Της Katherine Livingstone, The Conversation.
Ίσως έχετε ακούσει για τη δίαιτα των κρεατοφάγων και τους ισχυρισμούς ότι είναι ευεργετική για την υγεία. Πολλές διατροφικές τάσεις, όπως η παλαιολιθική διατροφή και η δίαιτα Άτκινς, υποστηρίζουν την υψηλή πρόσληψη πρωτεΐνης και τη χαμηλή πρόσληψη υδατανθράκων. Αλλά η διατροφή των κρεατοφάγων οδηγεί αυτή την τάση στα άκρα.
Τι είναι η δίαιτα των κρεατοφάγων ή σαρκοφάγων; Όπως υποδηλώνει το όνομα, η διατροφή αυτή περιλαμβάνει μόνο την κατανάλωση κρέατος, ψαριών και άλλων ζωικών προϊόντων. Δεν υπάρχει επίσημος ορισμός, αλλά οι οπαδοί αυτής της δίαιτας υποστηρίζουν την κατανάλωση κόκκινου κρέατος, χοιρινού, κοτόπουλου και άλλων πουλερικών, αυγών, ψαριών και θαλασσινών. Μπορούν να συμπεριληφθούν ορισμένα γαλακτοκομικά χαμηλής περιεκτικότητας σε λακτόζη, όπως τυρί και γιαούρτι.
Όλες οι φυτικές τροφές τυπικά αποκλείονται. Όχι φρούτα, λαχανικά, όσπρια, δημητριακά ή ξηροί καρποί και σπόροι. Ένα παράδειγμα του τι θα μπορούσατε να φάτε μια τυπική μέρα μπορεί να είναι:
- Πρωινό: αυγά και μπέικον (χωρίς τοστ)
- Μεσημεριανό: αρνίσιο μπιφτέκι (χωρίς το ψωμάκι)
- Δείπνο: μπριζόλα
Υπάρχουν οφέλη από αυτή τη διατροφή; Η σύντομη απάντηση είναι όχι. Μπορεί θεωρητικά να είναι δυνατή η λήψη των αρκετών βιταμινών και μετάλλων από τα ζωικά προϊόντα. Για παράδειγμα, το άπαχο κόκκινο κρέας είναι καλή πηγή σιδήρου, ψευδαργύρου και βιταμίνης Β12, ενώ τα λιπαρά ψάρια είναι καλή πηγή απαραίτητων λιπαρών οξέων, όπως τα ωμέγα-3. Αλλά εκτός εάν η διατροφή σας είναι πολύ καλά προγραμματισμένη, η κατανάλωση μόνο ζωικού κρέατος θα μπορούσε να οδηγήσει σε ανεπαρκή πρόσληψη ορισμένων βιταμινών και μετάλλων. Αυτό ισχύει ιδιαίτερα για τη βιταμίνη C και το φολικό οξύ, όπου οι κύριες πηγές τροφής είναι τα φρούτα, τα λαχανικά και τα δημητριακά ολικής αλέσεως.
Είναι σημαντικό ότι οι φυτικές ίνες απουσιάζουν από μια τέτοια διατροφή Αυτό είναι ένα πρόβλημα επειδή μια δίαιτα χαμηλή σε φυτικές ίνες μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο για διαβήτη, καρδιακές παθήσεις και ορισμένους καρκίνους. Για να αποφύγετε τυχόν διατροφικές ελλείψεις, η σύσταση είναι να καταναλώνετε και τις πέντε βασικές ομάδες τροφίμων: φρούτα, λαχανικά, δημητριακά, άπαχα κρέατα και γαλακτοκομικά.
Κίνδυνος από τις πολλές πρωτεΐνες
Είναι κακή η διατροφή των κρεατοφάγων για την υγεία σας; Πιθανότατα. Τα περισσότερα στοιχεία για τα οφέλη αυτής της δίαιτας είναι βασισμένα σε προσωπικές εμπειρίες και όχι σε επιστημονικά στοιχεία. Ένα πρόσφατο άρθρο εντόπισε τα αυτοαναφερόμενα οφέλη για την υγεία και την υψηλή ικανοποίηση μεταξύ ενηλίκων που ακολούθησαν τη δίαιτα των κρεατοφάγων για έξι μήνες ή περισσότερο. Ωστόσο, δεδομένου ότι η μελέτη περιελάμβανε ερωτήσεις για το πόσο τους άρεσε μια δίαιτα που είχαν επιλέξει να κάνουν οι ίδιοι, δεν μπορούμε να βγάλουμε συμπέρασμα από τα ευρήματά της.
