Ο διαβήτης τύπου 2 είναι μια από τις κύριες αιτίες θανάτου που σχετίζονται με τη διατροφή παγκοσμίως. Το να μάθουμε περισσότερα για το πώς διαφορετικά διατροφικά συστατικά αυξάνουν ή μειώνουν τον κίνδυνο για διαβήτη τύπου 2 είναι το κλειδί για την πρόληψή του.
Nέα έρευνα που παρουσιάστηκε στην ετήσια συνάντηση της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τη Μελέτη του Διαβήτη στη Στοκχόλμη της Σουηδίας δείχνει ότι τα γαλακτοκομικά προϊόντα, ιδιαίτερα τα προϊόντα με χαμηλά λιπαρά και το γιαούρτι, σχετίζονται με χαμηλότερο κίνδυνο εμφάνισης διαβήτη τύπου 2. Το κόκκινο και το επεξεργασμένο κρέας συνδέονταν με υψηλότερο κίνδυνο για διαβήτη τύπου 2, αλλά μέτριες ποσότητες ψαριών και αυγών θα μπορούσαν να καταναλωθούν στη θέση τους, λένε Ιταλοί ερευνητές.
Ο διαβήτης τύπου 2 είναι η πιο κοινή μορφή διαβήτη και εμφανίζεται όταν το πάγκρεας δεν μπορεί να παράγει αρκετή ινσουλίνη (την ορμόνη που προωθεί την απορρόφηση της γλυκόζης από το αίμα στα κύτταρα του σώματος). Το υπερβολικό βάρος είναι ένας βασικός παράγοντες κινδύνου για διαβήτη τύπου 2. Οι συχνές επιπλοκές περιλαμβάνουν καρδιακές παθήσεις, νεφρική νόσο, απώλεια όρασης και κυκλοφορικά προβλήματα που μπορεί να οδηγήσουν σε ακρωτηριασμό του ποδιού.
Οι υπάρχουσες διατροφικές οδηγίες για την πρόληψη του διαβήτη τύπου 2 συνιστούν την κατανάλωση συγκεκριμένων τροφών φυτικής προέλευσης, όπως δημητριακά ολικής αλέσεως, λαχανικά, φρούτα, όσπρια, ελαιόλαδο και συνήθως συμβουλεύουν τον περιορισμό της κατανάλωσης των περισσότερων ζωικών προϊόντων. Ωστόσο, δεν είναι όλες οι πηγές ζωικής πρωτεΐνης ίσες. Η γνώση του τρόπου συσχέτισης των διαφορετικών ζωικών προϊόντων με τον διαβήτη τύπου 2 θα επέτρεπε την ενημέρωση των κατευθυντήριων γραμμών, διευκολύνοντας τους ανθρώπους να επιλέξουν τις καλύτερες τροφές για να μειώσουν τον κίνδυνο.
Για να μάθουν περισσότερα, η Δρ. Annalisa Giosuè, του Τμήματος Κλινικής Ιατρικής και Χειρουργικής, του Πανεπιστημίου της Νάπολης και οι συνεργάτες της πραγματοποίησαν μια ανασκόπηση των υπαρχουσών μετα-αναλύσεων σχετικά με τις σχέσεις μεταξύ διαφορετικών ζωικών τροφίμων και διαβήτη. Αυτός ο τύπος «ανασκόπησης των ανασκοπήσεων» παρέχει ένα από τα υψηλότερα επίπεδα στοιχείων που είναι διαθέσιμα στην ιατρική. Οι 13 μετα-αναλύσεις που ήταν κατάλληλες περιείχαν 175 εκτιμήσεις για το κατά πόσο 12 διαφορετικά ζωικά προϊόντα (κρέας, κόκκινο κρέας, λευκό κρέας, επεξεργασμένο κρέας, ψάρι, συνολικά γαλακτοκομικά, πλήρη γαλακτοκομικά, γαλακτοκομικά με χαμηλά λιπαρά, γάλα, τυρί, γιαούρτι και αυγά) μπορούν να αυξήσουν ή να μειώσουν τον κίνδυνο εμφάνισης του διαβήτη τύπου 2. Το κόκκινο κρέας περιλαμβάνει το βοδινό, το αρνί και το χοιρινό, ενώ το λευκό κρέας περιλαμβάνει το κοτόπουλο και την γαλοπούλα. Το επεξεργασμένο κρέας περιλαμβάνει μπέικον, ζαμπόν, λουκάνικα και σαλάμια.
