Γράφει η Αναστασία Μοσχοβάκη Ιατρός Ειδική Παθολόγος
Η κατανάλωση αλκοόλ βαίνει αυξανόμενη σε Ευρώπη και ΗΠΑ. Η τοξική δράση του αλκοόλ αφορά πολλά οργανικά συστήματα. Προκαλεί λειτουργική επιβάρυνση, φλεγμονή, παρεγχυματική νέκρωση και κίρρωση του ήπατος. Το αλκοόλ είναι η δεύτερη μετά τον καπνό ευρέως χρησιμοποιούμενη καρκινογόνος ουσία και συνδέεται με την ανάπτυξη καρκίνων του γαστρεντερικού συστήματος, της κεφαλής, του μαστού και του τραχήλου. Άλλες χρόνιες ασθένειες που προκαλεί το αλκοόλ είναι η υπέρταση, η καρδιοπάθεια, η γαστρεντερική αιμορραγία, η άνοια και άλλα γνωστικά ελλείμματα, άγχος/κατάθλιψη. Κατά τη συστηματική χρήση αλκοόλ, ορισμένα άτομα είναι πιο ανθεκτικά από άλλα, λόγω ποικίλων γενετικών παραγόντων. Οι γυναίκες, οι παχύσαρκοι και οι ηλικιωμένοι έχουν μικρότερη αντοχή στο αλκοόλ.
Παρά ταύτα, οι ευεργετικές επιδράσεις του αλκοόλ, είναι σημαντικές σε μικρές ποσότητες. Συγκεκριμένα, βάσει μελετών, τα άτομα που κάνουν μικρή έως μέτρια χρήση αλκοόλ, ζουν περισσότερο. Τα οφέλη μικρής ή μέτριας πρόσληψης αλκοόλ περιλαμβάνουν μειωμένο κίνδυνο εγκεφαλικού επεισοδίου, διαβήτη, καρδιακών παθήσεων. Ένα σύνηθες ερώτημα του κοινού είναι πόση ποσότητα αλκοόλ μπορεί να καταναλώνεται χωρίς πρόβλημα.
Για να χαρακτηριστεί ένας καταναλωτής αλκοόλ ως μέτριος χρήστης ή χαμηλής ποσότητας χρήστης πρέπει να ισχύουν τα κάτωθι:
- Δεν πρέπει να καταναλώνει πάνω από τέσσερα ποτά ανά ημέρα συνεχόμενα σε διάστημα τριών ωρών εάν είναι γυναίκα ή άνω των 65 ετών και πέντε ποτά εάν είναι άντρας κάτω των 65 ετών.
- Δεν πρέπει να υπερβαίνει τα 14 γραμμάρια καθαρής αλκοόλης την ημέρα εάν είναι γυναίκα ή άνδρας άνω των 65 ετών και τα 28 γραμμάρια την ημέρα εάν είναι άνδρας κάτω των 65 ετών. Η ποσότητα των 14 γραμμαρίων περικλείεται σε 355 ml μπύρας περιεκτικότητας σε αλκοόλ 5% ή 148 ml κρασιού περιεκτικότητας σε αλκοόλ 12% ή 44 ml ποτού περιεκτικότητας 40% σε αλκοόλ.
Συστάσεις σε ειδικές περιπτώσεις
Παρά ταύτα υπάρχουν σημαντικές τροποποιήσεις στις συστάσεις ασφαλούς κατανάλωσης σε ορισμένες καταστάσεις.
Έγκυες γυναίκες. Το αλκοόλ κατά την διάρκεια της εγκυμοσύνης συνδέεται με τερατογενέσεις, αύξηση του ποσοστού των αποβολών και χαμηλό βάρος γέννησης. Παρά το γεγονός ότι η συχνότητα των διαταραχών αυξάνεται με την αύξηση της δόσης του αλκοόλ και την διάρκεια της έκθεσης, δεν έχει καθοριστεί ασφαλής δόση κατά την εγκυμοσύνη, επομένως οι έγκυες πρέπει να απέχουν από το αλκοόλ.
