Υπάρχουν κίνδυνοι για την υγεία λόγω λιγότερης θέρμανσης αυτόν το χειμώνα;

Tου Richard Morris, The Conversation

Οι άνθρωποι σε ορισμένες χώρες μπορεί να μπουν στον πειρασμό να έχουν τη θέρμανση απενεργοποιημένη για να αντισταθμίσουν τις μεγάλες αυξήσεις στους λογαριασμούς ενέργειας αυτόν τον χειμώνα. Μια πρόσφατη δημοσκόπηση στη Βρετανία, της YouGov, αποκάλυψε ότι το 21% των ερωτηθέντων δεν θα ανάψει τη θέρμανση τουλάχιστον μέχρι τον Νοέμβριο.

Θα μπορούσε να τεθεί σε κίνδυνο η υγεία με λιγότερη θέρμανση; Πριν από τη νόσο COVID, κατά μέσο όρο σημειώθηκαν 25.000 επιπλέον θάνατοι μεταξύ Δεκεμβρίου και Μαρτίου σε σύγκριση με οποιοδήποτε άλλο τετράμηνο του έτους στη Βρετανία. Ακόμη και αν δεν υπήρχε η COVID, η κρίση του κόστους ζωής θα μπορούσε να έχει ως αποτέλεσμα τα αποτελέσματα να είναι χειρότερα από το συνηθισμένο τον προσεχή χειμώνα.

Η ανασκόπηση Marmot (μια έκθεση που διερευνά τις επιπτώσεις των ψυχρών σπιτιών και της έλλειψης καυσίμων) υπολόγισε ότι το 21,5% όλων των έξτρα θανάτων το χειμώνα θα μπορούσε να αποδοθεί στο ψυχρότερο κατά 25% των σπιτιών στον πληθυσμό του Ηνωμένου Βασιλείου. Αυτό υποδηλώνει ότι 5.000 επιπλέον θάνατοι συμβαίνουν το χειμώνα επειδή οι άνθρωποι ζουν σε κρύα σπίτια.

Αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι τα κρύα σπίτια προκαλούν τους θανάτους. Οι άνθρωποι που ζουν σε κρύα σπίτια μπορεί να έχουν άλλα μειονεκτήματα, γεγονός που τους καθιστά λιγότερο ικανούς να επιβιώσουν τον χειμώνα. Θα είχε διαφορά αν αφήσουν τη θέρμανση ανοιχτή ή απενεργοποιημένη; Μελέτες προτείνουν ότι οι θερμοκρασίες πρέπει να διατηρείται τουλάχιστον στους 18℃ για να ελαχιστοποιηθεί ο κίνδυνος για την υγεία, αλλά πόσο εύκολο είναι να διατηρηθεί αυτό εάν τα σπίτια δεν είναι καλά μονωμένα;

Η έρευνα για το τι είναι καλύτερο για την υγεία των ανθρώπων βασίζεται ιδανικά σε τυχαιοποιημένες ελεγχόμενες δοκιμές για να μας ενημερώσουν για την αιτία και το αποτέλεσμα. Αλλά θα ήταν ανήθικο να διεξαχθεί μια μελέτη όπου σε κάποιους έλεγαν να αφήσουν τη θέρμανση απενεργοποιημένη και σε άλλους να την κρατήσουν για να δουν αν είχε κάποια επίδραση στη θνησιμότητα. Αντίθετα, πρέπει να βασιστούμε σε αυτά που είναι γνωστά ως «διαχρονικές μελέτες» όπου οι άνθρωποι παρακολουθούνται για πολλά χρόνια και απαντούν τακτικά σε ερωτηματολόγια.