Όταν πρόκειται για δίαιτες πλούσιες σε πρωτεΐνες γενικά, γνωρίζουμε ότι έχει σημασία η ποσότητα και η ποιότητα της πρωτεΐνης. Η έρευνα λέει ότι η διατήρηση μιας δίαιτας με υψηλή περιεκτικότητα σε πρωτεΐνες για μεγάλο χρονικό διάστημα (έξι μήνες ή περισσότερο) θα μπορούσε να βλάψει την ικανότητα του ήπατος, του εντέρου και των νεφρών μας να αποτοξινώνουν την αμμωνία, η οποία είναι το απόβλητο προϊόν που παράγει ο οργανισμός μας κατά την πέψη της πρωτεΐνης.
Για παράδειγμα, μια τυχαιοποιημένη ελεγχόμενη δοκιμή διάρκειας 12 μηνών εξέτασε πώς η πρωτεΐνη επηρεάζει τη λειτουργία των νεφρών. Οι συμμετέχοντες ακολούθησαν είτε μια μορφή δίαιτας Άτκινς (30% της συνολικής ενεργειακής πρόσληψης από πρωτεΐνη) είτε μια δίαιτα ελέγχου (15% της συνολικής ενεργειακής πρόσληψης από πρωτεΐνη. Η μελέτη αυτή ανέφερε αύξηση της εκκαθάρισης της κρεατινίνης (προϊόν της πέψης πρωτεϊνών) σε αυτούς ακολουθούσαν τη δίαιτα Άτκινς στους 12 μήνες, αλλά όχι στους 24 μήνες. Αυτό θα μπορούσε να υποδηλώνει ότι μετά από κάποιο χρονικό διάστημα, οι νεφροί έγιναν λιγότερο ικανοί να απομακρύνουν δυνητικά επιβλαβή υποπροϊόντα της περίσσειας πρωτεΐνης, οδηγώντας σε βλάβη των νεφρών.
Ωστόσο δεν υπάρχουν πολλές μακροχρόνιες δοκιμές. Τούτου λεχθέντος, στοιχεία από μεγάλες και μακροχρόνιες μελέτες παρατήρησης μας λένε ότι οι δίαιτες με υψηλή περιεκτικότητα σε κόκκινο κρέας και επεξεργασμένα κρέατα αυξάνουν τον κίνδυνο καρδιακών παθήσεων και πολλών μορφών καρκίνου. Ενώ ένα άτομο μπορεί να είναι σε θέση να τηρήσει τη δίαιτα των κρεατοφάγων για μήνες ή και χρόνια, χωρίς επιπλοκές στην υγεία, αυτό σίγουρα δεν ισχύει για όλους.
Πόσο κρέας είναι πολύ;
Για έναν ενήλικα, μια δίαιτα με υψηλή περιεκτικότητα σε πρωτεΐνες ορίζεται γενικά ως η κατανάλωση 2 γραμμαρίων ή περισσότερων πρωτεΐνης ανά κιλό σωματικού βάρους την ημέρα. Έτσι, για έναν άνδρα 80 κιλών, αυτό θα ήταν 160 γραμμάρια πρωτεΐνης την ημέρα -ισοδύναμο με 550 γραμμάρια κρέατος. Η σύσταση είναι ο μέσος ενήλικας να τρώει το πολύ 455 γραμμάρια μαγειρεμένου άπαχου κόκκινου κρέατος την εβδομάδα (ή 65 γραμμάρια την ημέρα). Μερικές συστάσεις είναι ακόμα πιο αυστηρές. Ειδικά για την υγεία της καρδιάς, το Heart Foundation της Αυστραλίας συνιστά λιγότερο από 350 γραμμάρια μαγειρεμένου μη επεξεργασμένου κόκκινου κρέατος την εβδομάδα (50 γραμμάρια την ημέρα).
Ποια είναι λοιπόν η ετυμηγορία; Τα στοιχεία δείχνουν ότι η κατανάλωση μιας διατροφής πλούσιας σε ολόκληρα φυτικά τρόφιμα, όπως φρούτα και λαχανικά, με μέτρια ποσότητα άπαχου και μη επεξεργασμένου κόκκινου κρέατος, πουλερικών και ψαριών είναι καλή για την υγεία μας. Για το λόγο αυτό, η μεσογειακή διατροφή συστήνεται ως μια υγιεινή διατροφή. Εάν σκέφτεστε να δοκιμάσετε μια δίαιτα με υψηλή περιεκτικότητα σε πρωτεΐνες, συνιστάται να συμβουλευτείτε πρώτα έναν επαγγελματία υγείας, όπως έναν διαπιστευμένο διαιτολόγο.