Του Richard Metcalfe, Lecturer in Sport and Exercise Science, Swansea University, The Conversation.
Οι περισσότεροι άνθρωποι πιθανότατα δεν πιστεύουν ότι οι καθημερινές δραστηριότητες –όπως το να πλένουν ή να πηγαίνουν στο σουπερμάρκετ– έχουν επιπτώσεις στη μακροπρόθεσμη υγεία τους. Ωστόσο, η έρευνα δείχνει ότι το να κάνετε πολλές από τις ελαφριές δουλειές μειώνουν τον κίνδυνο καρδιαγγειακών παθήσεων.
Για τους περισσότερους ανθρώπους, η ελαφριά σωματική δραστηριότητα αποτελεί το μεγαλύτερο μέρος της καθημερινής σωματικής τους δραστηριότητας. Ωστόσο, οι κυβερνητικές κατευθυντήριες γραμμές επικεντρώνονται σχεδόν αποκλειστικά στη μέτρια έως έντονη σωματική δραστηριότητα. Η δυσκολία μέτρησης της σωματικής δραστηριότητας ενός ατόμου εξηγεί σε μεγάλο βαθμό αυτή την αποσύνδεση.
Δεν είναι δυνατή η μέτρηση της ελαφριάς σωματικής δραστηριότητας με ερωτηματολόγια. Η ποσότητα της ελαφριάς σωματικής δραστηριότητας που ένα άτομο πιστεύει ότι έχει κάνει δεν έχει σχεδόν καμία ομοιότητα με αυτό που έχει κάνει στην πραγματικότητα. Αυτό σημαίνει ότι είναι δύσκολο να μελετηθούν οι επιπτώσεις που έχουν οι ελαφριές δουλειές στη μακροπρόθεσμη υγεία.
Μια μελέτη, που δημοσιεύτηκε στο JAMA Network Open, μπόρεσε να μετρήσει με μεγαλύτερη ακρίβεια την ελαφριά σωματική δραστηριότητα σε σχεδόν 6.000 ηλικιωμένες γυναίκες χρησιμοποιώντας ένα επιταχυνσιόμετρο (μια συσκευή ανίχνευσης κίνησης) που φοριόταν για επτά ημέρες. Τα επόμενα πέντε χρόνια, οι γυναίκες που έκαναν την περισσότερη ελαφριά δραστηριότητα (έξι ώρες ή περισσότερες την ημέρα) είχαν 46% λιγότερες πιθανότητες να υποστούν καρδιακή προσβολή ή να πεθάνουν, και είχαν 26% λιγότερες πιθανότητες να υποστούν οποιαδήποτε μορφή καρδιαγγειακού «συμβάντος» (εγκεφαλικό επεισόδιο, σοβαρή στηθάγχη), σε σύγκριση με γυναίκες που έκαναν τη λιγότερη ελαφριά δραστηριότητα -τρεις ώρες ή λιγότερο την ημέρα.
Υπήρχαν σαφείς ενδείξεις μιας σχέσης δόσης-απόκρισης: όσο περισσότερο χρόνο περνούσαν οι άνθρωποι κάνοντας ελαφριές δραστηριότητες, τόσο περισσότερο μείωναν τον κίνδυνο να αναπτύξουν καρδιαγγειακή νόσο. Κάθε επιπλέον ώρα ελαφριάς δραστηριότητας άνω των τριών ωρών μείωσε τον κίνδυνο καρδιακής προσβολής κατά περίπου 15%. Η ελαφριά σωματική δραστηριότητα φάνηκε να είναι σημαντική ακόμη και όταν ελήφθησαν υπόψη τα επίπεδα σωματικής δραστηριότητας υψηλότερης έντασης.
