδιαγγειακών προβλημάτων για άτομα με καθυστερημένη ώρα ύπνου.
«Η κακή ευθυγράμμιση της συμπεριφοράς μας και του κιρκάδιου ρολογιού αυξάνει τη φλεγμονή και μπορεί να βλάψει τη ρύθμιση της γλυκόζης, τα οποία μπορεί να αυξήσουν τον κίνδυνο καρδιαγγειακών παθήσεων», είπε ο Plans.
Καθώς οι ασθένειες της καρδιάς και των αιμοφόρων αγγείων είναι η κύρια αιτία θανάτου παγκοσμίως, συμπεριλαμβανομένων των ΗΠΑ, αυτή η τάση αξίζει σίγουρα περαιτέρω διερεύνηση.
«Εάν τα ευρήματά μας επιβεβαιωθούν από άλλες μελέτες, ο χρόνος ύπνου και η βασική υγιεινή του ύπνου θα μπορούσαν να είναι ένας χαμηλού κόστους στόχος δημόσιας υγείας για τη μείωση του κινδύνου καρδιακών παθήσεων», κατέληξε ο Plans.
Η έρευνα δημοσιεύτηκε στο European Heart Journal – Digital Health.