Γυναίκες σε αναπαραγωγική προσπάθεια. Στη γυναίκα, η κατάχρηση αλκοόλ μπορεί να είναι αιτία υπογονιμότητας και παράγοντας κινδύνου για ενδομητρίωση, η οποία μειώνει περαιτέρω την γυναικεία γονιμότητα. Η χρήση αλκοόλ, ακόμη και σε μέτριες ποσότητες, επηρεάζει αρνητικά τα αποτελέσματα της τεχνολογίας υποβοηθούμενης αναπαραγωγής. Από την άλλη πλευρά, οι μελέτες που διερευνούν τη σχέση συστηματικής ελαφριάς έως μέτριας χρήσης αλκοόλ και γυναικείας υπογονιμότητας σε συνθήκες «φυσιολογικής» προσπάθειας σύλληψης, δεν παρουσιάζουν σταθερές αρνητικές συσχετίσεις, ιδιαίτερα σε υγιείς γόνιμες γυναίκες κάτω των 30 ετών. Λόγω των ευρημάτων που προαναφέρονται γυναίκες υπό θεραπεία υποβοηθούμενης αναπαραγωγής, γυναίκες με δυσκολίες σύλληψης, γυναίκες άνω των τριάντα ετών καλό είναι να απέχουν πλήρως από το αλκοόλ.
Άντρες σε αναπαραγωγική προσπάθεια. Στον άντρα η κατάχρηση αλκοόλ επηρεάζει διάφορες φυσιολογικές παραμέτρους του σπέρματος, όπως ο όγκος, η συγκέντρωση, η κινητικότητα. H κατάχρηση αλκοόλ και η οξεία μέθη συνδέονται με τη σεξουαλική δυσλειτουργία, συμπεριλαμβανομένων ζητημάτων διέγερσης και επιθυμίας, καθώς και δυσλειτουργίας στύσης και εκσπερμάτωσης, τα οποία όλα θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε δυσκολίες σύλληψης. Παρά ταύτα οι επιπτώσεις της χαμηλής έως μέτριας κατανάλωσης αλκοόλ, δεν φαίνεται να επηρεάζουν δυσμενώς την «φυσιολογική» προσπάθεια σύλληψης και επομένως η πλήρης αποφυγή αλκοόλ δεν είναι απαραίτητη. Ωστόσο οι άνδρες σύντροφοι θα πρέπει να αποφεύγουν το αλκοόλ την εβδομάδα πριν δώσουν δείγμα σπέρματος κατά την εξωσωματική γονιμοποίηση.
Οδηγοί. Ακόμη και ένα ποτό προκαλεί μειωμένη αντίδραση αντανακλαστικών κατά την οδήγηση, διατάραξη της αντίληψης του χώρου, της σωστής εκτίμησης των καταστάσεων, της αναγνώρισης κινδύνων. Δεν υπάρχει ασφαλής ποσότητα αλκοόλ που μπορεί να καταναλώσει ένας οδηγός.
Ασθενείς που λαμβάνουν φάρμακα που μεταβολίζονται στο ήπαρ και αλληλοεπιδρούν με το αλκοόλ ή πάσχουν από ασθένειες που επιδεινώνονται από το αλκοόλ. Στην περίπτωση αυτή μόνο η ιατρική εξέταση δύναται να καθορίσει τα ασφαλή επίπεδα κατανάλωσης για κάθε ασθενή ξεχωριστά.
Δρ. Αναστασία Μοσχοβάκη, Ιατρός Ειδική Παθολόγος, Φραγκοπούλου 10, Κηφισιά, Τηλ. 2102122198, Email: amoschovaki@yahoo.gr http://iatreioamoschovaki.gr https://
24ωρη γραμματεία νοσοκομειακά περιστατικά: 2106252770.