Σε μια τέτοια μελέτη τη δεκαετία του 1970, η British Regional Heart Study περιέλαβε χιλιάδες άνδρες μέσης ηλικίας, από όλη τη Μεγάλη Βρετανία. Το 2014, περίπου 1.400 από αυτούς τους άνδρες, τότε ηλικίας 74–96 ετών, απάντησαν σε ένα ερωτηματολόγιο που περιλάμβανε ερωτήσεις σχετικά με τη θέρμανση του σπιτιού. Μια ερώτηση ήταν  εάν, κατά τον προηγούμενο χειμώνα, ο ερωτώμενος  έκλεισε τη θέρμανση, ακόμα και όταν κρύωνε επειδή ανησυχούσε για το κόστος. Εκατόν τριάντα άνδρες (9,4%) είπαν ναι. Αυτοί οι άνδρες δεν φαινόταν πιο πιθανό να πεθάνουν τα επόμενα δύο χρόνια από τους άνδρες που απάντησαν όχι.

Οι πιο ευάλωτοι

Πρόσφατα, ερευνητές στη Σουηδία προσπάθησαν να αξιολογήσουν μια σειρά ερωτήσεων σχετικά με τις επιπτώσεις της χρήσης ενέργειας, την έλλειψη καυσίμων και τις βελτιώσεις στην ενεργειακή απόδοση στην υγεία των ανθρώπων. Εξέτασαν συστηματικά όλες τις σχετικές μελέτες για το θέμα. Ένα από τα ευρήματά τους έδειξε σταθερά σε τέσσερις μελέτες τη σχέση μεταξύ της έλλειψης καυσίμων και του πρόωρου θανάτου.

Η British Regional Heart Study έδειξε ότι η έλλειψη καυσίμων ήταν πιο πιθανό να εντοπιστεί μεταξύ των ατόμων που ήταν άγαμοι, φτωχοί και εργατικής τάξης. Αυτό υποδηλώνει ότι οι άνθρωποι που είναι οι πιο ευάλωτοι οικονομικά θα είναι εκείνοι που είναι πιο πιθανό να εγκαταλείψουν τη θέρμανση. Όπως και με την κλιματική αλλαγή, οι φτωχότεροι πλήττονται περισσότερο. Οι χειμερινοί θάνατοι που συμβαίνουν είναι συνήθως αποτέλεσμα καρδιακών παθήσεων, εγκεφαλικών και αναπνευστικών παθήσεων, και αφορούν περισσότερο του ηλικιωμένους. Ωστόσο, μια αυξανόμενη προσοχή έχει δοθεί επίσης στις ισχυρές επιπτώσεις του κρυολογήματος στην ψυχική υγεία. Η ανασκόπηση Marmot παρέθεσε μελέτες που επέστησαν την προσοχή στην καταθλιπτική επίδραση της ζωής σε ένα κρύο σπίτι. Τα παιδιά στην εφηβεία μπορεί να αναζητήσουν ανάπαυλα και ιδιωτικότητα μακριά από το σπίτι, με επακόλουθη έκθεση σε κινδύνους ψυχικής υγείας. Η δυστυχία που προκαλείται από τις οικονομικές πιέσεις απλώς προσθέτει σε αυτό το βάρος.

Επειδή τα πιο ευάλωτα οικονομικά άτομα είναι και τα πιο ευάλωτα στην υγεία τους, θα πρέπει να συνεπάγεται ότι απαιτούνται επειγόντως παρεμβάσεις σε κυβερνητικό επίπεδο για να αντισταθμιστεί η πιθανή κρίση υγείας που διαφαίνεται από το αυξημένο ενεργειακό κόστος. Οι πιο ευάλωτοι θα χρειαστούν τη μεγαλύτερη βοήθεια. Ωστόσο, ένα κοινό παράδοξο που παρατηρείται στη δημόσια υγεία είναι ότι οι παρεμβάσεις που ισχύουν για ολόκληρο τον πληθυσμό θα οδηγήσουν σε περισσότερες ζωές που σώζονται από εκείνες που στοχεύουν μόνο σε αυτούς που διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο. Αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι υπάρχουν πολύ περισσότερα άτομα στον πληθυσμό με μέτριο κίνδυνο παρά με υψηλό κίνδυνο. Μόνο ένα μικρό ποσοστό ατόμων με μέτριο κίνδυνο θα ωφεληθεί.

Δείτε επίσης