Υπήρξε σημαντική αύξηση στον κίνδυνο για διαβήτη τύπου 2με την κατανάλωση 100 γραμμαρίων την ημέρα συνολικού κρέατος (20% αύξηση του κινδύνου) και 100 γραμμαρίων την ημέρα κόκκινου κρέατος (αύξηση 22%). Με 50 γραμμάρια την ημέρα επεξεργασμένα κρέατα η αύξηση ήταν 30%. Η ποιότητα των αποδεικτικών στοιχείων ήταν μέτρια. Μια ημερήσια ποσότητα 50 γραμμαρίων λευκού κρέατος συσχετίστηκε με μικρότερη αύξηση του κινδύνου, μόνο κατά 4%.
Η Giosuè είπε: «Tο κόκκινο και το επεξεργασμένο κρέας είναι σημαντικές πηγές συστατικών όπως τα κορεσμένα λιπαρά οξέα, η χοληστερόλη και ο σίδηρος αίμης, όλα γνωστά ότι προάγουν τη χρόνια φλεγμονή χαμηλού επιπέδου και το οξειδωτικό στρες. Αυτό μπορεί να μειώσει την ευαισθησία των κυττάρων στην ινσουλίνη. Τα επεξεργασμένα κρέατα περιέχουν επίσης νιτρικά άλατα, νιτρώδη και νάτριο, τα οποία, μεταξύ άλλων αρνητικών επιπτώσεων, μπορούν να βλάψουν τα κύτταρα του παγκρέατος που παράγουν ινσουλίνη. Το λευκό κρέας έχει χαμηλότερη περιεκτικότητα σε λιπαρά, πιο ευνοϊκό προφίλ λιπαρών οξέων και χαμηλότερη ποσότητα σιδήρου αίμης».
Τα γαλακτοκομικά τρόφιμα, αντίθετα, φάνηκε να προστατεύουν από τον διαβήτη τύπου 2 ή είχαν ουδέτερη σχέση με την ανάπτυξη της πάθησης. Το γάλα (200 γραμμάρια την ημέρα) συσχετίστηκε με 10% μείωση του κινδύνου. Τα συνολικά γαλακτοκομικά συσχετίστηκαν με 5% μείωση του κινδύνου και τα γαλακτοκομικά με χαμηλά λιπαρά με μείωση 3% -όλα με 200 γραμμάρια την ημέρα. Το γιαούρτι (100 γραμμάρια την ημέρα) συσχετίστηκε με μείωση του κινδύνου κατά 6%. Το τυρί (30 γραμμάρια την ημέρα) και τα γαλακτοκομικά με πλήρη λιπαρά (200 γραμμάρια την ημέρα) βρέθηκε ότι δεν έχουν επίδραση. Η ποιότητα των αποδεικτικών στοιχείων ήταν μέτρια έως χαμηλή.
Η Giosuè ανέφερε: «Τα γαλακτοκομικά προϊόντα είναι πλούσια σε θρεπτικά συστατικά, βιταμίνες και άλλες βιοδραστικές ενώσεις, οι οποίες μπορεί να επηρεάσουν ευνοϊκά τον μεταβολισμό της γλυκόζης -την επεξεργασία της ζάχαρης από το σώμα. Για παράδειγμα, οι πρωτεΐνες του ορού γάλακτος είναι γνωστό ότι ρυθμίζουν την αύξηση των επιπέδων σακχάρου στο αίμα μετά το φαγητό. Τα προβιοτικά είναι επίσης γνωστό ότι ασκούν ευεργετικά αποτελέσματα στον μεταβολισμό της γλυκόζης, γεγονός που μπορεί να εξηγήσει γιατί διαπιστώσαμε ότι η τακτική κατανάλωση γιαουρτιού σχετίζεται με μειωμένο κίνδυνο διαβήτη τύπου 2».
Παρόλο που τα αποτελέσματα υποδηλώνουν ότι τα γαλακτοκομικά προϊόντα με χαμηλά λιπαρά μπορεί να είναι πιο ωφέλιμα από τα πλήρη σε λιπαρά, αυτό το εύρημα θα πρέπει να αντιμετωπίζεται με προσοχή, λόγω του μικρού μεγέθους της μείωσης του κινδύνου και της χαμηλής ποιότητας των στοιχείων. Μια ημερήσια ποσότητα 100 γραμμαρίων ψαριού και ενός αυγού την ημέρα έδειξε επίσης ουδέτερη συσχέτιση με τον κίνδυνο για διαβήτη τύπου 2, αλλά και γι’ αυτό το εύρημα πρέπει να υπάρχει επιφύλαξη.
