Μια μελέτη με επικεφαλής τον Rohan Dharmakumar, της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου της Ιντιάνα, εντόπισε ότι ο σίδηρος οδηγεί τον σχηματισμό λιπώδους ιστού στην καρδιά και οδηγεί σε χρόνια καρδιακή ανεπάρκεια περίπου στο 50% των επιζώντων καρδιακής προσβολής.
Η ανακάλυψη, που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό Nature Communications, ανοίγει το δρόμο για θεραπείες που έχουν τη δυνατότητα να αποτρέψουν την καρδιακή ανεπάρκεια σε σχεδόν μισό εκατομμύριο ανθρώπους ετησίως στις Ηνωμένες Πολιτείες και σε πολλά εκατομμύρια περισσότερους παγκοσμίως. «Για πρώτη φορά, εντοπίσαμε μια βασική αιτία χρόνιας καρδιακής ανεπάρκειας μετά από καρδιακή προσβολή», είπε ο Dharmakumar.
«Ενώ η πρόοδος έχει κάνει δυνατή την επιβίωση μετά από καρδιακή προσβολή για τους περισσότερους, πάρα πολλοί επιζώντες υποφέρουν από μακροχρόνιες επιπλοκές όπως η καρδιακή ανεπάρκεια», δήλωσε ο Subha Raman, καρδιολόγος. «Η πρωτοποριακή επιστήμη του Δρ. Dharmakumar φωτίζει ποιος κινδυνεύει και γιατί, και επισημαίνει έναν αποτελεσματικό τρόπο πρόληψης αυτών των επιπλοκών».
Η μελέτη, στην οποία συμμετείχαν ερευνητές από διάφορα ιδρύματα στις Ηνωμένες Πολιτείες και τον Καναδά, ακολούθησε μοντέλα μεγάλων ζώων για έξι μήνες. Διαπίστωσε ότι σε καρδιακές προσβολές που οδηγούν σε αιμορραγία εντός του καρδιακού μυός -που είναι περίπου το 50% των καρδιακών εμφραγμάτων- ο ουλώδης ιστός αντικαθίσταται σιγά σιγά από λίπος.
Αυτός, ο λιπώδης ιστός δεν μπορεί να ωθήσει αποτελεσματικά το αίμα από την καρδιά και αυτό είναι που οδηγεί σε καρδιακή ανεπάρκεια και τελικά σε θάνατο σε πολλούς επιζώντες από αιμορραγικές καρδιακές προσβολές, είπε ο Dharmakumar. «Χρησιμοποιώντας μη επεμβατικές τεχνικές απεικόνισης, ιστολογίας και μοριακής βιολογίας και διάφορες άλλες τεχνολογίες, δείξαμε ότι ο σίδηρος από τα ερυθρά αιμοσφαίρια είναι αυτός που οδηγεί αυτή τη διαδικασία», εξήγησε. «Όταν αφαιρέσαμε τον σίδηρο, μειώσαμε την ποσότητα του λίπους στον καρδιακό μυ. Αυτό το εύρημα καθιερώνει μια οδό για κλινικές έρευνες για τη θεραπεία ή μετριασμό των επιπτώσεων που σχετίζονται με τον σίδηρο σε ασθενείς με αιμορραγικό έμφραγμα του μυοκαρδίου».
Η ομάδα του Dharmakumar δοκιμάζει επί του παρόντος θεραπεία χηλίωσης σιδήρου και κάνει ακριβώς αυτό σε μια κλινική δοκιμή που μόλις ξεκίνησε. «Χάρη σε μια κλινική δοκιμή που διεξάγεται από την ομάδα στο Πανεπιστήμιο της Ιντιάνα, είμαι ενθουσιασμένος που βλέπω αυτή τη θεραπεία που μποεί να βελτιώσει τις ζωές εκατομμυρίων επιζώντων καρδιακής προσβολής παγκοσμίως», είπε ο Raman.
Η μελέτη βρήκε τα εξής:
- Στο αιμορραγικό έμφραγμα, τα εξαγγειωμένα ερυθρά αιμοσφαίρια προάγουν την ενεργό φλεγμονή και συμμετέχουν στο σχηματισμό εναπόθεσης λίπους εντός της περιοχής του εμφράγματος. Αυτό καθιστά τον αιμορραγικό καρδιακό έμφραγμα πολύ ενεργό σε σχέση με τις λειτουργικές απώλειες, οι οποίες ορίζουν τη χρόνια καρδιακή ανεπάρκεια. Αντίθετα, τα μη αιμορραγικοί καρδιακά εμφράγματα δεν είναι πλούσια σε σίδηρο και δεν οδηγούν σε παρατεταμένη φλεγμονή ούτε προάγουν την εναπόθεση λίπους, η οποία σταθεροποιεί την περιοχή του εμφράγματος, κάτι που οδηγεί σε σταθερή λειτουργική αναδιαμόρφωση στη χρόνια φάση του εμφράγματος.
- Ο σίδηρος μεσολαβεί σε έναν επαναλαμβανόμενο κύκλο συμβάντων που συμβάλλουν στην εναπόθεση λίπους στη χρόνια φάση του αιμορραγικού μυοκαρδίου. Ο σίδηρος από την αιμορραγία προάγει τη στρατολόγηση μη πολωμένων μακροφάγων και οξειδώνει τα λιπίδια στην περιοχή. Τα οξειδωμένα λιπίδια και ο σίδηρος προσλαμβάνονται από τα μακροφάγα, τα οποία προάγουν την πόλωσή τους σε μια προφλεγμονώδη κατάσταση και μετατρέπονται σε αφρώδη κύτταρα. Τα αφρώδη κύτταρα οδηγούνται σε απόπτωση (θάνατο) και τα υπολείμματά τους συμμετέχουν στην εναπόθεση του λίπους, με τον απελευθερωμένο σίδηρο να ανακυκλώνεται και να διαιωνίζει τη φλεγμονή και τη λιπαρή εναπόθεση.
Πηγή: Intramyocardial hemorrhage drives fatty degeneration of infarcted myocardium, Nature Communications (2022). DOI: 10.1038/s41467-022-33776-x.
