Η τακτική κατανάλωση μιας συγκεκριμένης ποσότητας αλκοόλ μπορεί να οδηγήσει σε αυξημένη ανοχή. O εγκέφαλος προσαρμόζεται στις επιδράσεις του αλκοόλ (όπως χαλάρωση και βελτιωμένη διάθεση) και με την πάροδο του χρόνου χρειάζεται περισσότερο αλκοόλ για να επιτευχθούν τα ίδια αποτελέσματα. Η ανεκτικότητα είναι χαρακτηριστικό γνώρισμα του εθισμού. Αλλά μπορεί επίσης να αναπτυχθεί με τακτική και συνεχή χρήση του αλκοόλ σε κοινωνικούς πότες.
Μετά από μια περίοδο μειωμένης χρήσης ή αποχής από το αλκοόλ, η ανοχή μπορεί να μειωθεί σε επίπεδα πριν από την τακτική χρήση. Αυτό σημαίνει ότι ο εγκέφαλος και το σώμα σας είναι «εκτός πρακτικής» όσον αφορά την επεξεργασία και την απόκριση στο αλκοόλ. Η ανοχή στο αλκοόλ μπορεί να εξηγηθεί μέσω πολλών μηχανισμών.
Καθώς πίνουμε κατά τη διάρκεια ενός βραδινού, η ποσότητα του αλκοόλ στην κυκλοφορία του αίματός μας αυξάνεται, οδηγώντας σε βραδύτερους χρόνους αντίδρασης, χαμηλότερες αναστολές και μειωμένη κρίση. Οι μεγάλες ποσότητες αλκοόλ προκαλούν θολή ομιλία και όραση, καθώς και έλλειψη συντονισμού.
Τα άτομα που πίνουν τακτικά οποιαδήποτε ποσότητα αλκοόλ μπορεί να γίνουν ανεκτικά σε αυτές τις βλάβες και να εμφανίσουν μόνο ελαφρά σημάδια μέθης, ακόμα και όταν υπάρχουν μεγάλες ποσότητες αλκοόλ στην κυκλοφορία του αίματός τους. Εάν αυτοί οι πότες σταματήσουν ή μειώσουν την κατανάλωση αλκοόλ, η ανοχή μπορεί να χαθεί. Εάν αρχίσουν να πίνουν ξανά στα προηγούμενα επίπεδά τους, θα μπορούσαν να επανέλθουν οι σχετιζόμενες με το αλκοόλ βλάβες στη γνωστική λειτουργία και τη συμπεριφορά με μικρότερες ποσότητες αλκοόλ. Αυτές οι αλλαγές στην ανοχή αντικατοπτρίζουν την απευαισθητοποίηση του εγκεφάλου (αυξημένη ανοχή) και την επανευαισθητοποίηση (μειωμένη ανοχή) στο αλκοόλ σε κυτταρικό επίπεδο.
Ανοχή που εξαρτάται από το περιβάλλον
Η ανοχή μπορεί να αναπτυχθεί πολύ πιο γρήγορα εάν το αλκοόλ καταναλώνεται πάντα στο ίδιο περιβάλλον, για παράδειγμα, εάν πίνετε μόνο στο σπίτι -αυτός είναι ένας υποτύπος λειτουργικής ανοχής. Κάτι τέτοιο οφείλεται στο γεγονός ότι οι γνωστές καταστάσεις -όπως το περιβάλλον του σπιτιού σας- συνδυάζονται επανειλημμένα με τις επιπτώσεις του αλκοόλ. Αυτό οδηγεί σε μια εξαρτημένη αντισταθμιστική απόκριση. Αυτή η απόκριση καταπολεμά τις βλαβερές επιδράσεις του αλκοόλ και μπορεί να μην αισθανόμαστε τόσο «μεθυσμένοι».
Αλλά όταν πίνουμε σε ένα νέο περιβάλλον -όπως το να πηγαίνουμε σε ένα μπαρ για πρώτη φορά μετά από έξι μήνες- η αντισταθμιστική απόκριση δεν ενεργοποιείται, καθιστώντας μας πιο επιρρεπείς στο να βιώνουμε τις επιπτώσεις του αλκοόλ. Έτσι, ακόμα κι αν εξακολουθείτε να καταναλώνετε μεγάλες ποσότητες αλκοόλ στο σπίτι, μπορεί να διαπιστώσετε ότι αισθάνεστε τις επιπτώσεις του αλκοόλ σε μεγαλύτερο βαθμό όταν πίνετε την ίδια ποσότητα σε ένα μπαρ.
Μαθημένη ανεκτικότητα
Η ανάπτυξη της ανοχής μπορεί να επιταχυνθεί εάν εκτελούμε επανειλημμένα την ίδια εργασία ή δραστηριότητα υπό την επήρεια αλκοόλ. Μελέτες σε αρουραίους έχουν δείξει ότι τα ζώα που εκπαιδεύτηκαν να πλοηγούνται σε έναν λαβύρινθο ενώ ήταν μεθυσμένα, στην πραγματικότητα είχαν καλύτερη απόδοση και ήταν πιο ανεκτικά στις επιπτώσεις του αλκοόλ από εκείνα που δεν έλαβαν αλκοόλ κατά τη διάρκεια της εκπαίδευσης.
Στους ανθρώπους, αυτό το είδος ανοχής μπορεί να φανεί στην εκτέλεση καλά εξασκημένων παιχνιδιών που παίζονται υπό την επήρεια αλκοόλ. Για παράδειγμα, ένα άτομο που παίζει τυπικά βελάκια νηφάλιος πιθανότατα θα παρουσιάσει εξασθένηση στην απόδοση εάν ήταν μεθυσμένος. Αλλά αν ένα άτομο πίνει τακτικά ενώ παίζει βελάκια, μπορεί να μην παρουσιάσει βλάβη που σχετίζεται με το αλκοόλ λόγω της μαθημένης του ανοχής.
Μεταβολική ανοχή
Ενώ οι άλλοι τρεις τύποι ανοχής επικεντρώνονται στις επιδράσεις του αλκοόλ στον εγκέφαλο, η μεταβολική ανοχή αναφέρεται στην ταχεία αποβολή του αλκοόλ από το σώμα μετά από παρατεταμένη ή μεγάλη κατανάλωση αλκοόλ.
Η επαναλαμβανόμενη χρήση αλκοόλ κάνει το συκώτι να γίνει πιο «αποτελεσματικό» στην αποβολή του αλκοόλ από το σώμα. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα τη μείωση του αλκοόλ στην κυκλοφορία του αίματος, παράλληλα με τις μεθυστικές του επιδράσεις. Παρόμοια με τη λειτουργική ανοχή, καθώς αναπτύσσεται η μεταβολική ανοχή, απαιτείται μεγαλύτερη ποσότητα αλκοόλ για να βιώσετε τα ίδια αποτελέσματα με αυτά που είχατε αρχικά.
Η ανεκτικότητα είναι ένας σημαντικός παράγοντας για την κατανόηση των συνηθειών μας στο ποτό. Είναι επίσης σημαντικό να θυμάστε ότι το να πίνετε τόσο πολύ όσο παλιά μετά από μια περίοδο που το διακόψατε θα μπορούσε να οδηγήσει σε μεγαλύτερη μέθη, συσκότιση και ατυχήματα.