Αιτία και αποτέλεσμα
Μια κριτική για τη μελέτη είναι ότι είναι ένα στιγμιότυπο στο χρόνο και δεν μπορεί ποτέ να αποδείξει οριστικά την κατεύθυνση της σχέσης που παρατηρήθηκε. Είναι πιθανό ότι η ικανότητα να κάνετε πολλές ελαφριές δραστηριότητες είναι σημάδι καλής υγείας και όχι η αιτία της καλής υγείας. Επομένως, είναι σημαντικό να ακολουθήσουμε μελέτες παρέμβασης που στοχεύουν στην αύξηση της ελαφριάς σωματικής δραστηριότητας και να δούμε εάν αυτό μπορεί να μειώσει τα ποσοστά καρδιαγγειακών παθήσεων.
Ωστόσο, υπάρχουν ορισμένα στοιχεία από μικρότερες εργαστηριακές μελέτες ότι η ελαφριά δραστηριότητα είναι σημαντική για τη μακροπρόθεσμη υγεία μας. Για παράδειγμα, η ελαφριά σωματική δραστηριότητα είναι ένα σημαντικό συστατικό της συνολικής ενεργειακής δαπάνης της φυσικής δραστηριότητας και αυτό έχει επιπτώσεις στη ρύθμιση του σωματικού βάρους και της σύστασης του σώματος. Η τακτική διακοπή των μεγάλων περιόδων καθισιού με σύντομες δραστηριότητες είναι επίσης αποτελεσματική στη μείωση των επιπέδων γλυκόζης, ινσουλίνης και λίπους στο αίμα μετά από ένα γεύμα.
Είναι αρκετή;
Σημαίνει αυτή η μελέτη ότι πρέπει να ενθαρρύνουμε τους ανθρώπους απλώς να επικεντρωθούν στην αύξηση της ελαφριάς δραστηριότητας που κάνουν; Ως φυσιολόγος άσκησης, θα έλεγα πως όχι. Η ελαφριά δραστηριότητα μπορεί κάλλιστα να παίζει κάποιο ρόλο, αλλά υπάρχουν πολλές άλλες διαστάσεις της σωματικής δραστηριότητας που είναι γνωστό ότι είναι σημαντικές, για διαφορετικούς λόγους. Για παράδειγμα, μόνο η τακτική μέτρια ή έντονη σωματική δραστηριότητα είναι πιθανό να βελτιώσει την καρδιοαναπνευστική ικανότητα. Και μόνο η συχνή άσκηση με αντιστάσεις, όπως η άρση βαρών, μπορεί να διατηρήσει ή να αυξήσει τη μυϊκή μάζα και τη δύναμη καθώς μεγαλώνουμε.
Το πιο σημαντικό ζήτημα για τη σύνθεση του σώματος είναι η συνολική σωματική δραστηριότητα, συμπεριλαμβανομένων των ελαφριών, μέτριων και έντονων εντάσεων. Είναι πιθανό ένα άτομο να σημειώσει καλά αποτελέσματα σε μια διάσταση σωματικής δραστηριότητας, αλλά κακή σε μια άλλη διάσταση. Σκεφτείτε τον υπάλληλο γραφείου που περνά ένα μεγάλο μέρος της ημέρας καθισμένος στον υπολογιστή (επιζήμιο) αλλά βγαίνει έξω δύο βράδια την εβδομάδα για ένα τρέξιμο μέτριας έντασης 30 λεπτών (ωφέλιμο).
Για τη γενική υγεία, κάποια σωματική δραστηριότητα είναι καλή, αλλά η περισσότερη είναι ακόμη καλύτερη. Πρέπει να ενθαρρύνουμε τους ανθρώπους να κινούνται περισσότερο (αυξάνοντας τη σωματική δραστηριότητα ελαφριάς και μέτριας έντασης) και να κινούνται πιο συχνά (διακόπτοντας τις μεγάλες περιόδους καθισιού). Στη συνέχεια, προσπαθήστε να ενσωματώσετε πιο δομημένη άσκηση δύο ή τρεις φορές την εβδομάδα, για να βελτιώσετε την καρδιαγγειακή και τη μυϊκή φυσική κατάσταση.
Περισσότερες πληροφορίες: Association of Light Physical Activity Measured by Accelerometry and Incidence of Coronary Heart Disease and Cardiovascular Disease in Older Women.